Globalna wartość inwestycji private equity w branży healthcare wzrosła w ubiegłym roku do 115 miliardów dolarów, co stanowi drugi najwyższy wynik w historii. Na tę wartość wpłynęła zwiększona liczba dużych transakcji – w minionym roku aż pięć z nich przekroczyło 5 miliardów dolarów, w porównaniu z dwiema w 2023 i jedną w 2022 roku. Ameryka Północna pozostaje największym rynkiem, odpowiadając za 65% wartości transakcji, podczas gdy Europa i Azja-Pacyfik wygenerowały odpowiednio 22% i 12%. Wzmożona aktywność inwestorów w Ameryce Północnej, a także w Europie – dla której rok był rekordowy, skutecznie zrównoważyła niemal 50-procentowy spadek wartości transakcji r/r w regionie Azji i Pacyfiku.
– Globalny rynek transakcji private equity w obszarze opieki zdrowotnej (healthcare) wyraźnie ożywił się w ubiegłym roku, głównie dzięki dużym transakcjom w segmencie biopharma – mówi Patryk Rudnicki, partner zarządzający warszawskim biurem Bain & Company. – Zauważalny był również wzrost zainteresowania rozwiązaniami IT w opiece zdrowotnej. W nadchodzących miesiącach spodziewamy się, że inwestorzy nadal będą chętnie współpracować z funduszami średniej wielkości, które łączą solidne wyniki z dogłębną znajomością branży. W Europie mamy do czynienia z rekordową wartością transakcji, sięgającą 26 miliardów dolarów. Dzięki zwiększonemu wolumenowi transakcji wykupu i poprawiającym się warunkom makroekonomicznym optymistycznie patrzymy na perspektywy europejskiego rynku. Przewidujemy, że wzrost aktywności transakcyjnej będzie się utrzymywał i możliwe są kolejne megatransakcje.
W Europie wartość transakcji osiągnęła 26 miliardów dolarów, przebijając rekord z 2021 roku. Stało się to głównie dzięki mniejszym transakcjom w pierwszej połowie roku. Szczególne znaczenie miały segment biopharma oraz medtech, które przyciągały inwestorów obietnicą, że inwestycja umożliwi łatwą ekspansję w całym regionie.
Duże transakcje napędzają segment biopharma
Biopharma, napędzana w 2024 roku kilkoma dużymi transakcjami, wciąż dominuje pod względem wartości transakcji w opiece zdrowotnej. Mimo rekordowej wartości transakcji wykupu, tempo wzrostu wolumenu transakcji spadło w stosunku do 2020 roku zarówno w segmencie biopharma, jak i life science tools. Powodem były m.in. trudności w ustaleniu cen między kupującymi a sprzedającymi oraz ograniczone wydatki na usługi farmaceutyczne, wynikające z gwałtownego spadku finansowania venture capital dla amerykańskiego sektora biotechnologicznego.
Ożywienie w IT
Transakcje w segmencie rozwiązań IT w opiece zdrowotnej odbiły się w 2024 r. z powodu kilku czynników. Po pierwsze dostawcy usług medycznych, zmagający się z presją finansową i zmieniającymi się modelami refundacji, inwestują w podstawowe systemy, aby zwiększyć wydajność. W odpowiedzi fundusze private equity coraz częściej inwestują w aktywa wspierające lepsze zarządzanie pracą. Równocześnie płatnicy na rynku medycznym, chcąc poprawić integralność procesów płatniczych, inwestują w zaawansowaną analitykę. Dodatkowo firmy z sektora biopharma modernizują infrastrukturę IT na rzecz badań klinicznych, aby przyspieszyć i usprawnić rozwój leków w obliczu ograniczonego finansowania i rosnących wymogów regulacyjnych.
Bain & Company wyróżniło cztery trendy kształtujące rynek private equity w sektorze opieki zdrowotnej:
Fundusze średniej wielkości nadal się rozwijają
Fundusze private equity średniej wielkości, skoncentrowane na sektorze opieki zdrowotnej, historycznie osiągały lepsze wyniki niż średnia dla całego rynku, korzystając z innowacji czy dokonując zmian w strategiach inwestycyjnych. Od 2020 roku inwestorzy byli w stanie utrzymać aktywność w zakresie wykupów i wyjść z inwestycji, pomimo trudności, których doświadczała pozostała część rynku. Ten wynik przełożył się na wzmożone pozyskiwanie funduszy. Fundusze średniej wielkości z ekspozycją na sektor opieki zdrowotnej zebrały około 59 miliardów dolarów od 2022 roku, co stanowi wzrost o około 40% w porównaniu z poprzednimi trzema latami. Choć inwestorzy średniej wielkości historycznie byli bardziej skupieni na aktywach dostawców usług, rozszerzyli swoje zainteresowanie o sektor healthcare IT oraz usługi medyczne, jednocześnie utrzymując silną obecność w segmentach biopharma i medtech.
