Zagraniczni przedsiębiorcy funkcjonują w Polsce często poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej zakład. Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej „pod. dochod. od os.”) przez zagraniczny zakład – pod warunkiem, że nic innego nie wynika z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania – rozumie się w szczególności stałą placówkę (np. oddział, przedstawicielstwo, biuro, fabryka), a także plac budowy, budowę lub pełnienie funkcji zarządczych na terytorium państwa. Pojęcie „zakładu” jest bardzo szerokie, dlatego jego analiza powinna być każdorazowo dokonywana przy rozpoczęciu współpracy z kontrahentem o międzynarodowym zasięgu.
Na skróty:
Wypłata należności na rzecz zakładu
Zgodnie z art. 26 ust. 1d pod. dochod. od os. nie jest konieczne pobieranie zryczałtowanego podatku dochodowego z tytułu należności za świadczenia objęte regulacjami dotyczącymi podatku u źródła, które są wypłacane na rzecz zakładu. Innymi słowy, dokonując wypłaty na rzecz zakładu z tytułu usług niematerialnych, takich jak np. usługi zarządcze, doradcze, marketingowe, przetwarzania danych, a także im podobnych oraz wypłat z tytułu należności licencyjnych, praw autorskich, odsetek, dywidend, użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu czy opłat za świadczenia w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej lub sportowej, należy wziąć pod uwagę regulacje dotyczące podatku u źródła. Co prawda powyższa regulacja oznacza brak podwójnego opodatkowania zakładów zagranicznych przedsiębiorców w Polsce, jednak konieczne jest spełnienie warunków stawianych przez ustawę. W przypadku, gdyby zryczałtowany podatek u źródła był pobierany przez płatnika i dodatkowo zagraniczny przedsiębiorca rozliczałby podatek dochodowy od tego zakładu w Polsce, doszłoby wówczas do podwójnego opodatkowania dochodów uzyskiwanych przez zakład na terytorium Polski.
Warunki
Niepobieranie przez płatnika podatku w przypadku wypłat na rzecz zakładu zagranicznego przedsiębiorcy zostało uwarunkowane pozyskaniem odpowiedniego zagranicznego certyfikatu rezydencji, a także pisemnego oświadczenia, że należności te związane są z działalnością zakładu tego podatnika. Warunki te mają zapobiegać nadmiernemu opodatkowaniu działalności zakładu, a także nierozliczeniu podatku w którymkolwiek kraju.
Należy podkreślić, że przepisy podatkowe nie zawierają żadnych regulacji ani podpowiedzi, jak takie oświadczenie powinno wyglądać. Wskazują jedynie, co powinno ono zawierać w wersji „minimalnej” – powinno ono określać przynajmniej pełną nazwę podatnika, adres i numer identyfikacji podatkowej oraz adres jego zakładu. Takie oświadczenie powinno być podpisane zgodnie z zasadami reprezentacji podmiotu zagranicznego, co płatnik działający z należytą starannością powinien zweryfikować, żądając odpowiedniego rejestru handlowego lub pełnomocnictwa. Ponadto należy pamiętać, że w przypadku niepobrania należności konieczne jest zawiadomienie naczelnika urzędu skarbowego na odpowiednim formularzu.
Limit WHT a należności zakładu
Z dniem 1 stycznia 2019 r. weszły w życie zmiany przepisów dotyczących rozliczenia podatku od źródła. Przepisy te wprowadzają nowe regulacje nie tylko w obszarze należytej staranności przy dokonywaniu weryfikacji zagranicznego kontrahenta i samej płatności, ale także wprowadzają domniemanie stosowania mechanizmu płatności i zwrotu przy transakcjach powyżej 2 mln zł objętych podatkiem u źródła. Nieprecyzyjne sformułowanie ustawy prowadzi do różnego rodzaju wątpliwości. Jedną z nich jest pytanie, czy w przypadku wypłat należności objętych regulacjami dotyczącymi podatku u źródła (wymienionych w art. 21 ust. 1 pod. dochod. od os.) limit wynikający z art. 26 ust. 1 pod. dochod. od os. ma zastosowanie także do zakładów zagranicznych przedsiębiorców znajdujących się w Polsce.
Z pomocą w tym temacie przychodzi Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, który w wydawanych interpretacjach potwierdza, że w przypadku zagranicznego zakładu regulacje dotyczące limitu nie znajdują zastosowania. W interpretacji nr 0111-KDIB1-2.4010.390.2019.2.AK z dnia 2 grudnia 2019 r. Dyrektor KIS wskazał, że podmioty wypłacające należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 pod. dochod. od os. na rzecz podmiotów zagranicznych prowadzących działalność poprzez zakład położony na terytorium Polski, mogą nie pobierać od tych kwot podatku u źródła bez konieczności składania oświadczenia w przypadku płatności przekraczających 2 mln zł. Oznacza to, że art. 26 ust. 2e pod. dochod. od os. nie znajdzie zastosowania w przypadku wypłat należności na rzecz podmiotów prowadzących działalność przez prowadzony na terytorium RP zakład. Podobne stanowisko zajął Dyrektor KIS w interpretacji z 19 lutego 2019 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.518.2018.1.AJ.
Zatem jak wynika z powyższego, współpracując z zakładem zagranicznego przedsiębiorcy znajdującym się na terenie kraju, można nie być objętym regulacjami dotyczącymi podatku u źródła w przypadku spełnienia odpowiednich warunków oraz posiadania niezbędnej dokumentacji. Jest to istotne, gdyż wiele sporów podatników z fiskusem dotyczy właśnie prawidłowości spełnienia formalnych warunków zwolnienia.
Autor: radca prawny Robert Nogacki, Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku, doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi.