Rok 2024 przyniósł istotne zmiany na rynku kredytowym w Polsce. Złagodzenie polityki kredytowej w wybranych segmentach, spadek popytu na kredyty mieszkaniowe po wygaszeniu programu „Bezpieczny Kredyt 2%” oraz wzrost aktywności na rynku depozytów kształtują nowe realia finansowe Polaków – wynika z tegorocznej edycji raportu InfoKredyt opublikowanego przez Związek Banków Polskich.
Na koniec września 2024 roku wartość kredytów hipotecznych w Polsce wyniosła 467,6 mld zł, z czego kredyty mieszkaniowe udzielone w polskich złotych osiągnęły wartość 433,6 mld zł, co stanowi wzrost o 10,3% w porównaniu do roku ubiegłego. Z kolei kredyty mieszkaniowe walutowe spadły o 37,8% r/r, osiągając wartość 34,0 mld zł. Wartość kredytów konsumpcyjnych wzrosła r/r o 7,6%, osiągając 202,1 mld zł. Średnia wartość wnioskowanego kredytu mieszkaniowego we wrześniu 2024 roku wyniosła 444,74 tys. zł.
Wzrost średniej wartości nowo udzielanych kredytów hipotecznych w Polsce potwierdza raport AMRON-SARFiN. W III kwartale 2024 roku średnia wartość kredytu hipotecznego wyniosła 421,7 tys. zł, w porównaniu do 417,4 tys. zł w analogicznym okresie w 2023 roku. W wielu dużych miastach Polski odnotowano również wzrosty cen nieruchomości, szczególnie w Krakowie średnia cena za m² podwyższyła się o 5,03%, osiągając poziom 13 676 zł/m². Nieco niższe wzrosty cen zanotowano w Poznaniu (o 3%), Gdańsku (o 2,48%), Wrocławiu (o 2,48%) i Warszawie (o 1,89%). Spadek średniej ceny odnotowano w Łodzi o 0,45% (7751 zł/mkw).
– Dużym zainteresowaniem w 2024 roku cieszył się program „Bezpieczny Kredyt 2 proc.”. Dzięki rządowym gwarancjom oraz wsparciu w zakresie wkładu własnego, program wspierał młode rodziny oraz osoby do 45. Roku życia, które nabywały swoje pierwsze mieszkania. Z programu skorzystało 123 tys. klientów, a łączna kwota udzielonych kredytów wyniosła 36,5 mld zł – mówi dr Przemysław Barbrich, dyrektor Zespołu Komunikacji i PR Związku Banków Polskich.
Wygaszenie programu „Bezpieczny Kredyt 2 proc.” wpłynęło na spadek popytu na kredyty mieszkaniowe, co potwierdza, że Polacy chętniej decydują się na zaciąganie zobowiązań, gdy mogą liczyć na rządowe wsparcie. Potwierdzają to dane BIK – liczba kredytobiorców wnioskujących o kredyt mieszkaniowy we wrześniu 2024 r wyniosła 28,51 tys., a rok wcześniej było to 36,57 tys. (spadek o 22%). Natomiast w porównaniu do sierpnia 2024 r. liczba osób wnioskujących o kredyt mieszkaniowy wzrosła o 8,0%, co może wynikać ze złagodzenia w III kwartale 2024 r. kryteriów udzielania kredytów dla gospodarstw domowych.
Zadłużenie gospodarstw domowych wobec sektora bankowego z tytułu kredytów i pożyczek na koniec III kwartału 2024 wynosiło 796,11 mld zł, czyli o 11,01 mld zł więcej (1,4%) niż przed rokiem. Polacy najczęściej zaciągają kredyty konsumenckie na remont domu/mieszkania (84% wskazań). Na dalszych pozycjach wskazano spłatę innych zobowiązań (52%), potrzeby bieżące (52%), zakup samochodu (61%), czy też wyposażenia domu/mieszkania (48%). Z listopadowego badania Minds&Roses, przytoczonego w raporcie, wynika, że istotnego wzrostu zainteresowania kredytami konsumenckimi można spodziewać się po rozpoczęciu cyklu obniżek stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej – uważa tak 61% bankowców.
Kredyty dla gospodarstw domowych w relacji do PKB w polskim sektorze bankowym w porównaniu z wybranymi sektorami z krajów strefy euro plasują nasz kraj w końcowej części zestawienia z wynikiem 20,3%. Za nami są tylko Grecja (18,2%) i Litwa (8,6%), a w pierwszej trójce znalazły się Finlandia (95%), Hiszpania (82,8%) oraz Luksemburg (79,1%).
Wakacje kredytowe na nowych zasadach obowiązują od 1 czerwca 2024 r. – nowe regulacje wprowadziły kryteria dochodowe oraz limity wartości kredytu, umożliwiając skorzystanie z wakacji kredytowych tylko dla kredytów hipotecznych w złotówkach o wartości do 1,2 miliona złotych. W latach 2022-2024 wakacje kredytowe oznaczały dla sektora bankowego koszt na poziomie ok. 15,5 mld zł, co przełożyło się na uszczuplenie wpływów budżetowych z tytułu CIT o około 5 mld zł. Szacuje się, że w samym 2022 roku wakacje kredytowe zmniejszyły wyniki banków o 7,8 mld zł.
– Dodatkowym instrumentem pomocowym w 2024 roku jest moratorium pozaustawowe opracowane przez sektor bankowy pod egidą ZBP i KZBS. W związku z powodzią, która we wrześniu br. spowodowała znaczne straty materialne w południowo-zachodnim regionie Polski wprowadzona została możliwość odroczenia spłaty kredytu dla klientów dotkniętych skutkami klęski żywiołowej – dodaje dr Przemysław Barbrich, dyrektor Zespołu Komunikacji i PR Związku Banków Polskich.
Z działań pomocowych mogą skorzystać wszyscy kredytobiorcy, którzy spełnią określone kryteria i złożą wniosek – należy zrobić to odpowiednio wcześniej, tak aby bank mógł go rozpatrzyć do 31 grudnia 2024 r.
O raporcie:
InfoKredyt to opracowanie przygotowane przez Związek Banków Polskich, w sposób syntetyczny prezentujące i analizujące najważniejsze trendy oraz dane związane z rynkiem kredytów w Polsce. Raport oparty o wybrane dane statystyczne pochodzące z Monitora Bankowego oraz dane zewnętrzne pochodzące od takich instytucji jak: Biuro Informacji Kredytowej, Komisja Nadzoru Finansowego, Główny Urząd Statystyczny, Europejski Bank Centralny, Narodowy Bank Polski.