- 30 sierpnia 2023 r. na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) zadebiutuje nowy produkt typu Exchange Traded Commodities (ETC)
- Nowy produkt oferuje ekspozycję na fizyczne złoto pozyskiwane w sposób odpowiedzialny i przechowywane w brytyjskiej Mennicy Królewskiej
- Emitentem pierwszego na GPW ETC na fizyczne złoto jest europejska platforma ETF – HANetf
Na 30 sierpnia 2023 r. został wyznaczony pierwszy dzień notowań na GPW instrumentu typu Exchange Traded Commodities (ETC). Są to najczęściej instrumenty pasywne, zabezpieczone w sposób fizyczny, które działaniem przypominają ETF-y, jednak są tworzone i oferowane jako instrumenty dłużne z pełnym zabezpieczeniem fizycznym. Najbardziej popularnymi aktywami bazowymi dla instrumentów ETC są fizyczne metale szlachetne. Pierwszym produktem ETC na GPW, wyemitowanym przez HANetf, będzie ETC na fizyczne złoto: The Royal Mint Responsibly Sourced Physical Gold ETC (RMAU). Zapewnia on ekspozycję inwestycyjną na fizyczne złoto, które zostało pozyskane w sposób odpowiedzialny przez brytyjską Mennicę Królewską (The Royal Mint). Jest to pierwszy produkt finansowy wyemitowany we współpracy z brytyjską Mennicą Królewską i pierwszy ETC na złoto przechowywane w europejskiej mennicy państwowej.
– Jako GPW dążymy do tego, by umożliwić polskim inwestorom budowę pasywnego portfela inwestycyjnego dającego szeroką ekspozycję geograficzną i tematyczną przy wykorzystaniu transparentnych giełdowych produktów inwestycyjnych o relatywnie niewielkich opłatach za zarządzanie. ETC pełnią taką funkcję, uzupełniając ofertę o aktywa, na które nie można uzyskać ekspozycji za pomocą ETF-ów z uwagi na ograniczenia regulacyjne dotyczące tych funduszy. Bardzo cieszymy się, że pozyskaliśmy emitenta pierwszego na GPW instrumentu typu ETC, który na dodatek oparty jest na bardzo lubianym wśród polskich inwestorów aktywie. Dużym atutem tego produktu jest również to, że wpisuje się on w założenia giełdowej strategii ESG: złoto jest pozyskiwane w sposób odpowiedzialny z legalnych źródeł, a jego duża część to złoto ze zweryfikowanego recyklingu – mówi Izabela Olszewska, Członek Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.
Nowością w stosunku do dotychczas oferowanych na GPW produktów dających ekspozycję na ten kruszec jest pełne fizyczne zabezpieczenie i realna możliwość otrzymania od emitenta złota fizycznego, odpowiadającego wartości posiadanych instrumentów ETC. Inwestujący w ten produkt mają możliwość wymiany go na fizyczne sztabki złota lub monety bulionowe (konieczny jest bezpośredni kontakt z emitentem), co stanowi jego wyróżnik.[1]
Złoto, na którym oparty jest nowy instrument, jest przechowywane i strzeżone w bezpiecznym skarbcu brytyjskiej Mennicy Królewskiej w Llantrisant w Walii i regularnie kontrolowane przez niezależnego audytora. Są to sztabki złota London Bullion Market Association (LBMA) kategorii Good Delivery, pozyskiwane z zachowaniem najwyższej staranności w ramach programu odpowiedzialnego pozyskiwania złota LBMA, dzięki czemu inwestor ma pewność, że pochodzi ono z legalnych źródeł w regionach wolnych od konfliktów. Część tego złota w całości pochodzi z recyklingu. Pozyskanie złota z recyklingu powoduje mniejsze emisje dwutlenku węgla niż wydobywanie złota. Ten instrument jest zabezpieczony wyłącznie sztabkami złota, a nie środkami pieniężnymi czy instrumentami pochodnymi.
