Przedsiębiorca zaskarżył decyzję wymiarową 3 mln zł podatku za grudzień 2013 r. Później organy objęły kontrolą podatkową jego rozliczenia za 2015 r. W jej wyniku zakwestionowały prawo spółki do odliczenia za ten okres wygenerowanej w 2013 r. straty i zażądały zapłaty blisko 19 mln zł podatku. Przedsiębiorca odmówił jednak zastosowania się do wyniku kontroli z obawy, że skorygowanie deklaracji za 2015 r., nawet w przypadku późniejszego korzystnego dla niego rozstrzygnięcia sądu co do prawidłowości pierwotnych rozliczeń za 2013 r. zamknie mu drogę do ponownej korekty zeznania za 2015 r.
Na skróty:
Korekta deklaracji sposobem na uniknięcie kary
Przedsiębiorcy zobowiązani są do dokonywania formalnych rozliczeń prowadzonej działalności z fiskusem. W tym celu składają zeznania podatkowe. Organ skarbowy może skontrolować prawidłowość tych rozliczeń. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości podatnik może skorygować złożoną deklarację, wpłacić zaległość podatkową i uniknąć kary za przestępstwo karnoskarbowe. Z obawy przed takimi konsekwencjami przedsiębiorcy często wolą dostosować się do żądań kontrolującego organu. Jednak na tle obowiązujących przepisów podatkowych mogą powstać wątpliwości, czy dokonując pokontrolnej korekty swojego zeznania za objęty kontrolą okres, przy jednoczesnym zaskarżeniu decyzji wymiarowej za inny okres, ale mający związek z tym poddanym kontroli, podatnik nie pozbawi się możliwości ponownego skorygowania deklaracji do stanu pierwotnego, po tym jak słuszność stanowiska podatnika potwierdzi sąd.
Możliwość ponownego skorygowania deklaracji podatkowej
Zgodnie z art. 83 ust. 1–1a ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie przestrzegania prawa podatkowego, zakończona kontrola celno-skarbowa przekształca się w postępowanie podatkowe. W tym przekształconym postępowaniu uprawnienie do skorygowania deklaracji przysługuje nadal po jego zakończeniu, ale tylko w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego. Dodatkowo, przepis ust. 1c konstytuuje, że ponowne skorygowanie deklaracji po zakończeniu kontroli celno-skarbowej nie wywołuje skutków prawnych w zakresie, w jakim dokonana korekta przewiduje cofnięcie ustaleń kontroli celno-skarbowej. Art. 83 ust. 1d pkt 1) precyzuje, że reguła ta nie ma zastosowania do ponownego skorygowania deklaracji, jeżeli wynika ono z orzeczenia wydanego po zakończeniu kontroli celno-skarbowej, które ma wpływ na ustalenia kontroli celno-skarbowej zawarte w wyniku kontroli.
Organ zakwestionował prawo spółki do odliczenia straty
W 2017 r. organ wszczął wobec spółki kontrolę celno-skarbową w zakresie jej rozliczeń w podatku dochodowym od osób prawnych za 2015 r. Po jej zakończeniu przekształcił ją w postępowanie podatkowe. Organy podatkowe dwóch instancji zakwestionowały odliczenie przez spółkę w deklaracji CIT-8 za 2015 r. straty w wysokości połowy z ponad 68 mln zł straty wykazanej w deklaracji za grudzień 2013 r. Stwierdzono, że w miesiącu tym spółka osiągnęła dochód a nie stratę. W marcu 2019 r. naczelnik urzędu celno-skarbowego określił jej zobowiązanie w CIT za 2015 r. w wysokości blisko 19 mln zł.
Czy zastosowanie się do wyniku kontroli zamknie możliwość złożenia korekty?
Jeszcze przed przekształceniem kontroli celno-skarbowej w postępowanie podatkowe spółka poinformowała naczelnika urzędu celno-skarbowego, że nie skorzysta z prawa do złożenia korekty deklaracji za 2015 r., w której uwzględniłaby ustalenia kontroli. Przedsiębiorca obawiał się, że mogłoby to oznaczać, że zgadza się z rozstrzygnięciem organów podatkowych również co do podatku dochodowego za 2013 rok, podczas gdy wniósł w tym zakresie do sądu skargę. Decyzją z sierpnia 2017 r. naczelnik UCS określił bowiem spółce zobowiązanie podatkowe za grudzień 2013 r. w wysokości ponad 3 mln zł, kwestionując prawidłowość wykazanej przez nią wówczas straty. Ponadto, z uwagi na brzmienie regulacji art. 83 ust. 1a-1d ustawy o KAS, spółka powzięła wątpliwość, czy nie zamknęłoby to jej drogi do ponownej korekty rozliczeń za 2015 r. celem powrotu do rozliczenia pierwotnego.
Korekta byłaby możliwa
W odpowiedzi naczelnik UCS uznał, że w przypadku uchylenia przez sąd zaskarżonej decyzji dyrektora izby administracji skarbowej, czyli organu II instancji w sprawie ustalenia zobowiązania w CIT w wysokości 3 mln zł za grudzień 2013 r., wyrok ten miałby wpływ również na decyzję organu I instancji, jak i będący jego podstawą wynik kontroli. W obrocie prawnym pozostałaby wówczas powtórnie skorygowana deklaracja za 2013 rok, a spółka byłaby uprawniona do ponownej korekty deklaracji CIT za 2015 r. w oparciu o przepis art. 83 ust. 1d pkt 1 ustawy o KAS.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku potwierdził stanowisko naczelnika. WSA przywołał, że Naczelny Sąd Administracyjny w listopadzie 2022 r. uchylił zaskarżoną decyzję dyrektora określającą zobowiązanie podatkowe spółki za grudzień 2013 r. Brak bowiem było dowodów pozwalających stwierdzić, że spółka nie poniosła w 2013 roku zadeklarowanej przez nią straty, której nie mogłaby odliczyć w kolejnych latach. Konsekwencją wyeliminowania z obrotu prawnego tej decyzji, będącej podstawą zakwestionowania uprawnienia podatnika do rozliczenia części straty podatkowej w 2015 r., jest wyeliminowanie również decyzji wymiarowej za 2015 r. (wyrok z 14 lutego 2023 r., sygn. akt I SA/Gd 1975/19).
Podsumowanie
Przedsiębiorca, mimo niezbyt klarownego brzmienia przepisów art. 83 ust. 1a-1d ustawy o KAS, nie musiał obawiać się, że zastosowanie się do wyniku kontroli podatkowej i skorygowanie objętej nią deklaracji, zamknie mu drogę do ponownej korekty w przypadku korzystnego dla niego rozstrzygnięcia sądu co do innego spornego okresu rozliczeniowego. W sytuacji tej ma bowiem zastosowanie regulacja art. 240. § 1 pkt 7) Ordynacji podatkowej, zgodnie z którą, w sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie jeśli decyzja została wydana na podstawie innej decyzji lub orzeczenia sądu, które następnie zostały uchylone, zmienione, wygaszone lub stwierdzono ich nieważność w sposób mogący mieć wpływ na treść wydanej decyzji.
Autor: Robert Nogacki, partner zarządzający, Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizująca się w doradztwie prawnym, podatkowym oraz strategicznym dla przedsiębiorców
