Z jakimi problemami w sferze zawodowej mierzą się pracownicy średnich i dużych firm w Polsce?

Niewystarczające wynagrodzenie, stres oraz brak docenienia to trzy główne problemy, które w sferze zawodowej dotykają pracowników dużych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Wskazuje na nie odpowiednio 52, 45 i 42 proc. respondentów, którzy wzięli udział w badaniu zrealizowanym przez ICAN Institute na zlecenie VanityStyle. Lista obszarów, które sprawiają im trudności w codziennej pracy, jest jednak znacznie dłuższa.

Spośród około 2,4 milionów przedsiębiorstw niefinansowych zarejestrowanych w Polsce, jedynie 0,8 proc. to firmy średnie i duże. Pracuje w nich jednak prawie 5 milionów osób, co stanowi niemal połowę wszystkich zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw. Największym problemem w sferze zawodowej, na który wskazuje nieco ponad połowa badanych pracowników dużych i średnich firm, w tym 59 proc. ekspertów, 53 proc. pracowników fizycznych oraz 44 proc. kierowników, jest niewystarczające wynagrodzenie. To niewielkie zaskoczenie, bowiem kwestia zarobków od lat stanowi jeden z głównych obszarów, na który narzekają pracujący Polacy. Warto jednak zwrócić uwagę, iż według ankietowanych, którzy wzięli udział w badaniu zrealizowanym na zlecenie VanityStyle, niemal równie istotnym problemem co finanse jest dla nich odczuwany w pracy stres.

Stres nasz powszedni – i w domu, i w pracy!

Według danych zebranych na zlecenie VanityStyle, aż 45 proc. pracowników dużych i średnich firm w Polsce wskazuje na stres jako na jeden z istotnych czynników stwarzających im trudności sferze zawodowej. Z problemem tym mierzy się 49 proc. badanych kierowników i ekspertów. W przypadku pracowników fizycznych odsetek ten jest nieco mniejszy i wynosi 37 proc.

– Stres zaczyna stawać się jednym z dominujących aspektów naszego życia. Jak wynika z badań, 7 na 10 Polaków często lub bardzo często odczuwa stres, ponad ¼ stresuje się niemal codziennie, a blisko 9 proc. z nas stres nie opuszcza od dłuższego czasu – mówi Joanna Skoczeń, prezes zarządu VanityStyle. – Co istotne, w sferze zawodowej stres jest znacznie częściej czynnikiem problematycznym dla kobiet niż mężczyzn. W środowisku pracy odczuwa go 54 proc. respondentek i 36 proc. respondentów biorących udział w badaniu, które zrealizowaliśmy we współpracy z ICAN Institute – dodaje.

Stres to reakcja organizmu na różne sytuacje, zarówno te pozytywne jak i negatywne. Jak twierdzą eksperci, jest on zjawiskiem normalnym, bez którego nie mielibyśmy motywacji i weny do działania. Coraz częściej, zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym, mamy jednak do czynienia z tzw. dystresem, czyli stresem destrukcyjnym, niszczącym.

– Ten rodzaj stresu również jest nam potrzebny, ponieważ ostrzega nas przed zagrożeniem. Sytuacja staje się problematyczna, gdy tego zagrożenia jest zbyt wiele, trwa zbyt długo lub gdy pewne sytuacje postrzegamy jako zagrażające, podczas gdy w rzeczywistości wcale takie nie są. I to właśnie tu zaczyna się problem oraz ogromne wyzwanie, również dla pracodawców. Powinni się oni zatrzymać nad swoimi pracownikami, gdy widzą, że coś z nimi jest nie tak – tłumaczy Joanna Romanowska, psycholog, psychoterapeuta i wykładowca akademicki.

Walka ze stresem wyzwaniem dla pracodawców

Według badania zrealizowanego przez ICAN Institute z wiekiem w pracy stresujemy się coraz mniej. Stres jako istotny problem w sferze zawodowej wskazuje bowiem 51 proc. osób w wieku od 18 do 25 lat, 44 proc. respondentów w wieku od 36 do 45 lat oraz 39 proc. ankietowanych w wieku od 56 do 65 lat.

– Młodzi ludzie, którzy dopiero wkraczają na rynek pracy, często poddawani są ogromnej presji wynikającej nie tylko z obowiązków zawodowych, ale także oczekiwań, które stawia przed nimi współczesny świat. Z wiekiem naturalnie uodparniamy się na wiele sytuacji stresogennych – mówi Grzegorz Iwańczyk, trener, doradca rozwoju osobistego oraz coach.

Należy mieć na uwadze, że stres zarówno w środowisku pracy jak i poza nim to problem, dotyczy nie tylko samych pracowników, ale również istotnie rzutuje na funkcjonowanie firm. Zestresowany pracownik jest nie tylko mniej efektywny, ale także o wiele bardziej narażony na absencje chorobowe. A te, jak wynika z badań zrealizowanych na zlecenie VanityStyle, stanowią obecnie największe wyzwanie dla działów HR w dużych i średnich przedsiębiorstwach.

– Celem pracodawców powinno być nie tylko ograniczanie stresu w środowisku pracy, ale także zapewnienie narzędzi, które pomogą pracownikom efektywnie radzić sobie z nim także w sferze prywatnej. Coraz więcej firm aktywizuje więc pracowników np. do zajęć ruchowych, organizuje sesje jogi, treningi mindfulness czy zapewnia dostęp do kart sportowych – podkreśla Joanna Skoczeń.

