Rośnie przekonanie do płatności gotówką – prawie co trzeci badany woli się nią posługiwać płacąc stacjonarnie, co jest wynikiem o 11 p.p. wyższym niż w I kwartale br. – wynika z badania firmy Tavex przeprowadzonego we współpracy z SW Research. Co ciekawe, blisko 90% Polaków nosi przy sobie fizyczny pieniądz w portfelu, a ponad 60% ankietowanych Polaków wskazało także, że gotówka jest potrzebna w obiegu gospodarczym. Zatem czy można powiedzieć, że Polacy lubią „być przy kasie”? Jakie potencjalne zagrożenia wynikają z tego trendu?
Kto płaci gotówką?
Jak wynika z danych firmy Tavex gotówką nieco częściej płacą mężczyźni (33,1%) niż kobiety (26,8%). Natomiast biorąc pod uwagę wiek, grupą, która najbardziej lubi płatności fizycznym pieniądzem, są osoby w wieku od 25 do 34 lat (38,7%).
Polacy, w zależności od wieku, stosują płatności gotówkowe z różnych przyczyn. W grupie do 24 lat najważniejszym powodem jest ochrona danych osobowych (26,1%), a dla osób pomiędzy 25 a 34 rokiem życia przeważa niezależność (21,5%). Natomiast przyzwyczajenie najczęściej deklarują osoby w grupie 35-49 lat (21%) oraz powyżej 50 lat (22,9%). Co więcej, blisko 53% ankietowanych uważa, że likwidacja obiegu gotówkowego jest niekorzystnym ruchem dla gospodarki i bezpieczeństwa konsumentów.
Transakcje zawierane za pośrednictwem gotówki zapewniają nam podstawową wolność obywatelską, czyli poszanowanie prawa do ochrony prywatności, danych i tożsamości w sprawach finansowych. Z tego powodu nie można się dziwić, że większość ankietowanych uważa, że wycofanie gotówki byłoby złym posunięciem. Rzeczywisty pieniądz to także pewność, że nawet jeśli cała infrastruktura utrzymująca system płatności bezgotówkowych stanie się niedostępna, będziemy czuli bezpieczeństwo finansowe. Oczywiście, ten scenariusz wydaje się teraz nieprawdopodobny, jednak ostatnie miesiące wyraźnie pokazały, że nawet nieprawdopodobne koncepcje mogą się wydarzyć – wskazuje Aleksandra Olbryś, Młodszy Analityk ds. Rynku Złota, Tavex.
Ciekawą obserwacją jest fakt, że procent osób, które uważają, że gotówka jest potrzebna, maleje wraz z wiekiem. W grupie do 24 lat jest to 73,5% ankietowanych, u osób od 25 do 34 lat to 68,2%, w kolejnej grupie 35-49 lat to 65,3%, natomiast u osób powyżej 50 lat taką potrzebę zadeklarowało już tylko 56,9% respondentów. Z kolei poziom ankietowanych, którzy przyznają, że nie mają wiedzy na ten temat, wraz z wiekiem wzrasta.
Potencjalne zagrożenia przy płatnościach
Jak wynika z badania blisko 55% osób preferujących karty obawia się, że może paść ofiarą oszustów, dokonując tego typu transakcji. Jest to wynik o 2,5 p.p. wyższy niż w pierwszym kwartale tego roku. Natomiast w przypadku gotówki prawie 32% uważa, że taka płatność jest zawsze bezpieczna, 42% deklaruje, że tylko, kiedy są to małe kwoty (np. płatności za codzienne zakupy). Natomiast pozostali nie uważają, że jest to bezpieczne rozwiązanie, ale inne wiążą się z większymi zagrożeniami (15,7%) lub są po prostu do tego przyzwyczajeni (10,8%).
Dbałość o bezpieczeństwo naszych transakcji jest bardzo istotne, nieważne jaką metodą płatności się posługujemy. Obawy respondentów badania są oczywiście uzasadnione, dlatego powinniśmy pamiętać o podstawowych zasadach, takich jak ustanowienie limitów możliwych wypłat z bankomatów, zwracanie uwagi na nietypowy wygląd terminali płatniczych, a w przypadku gotówki pamiętajmy o nienoszeniu zbyt dużej jej ilości przy sobie – tłumaczy Aleksander Pawlak, Prezes Zarządu Tavex. Ze względu na okres wakacyjny warto podkreślić wagę zagadnienia. Zapoznanie się z zagrożeniami występującymi przy transakcjach gotówkowych i bezgotówkowych podczas urlopu zajmie nam chwilę, a pozwoli uchronić nasz portfel przed bolesnymi stratami – dodaje.
Warto pamiętać, że płatności gotówką to także rodzaj gospodarczego patriotyzmu. Polega on na tym, że koszty płatności gotówkowych przekładają się na przychód w Polsce, podczas gdy płatności elektroniczne (np. kartowe) zasilają zagraniczne budżety głównie Visy i Mastercard.