W ostatnich latach inflacja była jednym z tematów, które zdominowały debatę publiczną i wywoływały społeczny niepokój. Dziś jej wpływ na nastroje Polek i Polaków pozostaje silny, a rosnące ceny nadal należą do najczęściej wskazywanych obaw społecznych. Choć 43% Polaków obawia się wzrostu cen artykułów spożywczych, a 42% wzrostu kosztów utrzymania, coraz rzadziej deklarujemy ograniczanie codziennych wydatków[1].
Jak oceniamy swoją sytuację finansową?
Z najnowszej fali badania Zymetrii pt. „Tracking Nastrojów: Wiosenne nastroje Polek i Polaków” wynika, że 54% Polaków ocenia swoją sytuację finansową jako dobrą. To wynik wyższy niż dwa lata temu (47% w marcu 2023 r.) i stabilny wobec ostatnich edycji badania. 27% respondentów ocenia, że w ciągu minionego roku ich sytuacja finansowa uległa poprawie, a 46% nie dostrzega znaczących zmian. W przewidywaniach dotyczących własnej przyszłości finansowej najbardziej optymistyczni są młodzi. 39% przedstawicieli Generacji Z (18-25 lat) i 35% Generacji Y (26-41 lat) przewiduje jej poprawę, podczas gdy średnia dla wszystkich grup wiekowych wynosi 26%.
Jak zmieniają się zachowania konsumenckie?
Choć respondenci czują się najbardziej dotknięci wzrostem cen żywności (74%) i opłat za mieszkanie (59%), to coraz mniej Polaków deklaruje ograniczanie codziennych wydatków – 39% wobec 48% w listopadzie 2024 r. Spośród ograniczających, mniejszy niż dotychczas odsetek wskazuje konkretne kategorie: kosmetyki i chemia domowa (23%), żywność (21%), transport (11%) czy leki (9%). 40% badanych powstrzymuje się od większych planowanych wydatków. Analogiczny odsetek deklaruje, że odkłada pieniądze.
Coraz rzadziej rezygnujemy z codziennych zakupów – choć ceny nadal rosną i pozostają głównym powodem niepokoju. Nadal jesteśmy ostrożni w planowaniu większych zakupów, ale codzienne decyzje finansowe podejmujemy z większym spokojem. Co ważne, inflacja pozostaje naszym problemem, ale jednocześnie przestaje być jedynym źródłem obaw – coraz więcej osób wskazuje również ryzyko działań wojennych czy destabilizację sytuacji politycznej – komentuje Kamila Hernik, Senior Consultant, Zymetria.
Co jeszcze budzi obawy społeczne?
Respondenci wskazywali również na rosnące poczucie zagrożenia wynikające z sytuacji międzynarodowej. 29% Polaków obawia się działań wojennych w Polsce, a 21% – destabilizacji sytuacji politycznej. Mimo, że wspomniane obawy zyskują na znaczeniu, nie są tak nasilone jak tuż po wybuchu pełnoskalowej wojny w Ukrainie. Choć kwestie ekonomiczne – takie jak wzrost cen artykułów spożywczych (43%) i koszty utrzymania (42%) – pozostają na czołowych miejscach listy obaw, tematy geopolityczne coraz częściej wymieniane są w ostatnich miesiącach jako istotne zagrożenia.
Wyniki badania Zymetrii pokazują, że Polki i Polacy coraz uważniej podejmują decyzje finansowe, starając się zachować równowagę między niepewnością ekonomiczną a potrzebą normalności w codziennym życiu. Obawy przed inflacją i rosnącymi kosztami utrzymania współistnieją z niepokojami geopolitycznymi, tworząc wielowymiarowy obraz wyzwań, z którymi mierzy się społeczeństwo. Mimo to coraz mniej osób ogranicza codzienne wydatki, a nastrojom towarzyszy większa ostrożność niż panika.
[1] „Tracking Nastrojów: Wiosenne nastroje Polek i Polaków”; Fala 03.2025, Zymetria. Wszystkie dane przytoczone w materiale pochodzą z ww. badania.