Dokarmianie ptaków pieczywem może wpłynąć negatywnie na ich zdrowie, zwłaszcza w przypadku gatunków związanych z wodą, takich jak łabędzie, kaczki i gęsi. Konsumpcja łatwo dostępnych, wysokokalorycznych pożywek, takich jak chleb, może spowodować deformację skrzydeł w następstwie zwyrodnienia stawów (anielskie skrzydło). Pieczywo zawiera duże ilości soli, do przyjęcia których ptaki nie są przystosowane. To powoduje u nich odwodnienia, biegunki i uszkodzenia nerek.
Anielskie skrzydło objawia się deformacją ostatniego stawu w skrzydle i nieprawidłowym wzrostem piór skrzydłowych w wyniku czego lotki, zamiast układać się wzdłuż linii ciała, ustawione są do niej prostopadle. Wada ta utrudnia, a nawet uniemożliwia ptakom latanie. Wprowadzanie do ich diety kalorycznych pożywek bogatych w węglowodany i białka może przyspieszyć rozwój tej choroby.
Warto jest zastąpić szkodliwe dokarmianie dietą bogatą w naturalne składniki, zawierającą ziarna, nasiona, inne części roślin, gotowane warzywa. Taka dieta wesprze nie tylko prawidłowy rozwój skrzydeł, ale także dobry stan zdrowia ptaków.
Jeśli widzimy chorego dzikiego ptaka, na przykład ze zdeformowanym skrzydłem, możemy to zgłosić do straży miejskiej lub gminy. W dużych miastach funkcjonują azyle dla ptaków, gdzie specjaliści udzielą nam wskazówek jak postępować z chorym ptakiem. Jeżeli w naszej okolicy istnieje pogotowie dla ptaków – zgłośmy problem i poprośmy o udzielenie pomocy choremu.
Dlaczego warto dbać o ptactwo wodne?
Ptaki odgrywają bardzo ważną rolę w ekosystemach wodnych. Żerując tutaj, kontrolują populacje organizmów wodnych i usuwają z wód nadmiar biomasy, a tym samym zmniejszają ich zanieczyszczenie materią organiczną i hamują eutrofizację. Obecność ptaków wodnych jest także ważnym wskaźnikiem dobrego stanu środowiska; ich duża liczba świadczy o bogactwie przyrodniczym siedlisk i niskim stopniu zanieczyszczenia wód. Ponadto przyciągają one uwagę miłośników natury i turystów, co sprzyja edukacji przyrodniczej i wzrostowi świadomości ekologicznej. W związku z tym tak istotna jest troska o ptaki wodne i dobry stan ich siedlisk, realizowana przede wszystkim poprzez ochronę gatunkową i zrównoważone zarządzanie obszarami wodnymi.
Dr Bożena Kornatowska, ekspert ds. różnorodności biologicznej, Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy