Sprzedaży dzieła tej klasy nie było dotychczas na polskim rynku. 17 marca br. w Domu Aukcyjnym Desa w Warszawie pod młotek trafił XVII-wieczny „Portret damy” Petera Paula Rubensa, który został sprzedany wraz z opłatą aukcyjną za 14,4 mln zł. Wybitne płótno mistrza baroku stało się najdroższym dziełem sztuki sprzedanym do tej pory nad Wisłą i przyciągnęło uwagę kolekcjonerów sztuki nie tylko z regionu, ale i świata. Obrazy autorstwa Rubensa rzadko pojawiają się na aukcjach. „Portret damy”, na przestrzeni czterech wieków znajdował się w prestiżowych zbiorach europejskich arystokratów, finansistów i znanych kolekcjonerów.
– Mająca niemal 400 lat praca przez ostatnie dziesięciolecia pozostawała w rękach prywatnych i nie była pokazywana publicznie od 1965 r. Portrety autorstwa flamandzkiego malarza pojawiają się niezwykle rzadko w Europie, natomiast w Polsce jeszcze nigdy nie wystawiano dzieła sztuki o tak olbrzymiej wartości historycznej, artystycznej oraz inwestycyjnej – mówi Juliusz Windorbski, Prezes DESA SA.
Obraz przedstawia młodą kobietę o ciemnych oczach i włosach, ubraną w czarną, aksamitną suknię. Przez ponad 300 lat dzieło uznawane było za portret Isabelli Brant, pierwszej żony Rubensa, obecnie sądzi się, że może przedstawiać jedną z jej sióstr. Inna hipoteza głosi, że modelka była członkinią rodziny Duarte, wpływowych żydowskich jubilerów z XVII-wiecznej Antwerpii. Mogą za tym przemawiać charakterystyczne klejnoty, będące częścią stroju kobiety. Ostatnio wykonana konserwacja dzieła, badania technologiczne oraz stylistyczno atrybucyjne potwierdziły autorstwo Rubensa z uczestniczeniem jego warsztatu.
Portrety namalowane przez Rubensa rzadko pojawiają się na aukcjach, a kolekcjonerzy gotowi są płacić za nie ogromne sumy. W lipcu 2020 roku „Portret młodej kobiety trzymającej łańcuch” sprzedany został w Christie’s za prawie 4 mln funtów, z kolei dom aukcyjny Sotheby’s trzy lata wcześniej wystawił „Portret damy w czarnej sukni i płaszczu na tle czerwonej draperii”, ostatecznie sprzedany za 3 mln funtów. Najdroższym dziełem flamandzkiego malarza pozostaje od 2002 roku monumentalne płótno „Rzeź niewiniątek”, sprzedane w domu aukcyjnym Sotheby’s za 49,5 mln funtów, ośmiokrotnie przebijając górną estymację. Tuż za nim znajduje się obraz „Lot z córkami”, za który w 2016 roku nabywca zapłacił 44,88 mln funtów.
Autor: Adam Białas. Ekspert rynku, dyrektor BIALAS Consulting & Solutions, dziennikarz biznesowy
