Koszty życia w całej Europie to „tykająca bomba zegarowa”, ponieważ konsumenci zmagają się z rosnącymi kosztami żywności, mieszkań i paliwa. Rosnące w najszybszym tempie od lat koszty żywności – zwłaszcza pieczywa, tłuszczów spożywczych, produktów sypkich, mięsa, a nawet karmy dla domowych pupili – osiągnęły w tym miesiącu kolejny rekordowy poziom, wywierając coraz większą presję na konsumentów, którzy coraz częściej muszą walczyć o przetrwanie.
Jednak inflacja gwałtownie rośnie nie tylko w Polsce, a na całym świecie. W Europie roczna stopa inflacji we wrześniu 2022 r. wyniosła 10,1%, wobec 7,4% w kwietniu[1]. Zaledwie 12 miesięcy wcześniej wskaźnik wynosił 2,0%. W Niemczech inflacja osiągnęła najwyższy poziom od prawie 50 lat, podnoszona przez kosztowną energię i żywność oraz napięcia w łańcuchu dostaw. Tymczasem ceny konsumpcyjne w UE wzrosły w ubiegłym roku o 7,9% i były o 8,7% wyższe niż rok wcześniej[2]. To i tak wyniki lepsze niż te, z którymi borykamy się w Polsce. Przypomnijmy, że według ostatnich danych GUS inflacja w Polsce ogółem wyniosła we wrześniu 17,2%, jednak żywność i napoje bezalkoholowe to już wynik na poziomie prawie 20%[3].
Na skróty:
Wzrost kosztów utrzymania wpływa na ceny
Efekt domina został szybko zauważony wraz ze wzrostem cen artykułów spożywczych. Ceny produktów spożywczych i napojów wzrosły w Polsce już o średnio 19,3% od września 2021 r., przy czym najsilniejszy wzrost cen odnotowano wśród produktów codziennego użytku, w tym olejów i tłuszczów (+58,9%), mąk i makaronów (+40%), a tylko cukier zdrożał aż o 92,2%[4]. W przeciwieństwie do tego, ceny żywności w sklepach dostosowały się w mniejszym stopniu niż poziom inflacji, co oznacza, że sprzedawcy detaliczni muszą jeszcze przenieść nawet połowę wyższych kosztów na ceny detaliczne żywności[5].
W rezultacie badania branżowe sugerują, że inflacja żywności kosztowałaby przeciętnego europejskiego konsumenta dodatkowe 243 euro za ten sam koszyk produktów spożywczych, co w 2021 r., z prognozą dalszych wzrostów do 500 euro – w przypadku czterech największych rynków w Europie[6]. Wraz z rosnącymi cenami narastają obawy co do wpływu, jaki będzie to miało na poziom kradzieży w sklepach, ponieważ w czasach kryzysów liczba przypadków kradzieży w sklepach detalicznych narastała.
W rzeczywistości niedawny raport Bloomberga nakreślił, że „ostatni raz konsumenci byli pod tak dużą presją w następstwie kryzysu finansowego z 2007 r. Podczas okresu szalejącej utraty miejsc pracy i gwałtownych wzrostów cen żywności i paliwa kradzieże sklepowe gwałtownie wzrosły” [7].
Analitycy handlu detalicznego poinformowali, że liczba zorganizowanych kradzieży już rośnie, a „pokusa kradzieży w sklepach prawdopodobnie wzrośnie”[8]. Takie tendencje zostały także odnotowane przy poprzednich kryzysach lub okresach spowolnienia gospodarczego, czyniąc ponurą lekturę dla sprzedawców detalicznych. Są one także smutnym odzwierciedleniem wyzwań, przed którymi stoją społeczności na całym świecie.
Sytuacja w Polsce nie odbiega od tej, na całym świecie. Z danych zaprezentowanych przez Komendę Główną Policji wynika, że od stycznia do czerwca 2022 r. mieliśmy w Polsce 17 219 [9] przestępstw w związku z kradzieżą sklepową. Dla porównania, w tym samym okresie przed rokiem było ich „tylko” 13 491[10]. Wysokie ceny paliw uderzają też w stacje benzynowe. Liczba kradzieży kwalifikujących się jako przestępstwa w tego typu placówkach wzrosła w omawianym okresie z 1080 do 1543[11], a wykroczeń z 29 136 aż do 43 515[12]. To ogromne wzrosty, które nie pozostają bez wpływu na przychody i zyski sprzedawców detalicznych. Nic więc dziwnego, że popularna sieć dyskontów zaczęła elektronicznie zabezpieczać nawet masło, a mniejsze sklepy osiedlowe coraz częściej przenoszą je do zamykanych gablot przy kasach.
