Pod koniec lipca 2023 roku, z inicjatywy stowarzyszenia polskich firm technologicznych SoDA oraz jego firm członkowskich, powstała SoDA AI Research Group (SAI). Celem działania grupy jest networking, polegający na wymianie wiedzy i doświadczeń oraz podjęcie w naszym kraju aktywności zmierzających do rozwoju rozwiązań z zakresu sztucznej inteligencji. Jednym z pierwszych działań SoDA AI Research Group jest stworzenie raportu zatytułowanego „AI w Sektorze Publicznym”. Wnioski z raportu zostaną szczegółowo zaprezentowane w trakcie SoDA Conference 2023 – jednego z największych wydarzeń branży IT w Polsce, które odbędzie się w dniach 4-5 października br. w Warszawie.
Grupa SoDA AI Research została utworzona jako oddolna inicjatywa firm członkowskich SoDA w związku z bardzo dynamicznie rozwijającą się technologią sztucznej inteligencji. SAI tworzy stale zwiększające się grono ekspertów w obszarze AI, liczące obecnie ponad 100 członków z blisko 30 firm. Jej celem jest wymiana wiedzy i doświadczeń oraz realizacja wspólnych projektów oraz inicjatyw służących zapewnieniu w Polsce odpowiednich warunków dla rozwoju zastosowań sztucznej inteligencji zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym – tłumaczy Marcelina Chojnacka, Public Advocacy Coordinator SoDA.
Powstaniu grupy przyświeca 9 celów. Są to:
- Wymiana doświadczeń i informacji (aktualności) z obszaru AI
- Wspólne projekty
- Wpływ na kształt rzeczywistości wokół AI w Polsce
- Wejście na rynki zagraniczne
- Wspólne działania na poziomie rządowym
- Promocja polskich kompetencji AI na świecie
- Promocja polskich kompetencji AI w sektorze publicznym
- Możliwość uzyskania dofinansowania na działalność w obszarze sztucznej inteligencji
- Promocja kompetencji członków grupy SAI
Działania SoDA AI Research Group mają w przyszłości mieć wpływ na: kształt rzeczywistości wokół AI w Polsce oraz promować kompetencje członków grupy SAI, polskie kompetencje AI w sektorze publicznym w kraju, jak również rodzimą ekspertyzę w tym zakresie na świecie.
Pierwsze spotkanie grupy
27 lipca 2023 r. w ramach Summer Meetup odbyło się w Warszawie pierwsze spotkanie SoDA AI Research Group. Wzięły w nim udział 44 osoby, w tym 4 przedstawicieli SoDA, 19 osób z firm członkowskich organizacji oraz 21 niezależnych uczestników.
Wydarzenie było podzielone na 3 części tematyczne:
- AI z perspektywy prawnej (w tym AI Act);
- AI a IDEAS NCBR. O platformie łączącej środowisko akademickie ze światem biznesu;
- Raport SoDA AI Research Group (SAI).
Sztuczna inteligencja z okiem prawniczym
Ekspertki podatkowe z ALTO – Aleksandra Bońkowska i Żaneta Chojnacka oraz ekspertki IP (ang. Intellectual Property) z kancelarii prawnej Hasik, Rheims & Partners – Anna Kruszewska i Joanna Woźniak, jako pierwsze opowiedziały o aspektach sztucznej inteligencji z perspektywy prawnej.
Według prawa, „system sztucznej inteligencji” oznacza oprogramowanie opracowane przy użyciu co najmniej jednej spośród technik i podejść, które może – dla danego zestawu celów określonych przez człowieka – generować wyniki, takie jak treści, przewidywania, zalecenia lub decyzje wpływające na środowiska, z którymi wchodzi w interakcję.
Ekspertki przypomniały m.in. dostępne modele językowe, takie jak OpenAI, ChatGPT, GitHub Copilot, DALL-E 2 czy Whisper, a także kwalifikację prawną, opowiedziały o prawie autorskim, przypomniały założenia Artificial Intelligence Act, by na końcu przedstawić ryzyka i wymogi względem sztucznej inteligencji.
Należy mieć świadomość, że kary administracyjne za niedozwolone praktyki AI mogą sięgać nawet do 30 milionów euro lub 6 proc. ogólnoświatowego obrotu spółki za poprzedni rok, zależnie od naruszenia – przestrzega Anna Kruszewska, partner w kancelarii prawnej Hasik, Rheims & Partners.
Jak więc sobie z tym radzić i zarządzać ryzykiem w kontekście wykorzystywania AI?
Aby uniknąć kar i właściwie zarządzić ryzykiem prawnym związanym z wykorzystywaniem sztucznej inteligencji w naszych działaniach biznesowych, warto zrobić przegląd naszych umów z klientami pod kątem wprowadzenia odpowiednich zabezpieczeń, w szczególności w kontekście braku prawno-autorskiej ochrony outputów AI. Być może niektóre oświadczenia i gwarancje zawarte w umowach będą wymagały odpowiedniej korekty – wyjaśniła Anna Kruszewska, partner w Hasik, Rheims & Partners.
