Największe polskie firmy mierzą się lub już wkrótce będą musiały się zmierzyć z obowiązkiem raportowania działań nakierowanych na zrównoważony rozwój, wynikającym z unijnej dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive). Dla organizacji zrównoważony rozwój oznacza kompleksowe podejście do zarządzania biznesem, które ma na celu wzrost rentowności w długim okresie, z jednoczesną dbałością o środowisko i zasoby naturalne (czynnik środowiskowy – E), troską o zdrowie i dobrostan ludzi (czynnik społeczny – S) oraz etycznymi i transparentnymi normami i politykami prowadzenia firmy (ład korporacyjny – G). Firmy, które nie funkcjonują zgodnie z zasadami ESG, narażają się na rosnącą niechęć inwestorów, klientów czy pracowników oraz ograniczają swoje możliwości rozwoju w długim okresie.
Badania CBRE przeprowadzone w 2023 r. i opublikowane w raporcie „Organizacja ESG. Czy jesteśmy w Polsce gotowi na strategie zrównoważonego rozwoju?” wskazują, że wprowadzanie w życie zrównoważonego rozwoju stanowi priorytet dla 71 proc. firm, 26 proc. respondentów potwierdza ten fakt zdecydowanie. Tylko co dziesiąty badany uważa, że ESG nie jest aspektem priorytetowym dla jego pracodawcy.
Niezależnie od tego, czy zagadnienia ESG są dla organizacji priorytetem strategicznym, większość firm podejmuje pewne działania w tych obszarach, co potwierdza 74 proc. osób. Jednak obecność jasno określonych celów zrównoważonego rozwoju w swoich strategiach biznesowych zadeklarowało 20% polskich firm z sektora handlowego i FMCG, wynika z danych PwC (2024).
„Zaledwie 25% ankietowanych przedsiębiorstw zrealizowała lub realizuje znaczącą liczbę procesów związanych z raportowaniem zrównoważonego rozwoju. To niepokojąco niewielki odsetek, zwłaszcza biorąc pod uwagę wchodzące w życie regulacje zobowiązujące do raportowania, jak np. unijna dyrektywa CSRD. Co więcej, aż 81% respondentów nie jest obecnie gotowych w aspekcie technologicznym do takiego raportowania” – czytamy w raporcie „Wyboista droga do zrównoważonego rozwoju. ESG w dobrach konsumenckich i handlu detalicznym”.
Tymczasem w przypadku firm z centralą zagraniczną odsetek ten wzrasta do 67%. Wyższa świadomość uwzględnienia zrównoważonego rozwoju w polityce firmy wynika z obecności na wielu rynkach i wymagań regulacyjnych innych państw. Przykładem może być polski oddział firmy amerykańskiej Brown-Forman. – Naszą wizją zrównoważonego rozwoju jest odpowiedzialny rozwój naszych marek i firmy przy jednoczesnej ochronie i wzbogacaniu środowiska naturalnego, od którego jesteśmy zależni. Zrównoważony rozwój przyczynia się do tworzenia 'value’ dla pracowników, poszanowania różnorodności, kultury włączenia, relacji społecznych i odpowiedzialności jaką niesie za sobą branża alkoholi premium. Kwestie Environmental, Social and Governance (ESG) są kluczowymi filarami firmy i są zintegrowane z naszą strategią biznesową – podkreśla Beata Mirowska, dyrektor ds. finansów w Polsce, Czechach i na Słowacji.
Autorzy raportu podkreślają, że doświadczenia globalne pokazują, że największe firmy z sektora już od wielu lat podejmują działania w obszarze ESG, począwszy od ograniczenia wykorzystania surowców nieodnawialnych, redukcji emisji CO2, aż po aktywne wspieranie społeczności lokalnych, ochronę praw człowieka i poprawę warunków pracy. Ich zaangażowanie w kwestie ESG jest często kluczowym elementem strategii biznesowych, których celem jest zarówno generowanie zysków, jak i tworzenie pozytywnego wpływu społecznego i środowiskowego. Przez ostatnie lata zauważyć można znaczący wzrost zainteresowania aspektami ESG ze strony firm na rodzimym rynku. Warto jednak podkreślić, że wciąż około połowa badanych firm nie posiada kompletnej strategii zrównoważonego rozwoju.
– Sektor dóbr konsumenckich i handlu detalicznego jest szczególnie wrażliwy na kwestie zrównoważonego rozwoju. Oczekiwania wobec firm są wysokie – dziś konsumenci, chociaż wciąż wrażliwi na czynnik cenowy, coraz większą uwagę przykładają do czynników środowiskowych i społecznych. Ich wybory są bardziej świadome niż jeszcze kilka lat temu. W życie wchodzą także liczne regulacje, które kładą nacisk na transparentne działania i większą odpowiedzialność przedsiębiorstw. Dlatego dziś, jeśli firmy chcą zachować przewagę konkurencyjną i wciąż prężnie się rozwijać, nie mogą pomijać kwestii ESG. Jednak branża dóbr konsumenckich wciąż ma tu wiele do zrobienia – mówi Mieczysław Gonta, partner PwC Polska, lider zespołu ds. handlu detalicznego i dóbr konsumpcyjnych w PwC CEE i w PwC Polska.
Jak zauważają eksperci w Polsce istnieje relatywnie mała świadomość i liczba podejmowanych działań dotyczących systemu wartości, relacji z dostawcami i użytkownikami końcowymi. Dużym wyzwaniem pozostaje również obszar komunikacji firm z interesariuszami na tematy związane z ESG, w tym na obszar ładu korporacyjnego (emisji GHG i zużycia energii (20%), dobrostanu pracowników (18%) oraz szkoleń i rozwoju (18%).
Potwierdzają to badania CBRE wskazujące, że ponad połowa pracowników polskich firm nie angażuje się w prace nad strategią zrównoważonego rozwoju w swojej firmie, a w firmach zakres kompetencji w tym zakresie jest ograniczony do zarządu (65 proc. firm) lub marketingu i PR (62 proc.).
Eksperci są zgodni, że sposób postrzegania ESG w Polsce powinien się zmienić, bo ESG to nie tylko środowisko, ale też ludzie. Bez gwarancji odpowiednich procesów zapewniających odpowiednie, sprawiedliwe warunki pracy, przedsiębiorstwa nie będą w stanie odnieść sukcesów. – Wciąż potrzebujemy lepszych, bardziej kompleksowych strategii różnorodności, które uwzględnią potrzeby np. osób o różnych odmianach i stopniach niepełnosprawności oraz zwalczają dyskryminację – podkreśla Małgorzata Rybak-Dowżyk, Corporate Communication & ESG Department Director T-Mobile Polska.
https://www.brown-forman.com/sites/default/files/team_resources/2023-07/Brown-forman_Fiscal_2023_Integrated_Annual_Report_ADA.pdf.
https://www.pwc.pl/pl/media/2024/2024-05-21-choc-niemal-polowa-ankietowanych-firm-do-tej-pory-publikowala-raporty-esg-tylko-19-procent-jest-technologicznie-gotowych-na-raportowanie-csrd-i-esrs.html