Niestety, w całej branży detalicznej właściciele sklepów twierdzą, że poziom kradzieży jest już „poza dotychczasową skalą[13]”, co wskazuje na pilną potrzebę podjęcia działań, aby zapobiec dalszym stratom. Sprzedawcy detaliczni starają się ograniczyć szkody spowodowane stratami detalicznymi stosując różnorodne rozwiązania – od jednokierunkowych punktów wejścia i wyjścia na alejkach z produktami o wysokiej wartości, aż po zwiększone wykorzystanie etykiet zabezpieczających lub zamykanych gablot – wszystko to po to, aby odstraszyć złodziei i móc szybko reagować incydenty kradzieży sklepowych, a jednocześnie ochronić swoje malejące zyski.
I chociaż zorganizowani lub wyćwiczeni złodzieje sklepowi mają tendencję do atakowania towarów o wysokiej wartości, które łatwo później sprzedać – takich jak alkohol, maszynki do golenia czy elektronika – to sprzedawcy detaliczni są świadkami znacznego wzrostu liczby złodziei sklepowych, którzy dopuszczają się przestępstwa po raz pierwszy. Ci ostatni najczęściej kradną codzienne przedmioty o niskiej wartości. Ten niefortunny trend zmusza sklepy do instalowania urządzeń antykradzieżowych na artykułach o niskiej wartości, jednak o dużym wolumenie kradzieży, takich jak np. wspomniane wcześniej masło czy ser[14].
Ochrona zysków za pomocą technologii
Wielu sprzedawcom detalicznym pomaga skutecznie chronić ich produkty elektroniczny system przeciwkradzieżowy EAS . Na przykład bramki umieszczone przy wejściach/wyjściach sklepów ostrzegają pracowników, gdy klienci próbują odejść z towarami nie płacąc za nie. Nie tylko zapewniają one zaawansowane zabezpieczenia, ale sama ich obecność silnie odstrasza potencjalnych złodziei sklepowych. Postępy w systemie EAS oznaczają jednak, że sprzedawcy detaliczni mogą teraz oczekiwać czegoś więcej i zacząć uwzględniać anteny w projektach sklepów i strategiach zakupów klientów bardziej niż kiedykolwiek wcześniej.
Anteny przeciwkradzieżowe – w tym rodzina NEO firmy Checkpoint – mają teraz zwiększony zasięg wykrywania, niektóre nawet do 2,7 metra. Oznacza to, że można teraz zabezpieczyć szersze przejścia i wejścia, które były historycznie trudne do ochrony. Innowacyjne projekty, takie jak wielokrotnie nagradzany NS40 , zapewniają również sprzedawcom większą ochronę w linii kas. Nie tylko daje to dodatkową warstwę bezpieczeństwa, ale wcześniej ostrzega personel o potencjalnych próbach kradzieży, a zatem szansa na zatrzymanie przestępcy przed dotarciem do wyjścia znacznie wzrasta. W październiku br. firma Checkpoint Systems wprowadziła na rynek SFERO, system przeciwkradzieżowy nowej generacji RFID EAS przeznaczony do zabezpieczenia sklepów odzieżowych. W pełni spersonalizowane, modułowe rozwiązanie RFID pozwala utrzymać jeden z najwyższych dostępnych poziomów bezpieczeństwa przy jednoczesnym zachowaniu otwartego, przyjaznego wejścia o szerokości do 6,3 m i wysokości 3,5 m. System pozwala skutecznie wykrywać próby kradzieży, a tym samym minimalizować straty i chronić sklepy w sposób, w jaki dotąd nie było to możliwe.