AI jako platforma łącząca środowisko akademickie ze światem biznesu
Drugą prezentację wygłosił Piotr Sankowski, CEO IDEAS NCBR, z ośrodka badawczo – rozwojowego, założonego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
Jako IDEAS NCBR, wspieramy rozwój sztucznej inteligencji w Polsce poprzez tworzenie platformy łączącej środowiska akademickie i biznesowe. Naszym celem jest zbudowanie ośrodka naukowego prowadzącego badania na najwyższym światowym poziomie. Chcemy wspierać prowadzenie w Polsce innowacyjnych projektów R&D i umożliwić kształcenie nowego pokolenia naukowców skupionych na praktycznym zastosowaniu opracowywanych algorytmów. Prowadzimy zarówno badania podstawowe, jak i stosowane. Zwracamy szczególną uwagę na komercjalizację odkryć i wynalazków, co pozwoli wykorzystać je w różnych sektorach gospodarki i administracji, a także stać się realną częścią cyfrowej transformacji – powiedział Piotr Sankowski, CEO IDEAS NCBR.
Raport SoDA AI Research Group (SAI)
W trzeciej części wydarzenia Sebastian Kondracki, Lider SAI i CIO w Deviniti, Izabela Babis, Project Manager w Deviniti oraz Mateusz Cygan, CEO, Product Designer w Memory Squared, przybliżyli założenia raportu SoDA AI Research Group.
Raport definiujemy jako interdyscyplinarny projekt. Oznacza to, że dokument nie ma jednego głównego autora – nie dominuje firma czy instytucja, ponieważ wszyscy partnerzy mają równy udział. Istotną rolę pełni Rada Programowa, która wyznacza kierunek, w jakim powinien podążać raport. Interdyscyplinarność rozumiemy natomiast jako fakt, że dokument nie ma na celu być jedynie technicznym opracowaniem. Wkład w jego przygotowanie ma wielu różnorodnych ekspertów, w tym m.in. analityków, prawników, specjalistów IT, a także reprezentantów szeroko pojętego biznesu – tłumaczył Sebastian Kondracki, Lider SAI, CIO w Deviniti.
Motywacją do stworzenia raportu były m.in. nowe perspektywy AI, wiedza poparta wdrożeniami sztucznej inteligencji, translacja sukcesów biznesu do sektora publicznego, Smart Cities, inspiracja do innowacji oraz zarządzanie obawami pracowników sektora przed AI – wyjaśniała Izabela Babis, Project Manager w Deviniti.
Ten ostatni aspekt, czyli zarządzanie obawami pracowników sektora przed AI, jest moim zdaniem jednym z najistotniejszych. Coraz częściej mówi się, że sztuczna inteligencja zabierze nam pracę. Jak wynika z międzynarodowego badania firmy Ipsos „Global Views on A.I. 2023”, które objęło mieszkańców 31 państw, w tym m.in. Polski, 59 proc. respondentów z naszego kraju spodziewa się, że w najbliższej przyszłości AI spowoduje poważne zmiany w ich życiu. Ponad połowa (52 proc.) jest natomiast zdania, że rozwój sztucznej inteligencji zmieni sposób wykonywania ich obecnej pracy. Co trzeci z ogółu badanych (w Polsce 30 proc.) liczy, że ten wpływ będzie pozytywny, a AI ułatwi im pracę – tłumaczy Mateusz Cygan, CEO, Product Designer w Memory Squared.
Zawody od lat ewoluują i trzeba mieć świadomość zmian. Kluczowe jest zrozumienie i wykorzystanie potencjału, czyli tego, jak sztuczna inteligencja może nam pomóc w realizacji naszych codziennych zawodowych obowiązków– dodaje Mateusz Cygan.
Grupa planuje ukończyć prace nad raportem AI w Sektorze Publicznym pod koniec sierpnia tego roku.
Temat sztucznej inteligencji mocnym punktem agendy SoDA Conference 2023
AI będzie także jednym z tematów poruszanych w trakcie tegorocznej konferencji SoDA w Warszawie 4 i 5 października. W trakcie SoDA Conference, oprócz zaprezentowania i omówienia wniosków z raportu AI w Sektorze Publicznym, odbędzie się również jeden panel dyskusyjny (AI w praktyce: case studies udanego wdrożenia i odkrywania nisz dla sztucznej inteligencji) oraz zostaną wygłoszone dwie prelekcje, zatytułowane AI: Przyszłość pracy w branży IT, rola automatyzacji i sztucznej inteligencji oraz Tworzenie systemów opartych o AI. Wnioski dla developerów na podstawie projektu rozporządzenia UE w sprawie sztucznej inteligencji.