33 organizacje podpisały się pod skierowanym do rządu apelem w sprawie planowanej zmiany modelu opodatkowania pracy. Autorzy dokumentu zwracają uwagę na konieczność racjonalnej debaty o klinie podatkowym oraz na zagrożenia wynikające z niektórych spośród postulowanych kierunków zmian w tym zakresie. Wśród sygnatariuszy apelu znalazło się pięć reprezentatywnych organizacji pracodawców, cztery think tanki, kilkanaście organizacji branżowych i liczne organizacje lokalne pracodawców. Inicjatorem apelu jest Związek Przedsiębiorców i Pracodawców.
Impulsem do opracowania apelu były zapowiedzi zmian podatkowych, które mają znaleźć się w „Nowym Ładzie” – strategicznym programie gospodarczym, którego publikacja została w marcu przełożona z uwagi na sytuację epidemiczną. W tym kontekście w przestrzeni publicznej pojawiały się m.in. zapowiedzi zwiększenia klina podatkowego dla lepiej zarabiających, przy jednoczesnym obniżeniu go dla osób niżej uposażonych.
Sygnatariusze apelu dostrzegają konieczność odważnej reformy klina podatkowego w Polsce, jednak podkreślają że dotychczasowy model względnie niskiego opodatkowania wynagrodzeń stanowił istotną przewagę konkurencyjną naszej gospodarki, a zwiększenie poziomu obciążeń klasy średniej może doprowadzić do odpływu z polskiego rynku pracy specjalistów, których już w tej chwili brakuje.
Poniżej przedstawiamy pełną treść apelu:
Zaniepokojeni pojawiającymi się w przestrzeni publicznej doniesieniami o planowanych reformach fiskalnych, a także niektórymi propozycjami modyfikacji klina podatkowego, apelujemy do rządu o rozważną zmianę modelu opodatkowania wynagrodzeń. Jest to sprawa kluczowa z punktu widzenia zarówno konkurencyjności naszej gospodarki, jak i poziomu życia Polaków. Imponujący wzrost gospodarczy notowany w ciągu ostatnich kilku lat przed pandemią, to rezultat polskiej przedsiębiorczości i skutecznego wykorzystywania przewag konkurencyjnych. Pozbawianie się jednej z nich i jednocześnie narażanie na zniknięcie z rynku pracy tak bardzo pożądanych specjalistów, może doprowadzić do znacznego zmniejszenia tempa rozwoju.
Nie ulega wątpliwości, że opodatkowanie najniższych wynagrodzeń w Polsce jest skandalicznie dotkliwe. Wysokie obciążenie niższych wynagrodzeń powoduje wzrost szarej strefy w postaci zatrudnienia nierejestrowanego, bądź płatności części wynagrodzenia w sposób nieopodatkowany, gotówką. Analogicznie, zbyt wysoki klin w odniesieniu do lepiej zarabiających (32% stawki PIT) wypycha klasę średnią do zatrudnienia w formule B2B, w ramach której może korzystać z liniowej stawki 19% PIT i preferencyjnego modelu oskładkowania.
Postrzeganie systemu opodatkowania wynagrodzeń w Polsce przez pryzmat jego formalnej degresywności jest zatem siłą rzeczy zniekształcone. Ignoruje fakt, że w obu grupach (zarówno tych zarabiających lepiej, jak i tych nisko uposażonych) występuje ten sam problem – obciążenia w wysokości nieakceptowalnej społecznie.
Analogicznie, obie grupy – w obliczu tego problemu – stosują swego rodzaju optymalizację: jedni przez zatrudnienie nierejestrowane i wypłaty „pod stołem”, drudzy przez działalności gospodarcze zakładane na potrzeby współpracy z jednym podmiotem.
Nie ulega również wątpliwości, że mimo powyższych zastrzeżeń, klin podatkowy w Polsce jest generalnie niższy, niż w części państw Zachodniej Europy. Fakt ten należy postrzegać jednak jako przewagę konkurencyjną Polski, która pozwalała nam rozwijać się w tempie kilku procent rocznie, podczas gdy zamożniejsze państwa, do których pozycji aspirujemy, muszą zadowalać się wzrostem zupełnie marginalnym. Samodzielne pozbawienie się tak ważnego atutu w okresie, w którym zmuszeni będziemy do odbudowywania gospodarki po kryzysie związanym z epidemią COVID-19 byłoby całkowicie nieracjonalne i naraziłoby Polskę na ryzyko utkwienia w gospodarczej średniej lidze.
Uważamy, że polska gospodarka potrzebuje efektywnego systemu podatkowego, opartego na niskim obciążeniu wynagrodzeń. Reforma w tym zakresie jest konieczna – nie powinna ona jednak prowadzić do wyzbycia się cennej przewagi konkurencyjnej i nadmiernego dociążenia którejkolwiek grupy społecznej. Apelujemy zatem o podjęcie kompleksowej i uczciwej, nieopartej na populistycznych hasłach, debaty o polskim systemie podatkowym.
Sygnatariusze apelu
Reprezentatywne organizacje pracodawców:
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców
Business Centre Club
Federacja Przedsiębiorców Polskich
Konfederacja Lewiatan
Związek Rzemiosła Polskiego
Think tanki:
Forum Obywatelskiego Rozwoju
Instytut Jagielloński
Warsaw Enterprise Institute
WISE Europa
Organizacje branżowe pracodawców:
Krajowa Izba Targowa
Ogólnopolska Federacja Przedsiębiorców
Polska Federacja Producentów Żywności Związek Pracodawców Polska Izba Radiodyfuzji Cyfrowej
Polskie Stowarzyszenie Przemysłu Kosmetycznego i Detergentowego
Stowarzyszenie Dystrybutorów i Producentów Części Motoryzacyjnych
Stowarzyszenie Producentów Cementu
Związek Importerów i Producentów Sprzętu Elektronicznego – Cyfrowa Polska Związek Polski Przemysł Futrzarski
Związek Pracodawców Gospodarki Odpadami
Związek Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego w Polsce – Browary Polskie
Organizacje lokalne pracodawców:
Dolnośląski Związek Przedsiębiorców i Pracodawców
Klub Przedsiębiorców Powiatu Grodziskiego
Koszalińska Izba Przemysłowo-Handlowa
Łódzka Federacja Kupiecka
Organizacja Pracodawców Ziemi Lubuskiej
Stowarzyszenie Przedsiębiorców Rzgowa
Warszawska Izba Gospodarcza
Zachodniopomorski Związek Przedsiębiorców i Pracodawców Związek Przedsiębiorców i Pracodawców Lubelskie Związek Przedsiębiorców i Pracodawców Łódź Związek Przedsiębiorców i Pracodawców „Małopolska”
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców Podlasie
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców Śląsk