Chcesz zatrudnić osobę niepełnosprawną, ale nie wiesz, jak się do tego zabrać? Poniżej znajdziesz odpowiedzi na dręczące pytania, które rozwieją wszelkie obawy i wątpliwości. Zestawienie powstało na bazie materiałów kampanii Pracodawca z Sercem, której celem jest zachęcenie do zatrudniania osób niepełnosprawnych. W ramach kampanii każdy pracodawca zatrudniający choć jedną osobę niepełnosprawną, otrzymuje e-medal
i certyfikat Pracodawcy z Sercem.
1. Czy w czasie rekrutacji przyszły pracodawca może pytać osobę z orzeczeniem o jej niepełnosprawność?
Tak, ale dopiero na ostatnim etapie rekrutacji. Nawiązanie do niepełnosprawności kandydata nie powinno dotyczyć samej choroby/dysfunkcji, ale ograniczeń z niej wynikających i zestawienie ich z rzeczywistymi warunkami stanowiska pracy.
2. Jakie wykształcenie mają osoby niepełnosprawne?
Wykształcenie osób niepełnosprawnych zależy w dużej mierze od stopnia i rodzaju niepełnosprawności. Najgorzej wykształcone są osoby niepełnosprawne intelektualnie, jeśli chodzi o osoby z niepełnosprawnością ruchową, to bywa różnie. Zgromadzone dane pokazują, że 10% osób z orzeczonym stopniem niepełnosprawności uzyskało dyplom wyższej uczelni, zaś 70% wykształcenie zawodowe lub średnie. Dysponują oni wykształceniem, które daje możliwość wykonywania pracy biurowej i w niektórych przypadkach również fizycznej.
-
Jaka jest wysokość dofinansowania na szkolenie dla osoby niepełnosprawnej?
Należy podkreślić, że w odniesieniu do małych i średnich przedsiębiorców refundacja nie może przekroczyć 70% kosztów szkolenia kwalifikujących się do objęcia pomocą, natomiast w odniesieniu do dużych przedsiębiorców nie może być wyższa niż 60% kosztów takiego szkolenia. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, koszty szkolenia niepełnosprawnego pracownika nie mogą jednak wynieść więcej, niż wysokość dwukrotnego przeciętnego wynagrodzenia na jedną osobę. Aby mieć szansę na tego rodzaju wsparcie, przedsiębiorstwo zatrudniające osoby niepełnosprawne powinno przygotować i złożyć specjalny wniosek. Takie wnioski przyjmowane są w jednostce organizacyjnej wyznaczonej przez starostę lub prezydenta miasta na prawach powiatu. Z reguły są to powiatowe urzędy pracy, miejskie ośrodki pomocy rodzinie, czy też powiatowe centra pomocy rodzinie, właściwe ze względu na miejsce zatrudnienia osoby niepełnosprawnej.
4. Ile wynosi wsparcie od PFRON na zatrudnienie pracownika pomagającego pracownikowi niepełnosprawnemu w pracy?
Wysokość zwrotu miesięcznych kosztów zatrudnienia pracowników pomagających pracownikowi niepełnosprawnemu w pracy to iloczyn kwoty najniższego wynagrodzenia, ilorazu liczby godzin w miesiącu przeznaczonych tylko na pomoc pracownikowi niepełnosprawnemu i miesięcznej liczby godzin pracy pracownika niepełnosprawnego w miesiącu. Warto zaznaczyć, że liczba godzin przeznaczonych na pomoc pracownikowi niepełnosprawnemu nie może przekraczać liczby godzin odpowiadającej 20% liczby godzin pracy pracownika w miesiącu.
5. Czy osoba niepełnosprawna podlega badaniom profilaktycznym w firmie, w której jest zatrudniona?
Niepełnosprawny pracownik, tak samo jak sprawna osoba podlega wszystkim badaniom profilaktycznym co wynika z art. 229 Kodeksu pracy. Ustawodawca bowiem nie dzieli pracowników na pełnosprawnych
i niepełnosprawnych.
Osoba z orzeczeniem o niepełnosprawności przed dopuszczeniem do pracy musi przejść:
- badania wstępne;
- okresowe, które wykonuje się po upływie ważności badań wstępnych (w terminie wskazanym przez uprawnionego lekarza);
- kontrolne.
Ostatnie z wymienionych wykonuje się w przypadku pracownika, który co najmniej 30 dni w roku kalendarzowym był nieobecny w pracy z powodu choroby. Trzeba zaznaczyć, że wzór skierowania na badania profilaktyczne, który jest określony w przepisach, nie przewiduje informacji o stopniu niepełnosprawności pracownika. W związku
z tym pracodawca nie ma obowiązku zamieszczania o tym wzmianki. Należy podkreślić, że skierowanie pracownika niepełnosprawnego na badania jest obowiązkiem pracodawcy. Co więcej, wykonywane są one na koszt pracodawcy.
-
Co się dzieje z niewykorzystanym dodatkowym urlopem wakacyjnym przyznawanym osobie niepełnosprawnej?
Jeśli w danym roku kalendarzowym osoba niepełnosprawna nie wykorzysta dodatkowych dni urlopowych, wówczas przechodzą one na rok następny, tak samo jak się to dzieje w przypadku urlopu podstawowego. Dodatkowy urlop, zgodnie z obowiązującymi przepisami zwiększa wymiar zwykłego urlopu wypoczynkowego, który przysługuje każdemu pracownikowi na podstawie Kodeksu pracy, z 20 dni do 30 dni oraz z 26 dni do 36 dni.
7. Jaki warunek musi spełnić osoba niepełnosprawna, aby móc pracować w nocy?
Zakaz zatrudniania niepełnosprawnego w porze nocnej dotyczy każdego pracownika niepełnosprawnego bez względu na orzeczony stopień niepełnosprawności. Jednak od tej reguły są wyjątki – jednym z nich jest sytuacja, gdy sam pracownik zgłosi chęć wykonywania zadań służbowych w nocy. Wówczas lekarz pracy, który prowadzi badanie profilaktyczne lub lekarz sprawujący opiekę nad osobą niepełnosprawną musi wyrazić zgodę na pracę w godzinach nocnych. Musi on stwierdzić, że nie ma żadnych przeciwwskazań do wykonywania przez pracownika niepełnosprawnego pracy w porze nocnej.
8. Kto może zostać asystentem osoby niepełnosprawnej w miejscu jej pracy?
Pracownikiem pomagającym osobie niepełnosprawnej w miejscu jej pracy może zostać każdy, choć najlepiej w tej roli sprawdzają się pracownicy wykształceni w tym kierunku. Od 2001 roku asystent osoby niepełnosprawnej jest bowiem odrębnym zawodem, który można zdobyć studiując na uczelni wyższej lub w szkole policealnej. Warto podkreślić, że pracownikiem pomagającym pracownikowi niepełnosprawnemu może być inna osoba niepełnosprawna, która nie ma problemów związanych z wykonywaniem czynności, w zakresie, których służy pomocą innemu pracownikowi niepełnosprawnemu.