Według Joanny Romanowskiej równie ważne jest zapewnienie pracownikom dostępu do porad psychologicznych czy coachingowych. Zdarza się bowiem często, że pracownik nie ma gdzie i z kim przedyskutować trudnych spraw, problemów, wyzwań.

– Pracownicy po powrocie z pracy często bywają zmęczeni i mogą nie mieć ochoty ani siły wybrać się do psychologa. Natomiast zapewniając pracownikom wsparcie psychologiczne w miejscu pracy, ułatwiamy im dostęp do skorzystania z pomocy właśnie w godzinach, w których pracują – przekonuje Joanna Romanowska.

Niedoceniony, zmęczony i wypalony jak pracownik korpo?

Na trzecim miejscu listy problemów zawodowych, z którymi według badania zrealizowanego na zlecenie VanityStyle borykają się pracownicy dużych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, znalazł się brak docenienia. Wskazuje na niego 42 proc. ankietowanych, w tym 47 proc. kobiet i 37 proc. mężczyzn. Najczęściej czują się niedocenieni eksperci – 51 proc. w porównaniu do 41 proc. pracowników fizycznych i 34 proc. kierowników.

– W sferze zawodowej brak docenienia może przyjmować bardzo różne formy. To nie tylko pomijanie pracownika przy awansach lub premiach, ale także przeciążanie go obowiązkami, brak inwestycji w jego rozwój zawodowy i osobisty, czy wreszcie brak bieżącej komunikacji i dawania informacji zwrotnej odnośnie do wykonywanych przez niego zadań – wyjaśnia Grzegorz Iwańczyk. – Tymczasem jedną z najskuteczniejszych i jednocześnie bezkosztowych form docenienia pracownika jest regularne udzielanie mu konstruktywnej informacji zwrotnej. Pracownik, który otrzymuje atencję, najczęściej wykazuje się większym zaangażowaniem i lojalnością, zarówno w stosunku przełożonego, jak i firmy. Wynika to m.in z faktu, iż dzięki otrzymanej informacji zwrotnej dysponuje konkretnymi wskazówki pozwalającymi na dalszy rozwój kariery. Regularna informacja zwrotna wpływa również na budowanie zdrowej, opartej na partnerskiej relacji współpracy z innymi osobami w firmie – dodaje.

Na kwestie, o których mówi Grzegorz Iwańczyk, zwracają uwagę także ankietowani, którzy wzięli udział w badaniu zrealizowanym na zlecenie VanityStyle. Przeładowanie obowiązkami to problem wskazywany przez 40 proc. z nich, w tym 50 proc. kierowników, 40 proc. ekspertów oraz 30 proc. pracowników fizycznych. Na brak przepływu informacji narzeka z kolei 37 proc. pracowników dużych i średnich przedsiębiorstw, a na wypalenie zawodowe i brak rozwoju zawodowego 26 proc. respondentów.

– Brak rozwoju zawodowego i osobistego oraz wypalenie to problemy, z którymi Polacy borykają się coraz częściej. I wbrew obiegowej opinii nie dotyczą one jedynie pracowników korpo, którzy uczestniczą w przysłowiowym wyścigu szczurów. We współczesnym świecie, bardzo zmiennym i nieprzewidywalnym, jesteśmy zmuszani do ciągłego podnoszenia swoich kwalifikacji lub zdobywania zupełnie nowych, co często jest to bardzo trudne do osiągnięcia bez aktywnego wsparcia pracodawców – mówi Joanna Skoczeń.

Wsparcie psychologiczne również w pracy

Pracownicy dużych i średnich przedsiębiorstw zapytani o to, jakie problemy sprawiają im trudności w codziennej pracy, wskazywali także na niedopasowane benefity pozapłacowe (23 proc.), brak poczucia sensu (21 proc.), konflikty w pracy (20 proc.) oraz zły stan zdrowia i choroby (po 8 proc. odpowiedzi). Choć na część problemów pojawiających się w sferze zawodowej nie mamy wpływu, to według ekspertów wiele z nich możemy starać się rozwiązywać we własnym zakresie.

– Z jednej strony pracownicy dysponują coraz większą siłę oddziaływania na pracodawców, co wynika m.in. z aktualnej sytuacji na rynku pracy. Z drugiej mają dostęp do bardzo wielu narzędzi, które mogą im pomóc chociażby w radzeniu sobie ze stresem, lepszą organizacją pracy czy podnoszeniem kwalifikacji. Warto z nich korzystać, ale także nie bójmy się prosić pracodawców o to, aby pomagali w rozwiązywaniu problemów, które stwarzają nam trudności w codziennej pracy – przekonuje Joanna Romanowska

Jak twierdzi Joanna Romanowska, obecność psychologa czy coacha w organizacji może okazać się nieocenioną pomocą w podnoszeniu poczucia własnej wartości wśród pracowników, nauki motywowania ich do działania, przepracowania wielu blokad i trudności, które uniemożliwiają im dalsze działania. Warto zaproponować także spotkania grupowe w postaci szkoleń pracowników z zakresu kompetencji miękkich, jak chociażby umiejętności rozwiązywania konfliktów, efektywnej komunikacji, asertywności, radzenia sobie ze stresem, zarządzania sobą w czasie, czy chociażby zwykłe „zabawy integracyjne” tak bardzo potrzebne do zresetowania umysłu.