23 stycznia 2023 Prezydent Andrzej Duda podpisał Ustawę z dnia 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw.
Nowelizacja obejmuje wiele zmian, z czego najwięcej emocji budzi to, że uchodźcy od marca br. będą pokrywać część kosztów utrzymania w miejscach zbiorowego zakwaterowania, a najważniejsza – dotyczy rejestracji obywateli Ukrainy. Celem noweli jest przede wszystkim uszczelnienie systemu świadczeń wypłacanych uchodźcom.
Uchodźcy od przybycia do Polski będą mieli 30 dni na złożenie wniosku o nadanie numeru PESEL. Ci, którzy już przyjechali do Polski po rosyjskim ataku, a jeszcze nie złożyli takiego wniosku, będą mieli na to 30 dni od wejścia w życie noweli, a nie jak dotychczas – 90 dni.
Z punktu widzenia pracy agencji zatrudnienia, która ma do czynienia przede wszystkim z osobami poszukującymi pracy, jest to dobra nowelizacja, jeszcze bardziej zachęcająca do podjęcia pracy. Dla nas najważniejszy jest zapis o 14 dniach na powiadomienie urzędu pracy przez pracodawcę o zatrudnianiu cudzoziemców i że przepisy będą ujednolicone we wszystkich aktach prawnych. – mówi Anna Dzhobolda z departamentu rekrutacji międzynarodowych Gremi Personal. – Teraz od 1 kwietnia o zgodę na pobyt czasowy będą mogli występować ukraińscy uchodźcy, którzy podjęli pracę lub prowadzą działalność gospodarczą, czyli planują zostać w Polsce na dłużej. Posiadając zatrudnienie ich życie w Polsce będzie łatwiejsze, będą mogli żyć godnie i nie martwić się o przyszłość. Z 5 % bezrobociem każdy znajdzie pracę w Polsce. Wielu Ukraińców ma nadzieję, że wojna szybko się skończy i wrócą do ojczyzny, dlatego wielu z nich nadal chętnie wybiera pracę z zakwaterowaniem jaką oferuje m.in. Gremi Personal. – dodaje.
Od 1 marca uchodźcy będą pokrywać 50 % kosztów takiej pomocy, jeśli ich pobyt w Polsce przekroczy 120 dni, a od 1 maja – 75 %, jeśli ich pobyt przekracza 180 dni. Od tej zasady jest wiele wyjątków, które dotyczą osób w trudnej sytuacji ze względów humanitarnych (głównie osób zależnych). Zgodnie z nowelizacją wypłaty świadczeń będą wstrzymywane, jeżeli uchodźca wyjedzie z Polski. Taki status może być znowu nadany, jeśli Ukrainiec ponownie ucieknie do Polski w wyniku działań wojennych w jego kraju.
Nowelizacja nadaje również pełnoprawny status dokumentowi elektronicznemu dostępnym w aplikacji Diia.pl (odpowiednik mObywatela dla ukraińskich uchodźców) jako dokumentowi pobytowemu ukraińskim uchodźcom. Dokument ten wraz z dokumentem podróży będzie uprawniał obywatela Ukrainy do wielokrotnego przekraczania granicy bez konieczności uzyskania wizy.
Od 24.02.2022 polską granicę przekroczyło już 9, 500 mln obywateli Ukrainy (dokładnie 9,513 mln os. wg danych Straży Granicznej za 29 stycznia br.), z czego do kraju powróciło ponad 7,661 mln os.
