Zaledwie co dziesiąty pracownik w Polsce nie odczuwa stresu związanego z pracą, a ponad połowa doświadcza go co najmniej raz w tygodniu – wynika z najnowszego raportu MultiSport Index 2023. Zła kondycja psychiczna odbija się na życiu zawodowym i prywatnym pracowników. To nie tylko ogromny koszt dla pracodawców, ale również niepokojące zjawisko społeczne.
Raport MultiSport Index 2023 realizowany jest co roku od 2017 na zlecenie Benefit Systems i ma na celu zbadanie aktywności fizycznej i sportowej Polaków. W tym roku rozszerzono badanie o dodatkowe pytania dotyczące zdrowia psychicznego.
Wyniki nie napawają optymizmem. Aż 28 proc. pracowników przyznaje, że stres towarzyszy im w pracy „codziennie lub prawie codziennie”, a co piąty (18 proc.) zmaga się z nim nawet kilka razy w tygodniu. Zaledwie co dziesiąty badany deklaruje, że nie odczuwa stresu związanego z pracą zawodową.
Najczęściej pracownicy czują się przeładowani obowiązkami – takie poczucie ma już połowa z nich (47 proc.). W efekcie bywają rozdrażnieni (35 proc.), nie mogą się skoncentrować (29 proc.) i tracą motywację do wykonywanych obowiązków (27 proc.).
Problemy w pracy nie kończą się wraz z zamknięciem drzwi do biura, a wpływają na całe nasze życie. Aż połowa ankietowanych (49 proc.) deklaruje, że zabiera problemy z pracy do domu. Co dziesiąty ankietowany (8 proc.) musiał wziąć z tego powodu zwolnienie lekarskie.
Stres kosztuje (także pracodawców)
Dr Dorota Molek-Winiarska, psycholog, doktor nauk ekonomicznych w zakresie nauk zarządzaniu i ekspertka MultiSport Index 2023 zwraca uwagę, że długotrwały stres ma wpływ nie tylko na naszą pracę, ale też na zdrowie. I przytacza dane, według których aż 40 proc. wszystkich chorób serca to efekt właśnie chronicznego napięcia.
– Do najczęstszych konsekwencji stresu w pracy, z którym pracownikowi nie udało się skutecznie poradzić, wliczamy również wypalenie zawodowe, zaburzenia psychiczne (np. depresja lub nerwica) oraz uzależnienia. Do tych ostatnich zazwyczaj dochodzi, gdy człowiek bezskutecznie próbuje samodzielnie zredukować chroniczne napięcie – dodaje dr Molek-Winiarska.
Ekspertka podkreśla, że choroby pracownika wywołane stresem mają bardzo wymierny wpływ na funkcjonowanie firmy. Chodzi zarówno o zwolnienia lekarskie, jak i przychodzenie do pracy pomimo choroby, czego skutkiem jest obniżona produktywność. Do tego należy doliczyć wysoką rotację i konieczność wyszkolenia nowych pracowników, wypadki przy pracy czy po prostu pogarszające się wyniki firmy.
Aktywność fizyczna odpowiedzią na stres
W obliczu tak ogromnej ekspozycji na stres Polacy szukają sposobów na odreagowanie. Najlepszym z nich jest aktywność fizyczna (w tym spacery), którą wskazała już ponad połowa badanych – 56 proc. Dużo mniejszą popularnością cieszy się oglądanie telewizji i platform VOD (17 proc.) czy czytanie książek (14 proc.).
Iwona Piątkowska, doktor nauk o kulturze fizycznej w zakresie nauk biomedycznych przypomina, że każdy trening dotlenia nasze ciało, dzięki czemu jesteśmy w stanie wyciszyć rozdrażnienie i uczucie niepokoju. Znajduje to potwierdzenie w raporcie: już 84 proc. badanych w MultiSport Index zgadza się ze stwierdzeniem, że regularne ćwiczenia redukują stres i złe emocje.
– Regularne eksponowanie organizmu na stresor, którym z biologicznego punktu widzenia jest trening, powoduje, że organizm uczy się radzić sobie sytuacją stresującą i towarzyszącym jej z podwyższonym stężeniem kortyzolu. W efekcie każda kolejna, powodująca zwiększenie stężenia kortyzolu sytuacja, będzie dla nas (z punktu widzenia fizjologii) stanem „znajomym”, nie powodującym paraliżującego zaburzenia równowagi. I co równie ważne, nasz organizm będzie doskonale potrafił wyciszyć się po ekspozycji na przyszłe stresory – mówi dr Iwona Piątkowska.
Jak dodaje dr Molek-Winiarska, wiele badań wykazuje związek aktywności fizycznej z pozytywnym nastawieniem do pracy oraz z satysfakcją z jej wykonywania. Co więcej, jak wynika z badania MultiSport Index już 79% aktywnych Polaków uważa, że regularna aktywność fizyczna zwiększa efektywność i zaangażowanie w pracy.
W tym kontekście coraz większego znaczenia nabierają benefity, wspierające kondycję psychofizyczną pracowników. Według raportu MultiSport Index 2023 już 72 proc. z nich uważa, że po pandemii karty sportowe oferowane przez pracodawców nabrały większego znaczenia w kontekście zdrowia. Dodatkowo 68 proc. pracujących twierdzi, że karta MultiSport powinna należeć do podstawowego pakietu benefitów w pracy.
Jak donosi WHO, pół miliarda osób zachoruje do 2030 roku na choroby serca, otyłość, cukrzycę lub inne choroby niezakaźne związane z brakiem aktywności fizycznej, jeśli zaniechane zostaną działania zachęcające do większej aktywności. Szacunkowe koszty tego zaniechania wynoszą 27 miliardów dolarów rocznie.
Informacje o badaniu
MultiSport Index to kompleksowe badanie aktywności fizycznej (wysiłek podejmowany minimum raz w miesiącu) oraz sportowej (regularny wysiłek fizyczny podejmowany minimum raz w tygodniu) Polaków. Badanie prowadzone jest na zlecenie Benefit Systems przez agencję badawczą Minds&Roses. Badanie MultiSport Index 2023 zrealizowane zostało na reprezentatywnej losowej próbie 1 400 Polaków w wieku 18+ z wykorzystaniem techniki wywiadu telefonicznego wspomaganego komputerowo (CATI) w dniach od 30 stycznia do 3 lutego 2023 roku.