Susza jest jednym z najpoważniejszych zagrożeń światowego rolnictwa. Wpływa negatywnie na plony, jakość gleby i stabilność ekosystemów rolnych. Nawóz, który powstaje w Polsce, może wesprzeć rolników w walce z problemami powodowanymi suszą. Wyniki badań są obiecujące.
Zmniejszenie zasobów wodnych w wyniku suszy ma długoterminowy wpływ na ekosystemy wodne i glebowe. Rolnicy coraz częściej borykają się z ograniczonym dostępem do wód gruntowych i powierzchniowych.
Wprowadzenie systemów nawadniania, takich jak nawadnianie kropelkowe czy systemy zarządzania wodami deszczowymi, może poprawić efektywność wykorzystania wody. Techniki te pozwalają na precyzyjne dostarczanie wody bezpośrednio do strefy korzeniowej roślin, co minimalizuje jej straty. Ale nie w każdym przypadku technologie są rozwiązaniem. Praktyki takie jak mulczowanie, uprawa roślin osłonowych oraz zastosowanie nawozów organicznych mogą poprawić zdolność gleby do zatrzymywania wody i jej odporność na erozję. Ten ostatni aspekt – czyli stosowanie nawozów organicznych (obok mineralnych) zyskuje obecnie na popularności. Na szczególną uwagę zasługują właściwości nawozu organicznego wyprodukowanego na bazie frassu owadziego.
– Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, na zlecenie HiProMine S.A., przeprowadził badania. związane z oceną oddziaływania nawozu organicznego na bazie odchodów Hermetia illucens na wybrane rośliny uprawne – informuje Sylwia Kaczmarek, kierownik działu badań i rozwoju nawozów HiProMine. – Nawóz owadzi sprawdza się w przypadku wielu upraw, jest naturalny, organiczny i ekologiczny. Badania były prowadzone pod kątem jęczmienia ozimego, życicy trwałej, sałaty i bazylii, a ich wyniki są obiecujące – dodaje.
Obfite plony – nawet w trakcie suszy
– Celem badań było porównanie skuteczności nawozu na bazie frassu owadziego, produkowanego przez HiProMine S.A. z obornikiem bydlęcym w uprawie wybranych gatunków roślin – tłumaczy Sylwia Kaczmarek. – Badania prowadzone były w warunkach szklarniowych, a jedną z roślin była bazylia uprawiana w warunkach suszy. Zdrowie i stan fizjologiczny roślin oceniano na podstawie aktywności fotosyntetycznej i wydajności fotosystemu II (fluorescencja chlorofilu). Aby zweryfikować wpływ nawozu na stan gleby oceniano także wymianę gazową między glebą a atmosferą. Ponadto oceniano profil mineralny bazylii i jej aktywność antyoksydacyjną, wraz z określeniem zawartości głównych związków polifenolowych. Użycie nawozu z frassu owadziego poprawiło świeżą masę i stan fizjologiczny roślin zarówno w optymalnych warunkach podlewania, jak i w warunkach suszy – wyjaśnia.
Testy i badania potwierdzają: zastosowanie nawozu owadziego w produkcji bazylii w warunkach suszy przyniosło o wiele większe plony w porównaniu do uprawy z zastosowaniem obornika bydlęcego.
– Fale upałów stopniowo wpływają na kondycję roślin oraz na ilość i jakość plonów – tłumaczy Sylwia Kaczmarek. – Żeby zatrzymać dalszą degradację środowiska, a przy tym znaleźć rozwiązanie na susze, niezbędne jest stosowanie różnych środków ochrony roślin i organicznych nawozów, dlatego poszukuje się nowych, bardziej ekologicznych metod poprawy odporności roślin na niekorzystne warunki środowiskowe. Wyniki badań z owadzim nawozem są bardzo obiecujące – tłumaczy.
Badanie zastosowania HiProSoil, w uprawie sałaty (podobnie jak w przypadku bazylii) wykazało pozytywny wpływ na obfitość roślin: liczbę i powierzchnię liści i zawartość chlorofilu. Nawóz na bazie frassu owadziego w uprawie roślin zwiększa biomasę roślin i biodostępność składników odżywczych zawartych w glebie.
Obfite plony i… dużo więcej!
Chityna, będąca jednym z kluczowych składników nawozu wyprodukowanego na bazie frassu owadziego, posiada właściwości biostymulujące, które mają istotny wpływ na zdrowie i wydajność roślin uprawnych. Dlatego zastosowanie nawozu owadziego w rolnictwie może przynieść korzyści w kontekście zwiększenia ogólnej odporności roślin na stresy środowiskowe poprawy struktury gleby a nawet… ograniczania szkodników.
Chityna wspiera także tworzenie agregatów glebowych, które poprawiają porowatość gleby i jej zdolność do zatrzymywania wody.
– Lepsza struktura gleby wspiera przewodzenie powietrza i wody, co jest kluczowe dla zdrowia roślin i ich zdolności do przetrwania w warunkach stresowych – tłumaczy Sylwia Kaczmarek. – Dzięki biostymulującym właściwościom chityny, rośliny stają się bardziej odporne na różnorodne stresy środowiskowe, takie jak susza, zasolenie czy ataki patogenów – dodaje.
Nawóz owadzi, produkowany przez HiProMine S.A. powstaje przy okazji produkcji białkowych i tłuszczowych komponentów paszowych z larw Hermetia Illucens. HiProMine jest jedynym wielkoskalowym producentem białka owadziego w Polsce. W 2024 roku uruchomiony został zakład produkcyjny w Karkoszowie (pow. Sulęciński), który jest jednym z największych i najnowocześniejszych zakładów tego typu w Europie. Rozwiązania proponowane przez HiProMine branży pet food, paszowej i akwakulturze, a także branży nawozowej bazują na nauce i wieloletnich doświadczeniach.