Wydzielanie aktywów zwiększa wartość na trudnym rynku transakcyjnym
Pomimo corocznych wahań aktywności transakcyjnej, trend na wydzielanie aktywów w sektorze opieki zdrowotnej zyskuje na znaczeniu od 2010 roku. Napędzają to działania spółek publicznych, które dążą do poprawy wartości dla akcjonariuszy oraz firm private equity chętnych do przejęcia dużych aktywów. Udane wydzielanie aktywów pozwala poprawić marże, skupić się na wzroście przychodów, a jednocześnie zmniejszyć zadłużenie i uprościć strukturę organizacyjną. Dla funduszy private equity jest to okazja do zakupu niedocenionych aktywów ze znaczącym potencjałem wzrostu. Mimo mniejszej liczby transakcji typu sponsor-to sponsor (pomiędzy funduszami) w porównaniu do szczytu w 2022 roku, wydzielanie aktywów wraz z transakcjami public-to-sponsor przyciągnęło różnorodnych inwestorów poszukujących możliwości ulokowania kapitału w aktywach o dużym potencjale wzrostu we wszystkich sektorach opieki zdrowotnej.
Maksymalizacja wartości wyjścia z inwestycji jako strategiczny cel
Wartość transakcji wyjść z inwestycji na rynku private equity w sektorze opieki zdrowotnej utrzymała się w 2024 roku na niskim poziomie i była aż o 41% niższa niż w 2021 roku. Wysokie stopy procentowe oraz rozbieżności pomiędzy sprzedającymi a kupującymi wydłużyły czas trwania inwestycji, utrudniając funduszom uzyskanie zwrotu kapitału powierzonego im przez inwestorów. Choć w przeszłości wzrost mnożników odpowiadał za niemal połowę całkowitych zwrotów z transakcji, ten mechanizm nie będzie już w najbliższych latach generował takich samych wyników. Aby opracować skuteczną strategię wyjścia, sprzedający muszą obiektywnie ocenić wyniki aktywów, a także mieć plan na dalsze budowanie wartości.
Inwestycje w regionie Azji i Pacyfiku ewoluowały
W regionie Azji i Pacyfiku w ujęciu CAGR wartość transakcji wzrosła od 2016 roku o 21%. Jednak patrząc całościowo, wartość transakcji w całym regionie znacząco spadła w stosunku do 2023 roku. Głównie z powodu spowolnienia aktywności transakcyjnej w Chinach, przeniesienia wolumenu transakcji do Indii, Japonii i Korei Południowej oraz rosnącej konkurencji ze strony graczy strategicznych gotowych do realizacji transakcji M&A. W szczególności Indie stają się atrakcyjną alternatywą dla Chin, gdzie rośnie klasa średnia, napędzająca popyt na usługi zdrowotne oraz utrzymuje się silny wzrost gospodarczy. Japonia i Korea Południowa również notują wzrost aktywności transakcyjnej, wspierany przez korzystne czynniki makroekonomiczne oraz starzejące się społeczeństwa z rosnącymi potrzebami w obszarze zdrowia.
– Patrzymy z optymizmem na przyszłość rynku private equity w sektorze opieki zdrowotnej w nadchodzącym roku. Dynamika zmian w ramach mnożników wyceny może utorować drogę do lepszego dopasowania ofert kupna i sprzedaży, a rosnąca baza dostępnych aktywów stwarza nowe możliwości inwestycyjne – dodaje Patryk Rudnicki. – Rozwój sytuacji inflacyjnej na świecie i związana z tym polityka cięcia stóp procentowych przez banki centralne oraz stabilny wzrost gospodarczy w takich regionach jak Japonia i Indie mogą sprzyjać korzystnym warunkom inwestycyjnym. Patrząc w przyszłość, nagromadzenie aktywów w portfelach funduszy private equity, w połączeniu z nasilającą się presją płynnościową ze strony inwestorów, może przełożyć się na większą liczbę wyjść z inwestycji na tym rynku.