Ochrona każdego produktu
Jednak anteny EAS to tylko jeden z elementów układanki bezpieczeństwa i działałyby wyłącznie jako placebo, gdyby nie tagi i etykiety przymocowane do produktów. Etykiety zabezpieczające, które można przymocować zarówno w sklepie lub już na etapie produkcji, to niezwykle złożone technologiczne produkty. Często pozostają one nawet niezauważone przez klientów, ponieważ zapewniają dyskretną ochronę, przy minimalnym wpływie ich widoczności na markę lub opakowanie. Jednak dostępnych jest również wiele innych tagów i etykiet, które zapewniają znacznie bardziej widoczną, jawną ochronę przed kradzieżą na poziomie sklepowej półki. Na przykład gama etykiet z logo Black Lock firmy Checkpoint jest dostępna w wielu różnych opcjach, aby zapewnić sprzedawcom detalicznym dokładnie takie rozwiązanie. Ich stosowanie ma jeden cel – wyraźnie odstraszyć amatorów cudzej własności, poprzez nawet przesadnie mocne podkreślenie „ten produkt jest solidnie zabezpieczony przed kradzieżą”.
Ochrona przed przestępczością zorganizowaną
Zorganizowana przestępczość detaliczna od dawna stanowi problem w branży detalicznej. Jednak, gdy czynniki ekonomiczne zaczynają wpływać na całą populację, jest to jeden z tych problemów, który niestety ma tendencję do pogłębiania się. W miarę, jak konsekwencje niebotycznej inflacji zaczną uderzać w gospodarstwa domowe, coraz więcej grup będzie szukało sposobów na kradzież produktów, próbując pokonać środki bezpieczeństwa w sklepach.
W tym przypadku sprzedawcy detaliczni muszą upewnić się, że są przygotowani na takie próby, jednocześnie biorąc pod uwagę doświadczenie zakupowe – klienci nie chcą być zniechęceni do wejścia do sklepu, czy też nie można im zabraniać dotykania produktów, ponieważ zostały one zamknięte w gablotach. Konsumenci chcą mieć możliwość dotykania, odczuwania i angażowania się w przedmioty, zanim zdecydują się je kupić.
[1] https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/14644605/2-17062022-AP-EN.pdf/1491c8b5-35e4-cdec-b02a-101a14a912ad#:~:text=The%20euro% 20obszar%20roczna%20inflacja,%2C%20%20stawka%20była%202,3%25
[2] https://www.theguardian.com/business/live/2022/may/30/oil-prices-eu-russia-ban-embargo-summit-pound-inflation-energy-ftse-100-business-live
[3] https://forsal.pl/gospodarka/inflacja/artykuly/8568309,inflacja-wrzesien-2022-gus-dane-co-drozeje.html
[4] https://innpoland.pl/184015,ceny-produktow-spozywczych-ile-kosztuje-cukier
[5] https://www.allianz.com/en/economic_research/publications/specials_fmo/food-prices-inflation.html
[6] https://www.allianz.com/en/economic_research/publications/specials_fmo/food-prices-inflation.html
[7] https://www.bloomberg.com/opinion/articles/2022-01-05/shoplifting-concerns-rise-alongside-inflation-covid-wall-street-should-worry#xj4y7vzkg
[8] https://www.thegrocer.co.uk/stores/shoplifting-on-the-rise-as-mounting-cost-of-living-bites/667686.article
[9] https://www.wiadomoscihandlowe.pl/artykul/plaga-kradziezy-w-sklepach-najnowsze-dane-policji-nie-pozostawiaja-zludzen
[10] https://www.wiadomoscihandlowe.pl/artykul/plaga-kradziezy-w-sklepach-najnowsze-dane-policji-nie-pozostawiaja-zludzen
[11] https://www.wiadomoscihandlowe.pl/artykul/plaga-kradziezy-w-sklepach-najnowsze-dane-policji-nie-pozostawiaja-zludzen
[12] https://www.wiadomoscihandlowe.pl/artykul/plaga-kradziezy-w-sklepach-najnowsze-dane-policji-nie-pozostawiaja-zludzen
[13] https://www.thegrocer.co.uk/stores/shoplifting-on-the-rise-as-mounting-cost-of-living-bites/667686.article
[14] https://www.mirror.co.uk/money/supermarket-security-tags-cheese-lurpak-27412283
