Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata 2014–2020 miał na celu poprawę dostępności i jakości usług zdrowotnych w regionie. W ramach programu podpisano 55 umów o dofinansowanie projektów o łącznej wartości 415 mln zł, z czego 279 mln zł pochodziło ze środków unijnych. Niestety, jak wykazała kontrola Najwyższej Izby Kontroli (NIK), realizacja projektów nie przyniosła oczekiwanych efektów. Wydłużył się czas oczekiwania na świadczenia zdrowotne, a liczba osób oczekujących wzrosła.
Problemy w realizacji inwestycji
Główne nieprawidłowości wynikały z nierzetelnego przygotowania konkursów na dofinansowanie projektów oraz braku skutecznych narzędzi do oceny ich efektywności. Departament Rozwoju Regionalnego nie posiadał precyzyjnych danych o rzeczywistym zapotrzebowaniu na sprzęt medyczny i infrastrukturę zdrowotną. W efekcie środki przeznaczono na projekty, które nie przyniosły oczekiwanej poprawy dostępności usług zdrowotnych.
Dodatkowym problemem była nieadekwatność kryteriów oceny wniosków o dofinansowanie. W wielu przypadkach premiowano podmioty wymagające restrukturyzacji, zamiast tych, które były efektywnie zarządzane. Ponadto w analizowanych konkursach nie zastosowano wskaźników efektów, takich jak skrócenie czasu oczekiwania na świadczenia zdrowotne czy zmniejszenie liczby osób oczekujących.
Niska jakość projektów i brak nadzoru
Aby zwiększyć liczbę zakwalifikowanych projektów, w kolejnych konkursach obniżano minimalny próg punktowy. Ostatecznie ponad połowa zakwalifikowanych projektów miała ocenę poniżej początkowego progu z pierwszych dwóch konkursów. W rezultacie dofinansowanie uzyskały inwestycje o niskiej oczekiwanej efektywności.
Kontrole NIK wykazały, że niektóre podmioty nie wykorzystywały zakupionej infrastruktury ze względu na brak kontraktów z Narodowym Funduszem Zdrowia. Zarząd Województwa Podlaskiego nie egzekwował od beneficjentów uruchomienia działalności medycznej nawet w sytuacjach, gdy było to wymagane regulaminem konkursów.
Brak poprawy dostępności do świadczeń medycznych
Mimo znacznych inwestycji w infrastrukturę zdrowotną, dostępność do świadczeń nie uległa poprawie. W wielu przypadkach sytuacja wręcz się pogorszyła. Szczególnie niepokojący był wzrost liczby oczekujących na usługi z zakresu kardiologii, ortopedii i onkologii dziecięcej. W latach 2017–2023 kolejki do rehabilitacji neurologicznej dla dzieci wydłużyły się, a liczba osób oczekujących na przyjęcie w poradniach położniczo-ginekologicznych i rehabilitacyjnych wzrosła kilkukrotnie.
Kontrola NIK wykazała, że wydatkowanie środków publicznych w ramach RPOWP w latach 2014–2023 nie przyniosło zakładanych rezultatów.