– Jesteśmy dumni, że możemy wprowadzić na polski rynek ETC na złoto. Ogromnie cieszy nas możliwość ścisłej współpracy z GPW przy wprowadzeniu pierwszego notowanego w Polsce instrumentu ETC. Pierwszy w historii ETC wprowadzono do obrotu w Europie w 2002 r., a obecnie ETC stanowią około 40 proc. wszystkich produktów ETP notowanych w Europie. Nasz ETC zapewnia bezpieczeństwo inwestowania w sztabki złota kategorii Good Delivery London Bullion Market Association przechowywane w jednym z najbezpieczniejszych, specjalnie w tym celu powstałych skarbców, zarządzanym przez jedną z najstarszych firm na świecie, założoną w 889 r. przez Alfreda Wielkiego. Wyjątkową cechą tego instrumentu jest to, że inwestorzy mogą dokonać jego umorzenia, otrzymując w zamian złote monety i sztabki. Zapewnia on również jeden z najbardziej zrównoważonych sposobów pozyskiwania fizycznego złota, ponieważ jest w 100 proc. zabezpieczony sztabkami odpowiedzialnie pozyskiwanego złota LBMA, którego duża część pochodzi z weryfikowalnych źródeł recyklingu. To jedyny taki ETC dostępny obecnie na rynku – zaznacza Nik Bienkowski, współzałożyciel i współprezes zarządu HANetf.
ETC na złoto został stworzony przez HANetf we współpracy z brytyjską Mennicą Królewską i uruchomiony w lutym 2020 r. Instrument jest denominowany w dolarach amerykańskich, będących bazową walutą ETC. Jeden ETC odpowiada wartości 0,01 uncji złota. Cena złota zmienia się codziennie, a na wartość złota wpływ mają różne czynniki, w tym jego trudna dostępność, wykorzystywanie w procesach przemysłowych i wykorzystywanie jako towaru inwestycyjnego. Na ceny metali szlachetnych mogą wpływać fundamentalne aspekty podaży i popytu, rynkowe trendy, sytuacja polityczna i gospodarcza (zwłaszcza w krajach produkujących metale szlachetne) oraz katastrofy żywiołowe.
ETC to dłużne papiery wartościowe, które są przedmiotem obrotu na giełdach i są nabywane i sprzedawane po kursie rynkowym, z założenia odpowiadającym wartości aktywa bazowego zgromadzonego w skarbcu w przeliczeniu na jeden instrument. ETC mogą być notowane w walutach innych niż waluta bazowa i znajdować się w obrocie na jednej lub kilku giełdach. Ostateczny poziom kursu ETC zależy więc również od kursu wymiany waluty lokalnej w stosunku do USD.
Powszechną praktyką największych europejskich giełd jest oferowanie ETF-ów oraz instrumentów ETC i ETN (Exchange Traded Notes) w jednej grupie produktowej, tzw. Exchange Traded Products (ETP), z uwagi na podobną funkcję i zasady działania. Pomimo braku harmonizacji unijnej wykształciła się praktyka rynkowa i swoisty standard określający podstawowe cechy instrumentu ETC odróżniające je od innych instrumentów giełdowych (w szczególności strukturyzowanych):
- pasywny charakter instrumentu – podążanie za wynikami danego indeksu towarowego
- oddzielenie aktywów emitenta od aktywów inwestycyjnych oraz występowanie „depozytariusza”,
- zazwyczaj pełne zabezpieczenie fizyczne instrumentu (w odróżnieniu np. od instrumentów strukturyzowanych, których zabezpieczeniem są aktywa emitenta),
- otwarty charakter – możliwość codziennej kreacji i umarzania certyfikatów/jednostek (podobnie jak w ETF-ach),
- udział animatora rynku,
- oferowanie instrumentów inwestorom i możliwość obrotu giełdowego tymi instrumentami na zasadach podobnych np. do akcji czy ETF-ów.
[1] Fundusze ETF i inne fundusze inwestycyjne zazwyczaj nie mogą inwestować bezpośrednio w złoto lub inne towary, co oznacza, że nie mogą oferować inwestorom wykupu fizycznego złota ze względu na ograniczenia regulacyjne.
