Obecnie w Sejmie działają trzy komisje śledcze, medialnie nazywane: komisją ds. Pegasusa, komisją ds. afery wizowej oraz komisją ds. wyborów kopertowych. Prace aktualnych komisji śledczych wzbudzają ogromne kontrowersje. W raporcie agencji doradczej PRCN „Polscy parlamentarzyści. Analiza korzystania z mediów społecznościowych”[1], wzięto pod lupę ich działalność pod kątem popularności w kanałach społecznościowych. Okazało się, że dotychczas Polacy najchętniej śledzili działania komisji śledczej ds. wyborów kopertowych.
Analizowane wskaźniki wyraźnie kreują ranking zainteresowania społecznego prowadzonymi komisjami. Uwzględniając kluczowe współczynniki, największą popularnością wśród odbiorców cieszy się komisja ds. wyborów kopertowych, nieco niższe zainteresowanie społeczne wzbudza komisja ds. afery wizowej, na ostatnim miejscu plasuje się komisja ds. Pegasusa.
Ranking popularności komisji śledczych na platformie X
Przeciętnie największą popularnością na X (dawnym Twitterze) cieszą się członkowie Komisji ds. wyborów kopertowych (mediana obserwujących = 23 923). Najmniej popularną komisją w tym zakresie jest komisja ds. afery wizowej (mediana obserwujących = 6 346).
Która z komisji produkuje najwięcej treści?
Jeśli chodzi o ilość publikowanych tweetów, tendencja wygląda trochę inaczej. Najwięcej (mediana = 10 205) publikują członkowie komisji ds. Pegasusa, a najmniej członkowie komisji ds. afery wizowej (mediana = 3 905).
„Należy dostrzec istotę medialnego zaangażowania wszystkich członków komisji śledczych w prowadzone prace. Zainteresowani użytkownicy X obserwują nie tylko głównych przewodniczących, pod których szyldem są prowadzone komisje, lecz śledzą komisje również za pośrednictwem pozostałych aktywnych członków komisji. Odbiorcy za pomocą mediów społecznościowych, mają poczucie aktywnego i realnego uczestnictwa w ważnych społecznie sprawach. Należy pamiętać, że X jako najważniejsza dla polityków i dziennikarzy politycznych platforma, już wkrótce upubliczni także pełne raporty komisji śledczych” – podkreśla Iwona Kubicz, Managing Director w PRCN.
O czym debatują komisje śledcze?
Komisja ds. wyborów kopertowych dotyczy próby przeprowadzenia wyborów prezydenckich w Polsce w 2020 roku poprzez głosowanie korespondencyjne, z uwagi na trwającą pandemię Covid-19. Tradycyjne głosowanie uznano za zbyt niebezpieczne ze względów zdrowotnych. Za przygotowanie wyborów odpowiadali znani politycy Prawa i Sprawiedliwości. Według raportu Najwyższej Izby Kontroli, nieprzeprowadzone głosowanie korespondencyjne spowodowało marnotrawstwo około 76,5 mln złotych, pochodzących ze środków publicznych. Dlatego powołana komisja śledcza została utworzona na potrzeby zbadania legalności i celowości działań ówczesnego rządu oraz członków Rady Ministrów w tej sprawie. Przed komisją stanęli już m.in. Jacek Sasin, Mateusz Morawiecki, Michał Dworczyk, Elżbieta Witek, Jarosław Kaczyński oraz kilku innych kluczowych polityków i urzędników państwowych.
Druga z komisji śledczych skupia się na zbadaniu między innymi nadużyć, zaniedbań i zaniechań w zakresie legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do dnia 20 listopada 2023 r. Zgodnie z uzasadnieniem uchwały o powołaniu sejmowej komisji śledczej, w proceder legalizacji pobytu cudzoziemców w Polsce zaangażowani byli przedstawiciele władz zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. Wobec części z nich pojawiły się poważne oskarżenia korupcyjne.
Komisja śledcza ds. Pegasusa została powołana do zbadania legalności, prawidłowości oraz celowości czynności operacyjno-rozpoznawczych, podejmowanych m.in. z wykorzystaniem oprogramowania Pegasus. Program ten umożliwia śledzenie osób w sposób incognito, z wykorzystaniem zaawansowanych rozwiązań technologicznych.
W aferę Pegasusa zamieszanych jest wielu prominentnych polityków. Wśród inwigilowanych natomiast znaleźli się m.in.: Krzysztof Brejza, ówczesny senator Platformy Obywatelskiej, pełniący funkcję szefa sztabu wyborczego Koalicji Obywatelskiej podczas wyborów parlamentarnych w 2019 roku, Grzegorz Napieralski – były lider SLD, a także Ewa Wrzosek – prokurator oraz lider AgroUnii – Michał Kołodziejczak. Rząd początkowo zaprzeczał, że Polska posiada Pegasusa, a następnie twierdził, że użycie oprogramowania było zgodne z prawem i uzasadnione w przypadkach dotyczących bezpieczeństwa narodowego. Sprawa wywołała ogromne kontrowersje polityczne i społeczne w Polsce.
Kto jest najpopularniejszym szefem komisji śledczej?
Zainteresowani sprawami publicznymi oraz polityką Polacy, najchętniej skłaniają się ku obserwacji komisji śledczej ds. wyborów kopertowych. Jednak porównanie aktywności przewodniczących komisji na X wygląda już zupełnie inaczej. Najlepszy stosunek obserwujących do obserwowanych ma przewodniczący komisji ds. wyborów kopertowych – Dariusz Joński (follow ratio = 58,3). Pod tym względem najgorzej wypada szefowa komisji ds. Pegasusa, Magdalena Sroka (follow ratio = 5,2). Najwięcej obserwujących (181 tys.) i najwięcej postów na X (29,8 tys.) ma natomiast przewodniczący komisji ds. afery wizowej Michał Szczerba.
Wspólnym mianownikiem przedstawicieli komisji jest aktywne publikowanie najistotniejszych informacji z przesłuchań oraz komunikatów o prowadzonych pracach danej komisji. Działania społecznościowe polityków umożliwiają ich obserwującym zapoznanie z najnowszymi ustaleniami dokonywanymi przez posłów.
Podsumowując aktywność komisji śledczych na X, należy zauważyć, że mimo generowania największych zasięgów odbiorców przez przewodniczącego komisji ds. afery wizowej
– Michała Szczerbę, mediana obserwujących na X członków komisji jest najniższa spośród wszystkich komisji. Natomiast mimo mniejszej ilości obserwujących Dariusza Jońskiego
– przewodniczącego komisji ds. wyborów kopertowych, mediana członków wspomnianej komisji ma największe zasięgi. Komisja ds. Pegasusa pod przewodnictwem Magdaleny Sroki z PSL, całościowo generuje najmniejsze zasięgi spośród komisji.
[1] Metodologia badania: Badanie przeprowadzone było w terminie od 12 do 18 marca 2024 roku. Zebrano łącznie dane z profili należących do 465 posłów i członków rządu obecnej kadencji. Dane wykorzystane w analizach zostały pozyskane za pomocą API Twitter (https://developer.twitter.com/en) oraz API Socialblade (https://socialblade.com/business-api). Wszystkie obliczenia statystyczne zostały wykonane z wykorzystaniem oprogramowania IBM SPSS Statistics (Wersja 23) oraz Python ze szczególnym uwzględnieniem bibliotek SciPy oraz matplotlib. W toku analizy przyjęto kryterium istotności statystycznej wynoszące p<0,05 dla wszystkich jej etapów.