W tym roku przedsiębiorcy po raz pierwszy musieli rozliczyć roczną składkę zdrowotną według nowych zasad wprowadzonych w ramach Polskiego Ładu. Jak wynika z badania przeprowadzonego przez inFakt, ponad połowie księgowych roczne rozliczenie tej składki sprawiło więcej trudności niż rozliczenie PIT. Ze względu na poziom skomplikowania obecnych przepisów, aż 94 proc. badanych chciałoby powrotu do wcześniejszych zasad jej wyliczania.
Badanie przeprowadzone w czerwcu 2023 roku wśród 347 księgowych wykazało, że nowy sposób rozliczania rocznej składki zdrowotnej jest ich zdaniem gorszy niż stare przepisy, a ankietowani chcieliby powrotu do poprzednich reguł. Co istotne, w badaniu wzięły udział zarówno osoby z dłuższym stażem pracy w zawodzie, jak i te dopiero rozpoczynające karierę w księgowości. Rozliczenie roczne składki zdrowotnej jest negatywnie oceniane przez księgowych pochodzących z małych miejscowości, jak i tych mieszkających w dużych miastach.
Jak poprawić składkę zdaniem księgowych?
Respondenci wskazali, co należałoby zmienić w rozliczeniu składki. Ponad 67 proc. księgowych zadeklarowało, że wyliczanie podstawy składki od dochodu lub przychodu jest sprawiedliwe, ale właściwym byłby powrót do odliczania części składki zdrowotnej od podatku. Nieco ponad połowa badanych chciałaby, aby zrównano definicję dochodu na potrzeby składki zdrowotnej z definicją dla PIT. Natomiast dla blisko 40 proc. księgowych najlepszym rozwiązaniem byłoby całkowite zlikwidowanie rozliczenia rocznego składki zdrowotnej.
– Składka zdrowotna przybrała wszystkie cechy podatku dochodowego. Jest uzależniona od przychodu lub dochodu oraz należy ją rozliczać rocznie. Jest jednak jedna znacząca różnica. Składkę trzeba opłacać zawsze, nawet jeśli przedsiębiorca ponosi stratę w działalności gospodarczej – tłumaczy Piotr Juszczyk, Główny Doradca Podatkowy w firmie inFakt.
Problemy do samego końca
Termin rocznego rozliczenia składki zdrowotnej minął 22 maja, ale księgowi do ostatniego dnia musieli borykać się z problemami. Formularze wystawione przez ZUS zawierały błędy, więc trzeba było korygować je na papierze w oddziale. Na kontach płatników znalazły się wezwania do dopłaty do składki, mimo wcześniejszego nadpłacenia środków, a numery rachunków bankowych w systemie ZUS-u były niepoprawne.
– W tym roku księgowi przepisy związane z rozliczeniem rocznym składki zdrowotnej stosowali po raz pierwszy, bo we wcześniejszych latach nie istniał obowiązek rozliczania rocznego. Jak wykazało nasze badanie, ponad 90 proc. księgowych chce powrotu do poprzedniego modelu, bo ten wprowadzony tzw. Polskim Ładem po prostu się nie sprawdza – wskazuje Piotr Juszczyk.
Jeśli na koncie podatnika powstała nadpłata składki zdrowotnej, to do 5 czerwca można było zatwierdzić wystawiony przez ZUS wniosek o zwrot nadpłaconych środków. Obecnie ZUS do 1 sierpnia ma czas na zwrot nadpłaty na wskazane przez podatnika konto.
