Niemal 40% przedstawicieli branży TSL zapytanych przez Transcash przyznało, że sytuacja ich firmy pogorszyła się na przestrzeni ostatnich sześciu miesięcy. Powodem tego stanu rzeczy był przede wszystkim wzrost kosztów zatrudnienia, na który wskazało blisko 70% ankietowanych. Kolejną przyczyną kiepskiej kondycji firm z branży TSL są opóźnienia w płatnościach ze strony kontrahentów.
Wspomniane wnioski znalazły się w Finansowym Indeksie Branży TSL, czyli pierwszej edycji cyklicznego badania kondycji finansowej firm realizowanego przez Transcash.eu, dostawcę usług finansowych dla branży transportowej.
– W jego ramach zapytaliśmy przedstawicieli branży transportowej o ocenę kondycji finansowej ich firm, w tym o czynniki, które wpływają na nią w największym stopniu, stosunek do terminów płatności czy zewnętrznego finansowania. Wyniki Indeksu pozwalają wyciągać wnioski na temat aktualnej sytuacji branży i są również swoistym barometrem jej nastrojów oraz najbardziej palących kwestii wpływających na sytuację sektora transportu w Polsce – tłumaczy Agnieszka Nosal, Marketing&Sales Area Leader w Transcash.eu.
Stabilnie, ale z obawami
Badanie pokazało, że aktualna sytuacja firm z branży TSL jest względnie stabilna. 45% naszych ankietowanych przyznało, że kondycja ich firm nie uległa zmianie w ciągu 6 miesięcy poprzedzających badanie, ale jedynie 17% doświadczyło poprawy w tym względzie. Pozostali, czyli 38% zadeklarowali pogorszenie sytuacji w swoich firmach.
Rekordowe koszty wynagrodzeń
Wśród najbardziej palących problemów branży na pierwszy plan wysuwa się wzrost kosztów zatrudnienia. Wskazało go 68 proc. ankietowanych, którzy zadeklarowali pogorszenie sytuacji swojej firmy.
– W 2024 roku koszty zatrudnienia napędzały znaczące podwyżki płacy minimalnej, która osiągnęła 4300 zł brutto. Zgodnie z decyzją rządu, w 2025 roku płaca minimalna ma wzrosnąć do 4666 zł brutto. Druga kategoria kosztów zatrudnienia jest specyficzna dla branży TSL i dotyczy konieczności zrównania stawki wynagrodzenia z tą obowiązującą w kraju wykonywania przewozu. To obowiązek w przypadku przewozów typu cross-trade i kabotażu objętych przepisami o delegowaniu – mówi Agnieszka Nosal z Transcash.eu.
Stawki zagraniczne są zdecydowanie wyższe niż w Polsce i ulegają częstym zmianom w związku z inflacją. Na ich wysokość wpływa wiele kwestii, a pewien obraz różnic w tym zakresie daje porównanie minimalnych stawek godzinowych w poszczególnych krajach. W Polsce obecnie wynosi ona 30,5 zł brutto, podczas gdy w Niemczech i Austrii około 12,8 euro, w Holandii – 13,3 euro. Na tym poziomie mówimy więc o stawkach wyższych o około 40% Koszty wynagrodzeń kierowców windują równie wyższe stawki za pracę weekendową i nocną.
Stałe zlecenia i szybka płatność – tego chce branża TSL
Presja rosnących kosztów prowadzenia działalności wpływa na priorytety w kwestii wydatków. Firmy z branży TSL w pierwszej kolejności regulują swoje zobowiązania wobec instytucji finansowych i państwowych, by utrzymać możliwość prowadzenia działalności i dalszego zarobkowania.
Poprawę sytuacji w czasie odsuwa brak stabilizacji – dużym problemem wciąż jest brak stałych kontraktów i dominacja zleceń spotowych. Wśród innych czynników, które mogłyby realnie polepszyć sytuację branży obok stałych zleceń, znajduje się przede wszystkim realne skrócenie terminów płatności.
Z dystansem wobec finansowania
Wysokie koszty odwodzą przedsiębiorców od korzystania z zewnętrznego finansowania. Ci, którzy to robią, sięgają głównie po produkty szybko dostępne, takie jak faktoring. Korzystanie z zewnętrznego finansowania zadeklarowało 54% naszych ankietowanych, a do najczęściej wybieranych należą faktoring, kredyt obrotowy oraz leasing. Najmniejszą popularnością wśród uczestników badania cieszą się finansowanie skonta oraz standardowy kredyt.
Agnieszka Nosal zauważa, że niechęć do finansowania bankowego wiąże się z polityką tych instytucji:
– W ostatnich latach banki niemal co kwartał zaostrzały kryteria udzielania kredytów, będących wciąż dominującym źródłem środków dla firm. Sytuacja uległa zmianie w II kwartale 2024 roku, gdy nastąpiło pierwsze od 2017 roku złagodzenie kryteriów udzielania kredytów wobec dużych firm. W III kwartale tego roku objęło ono również branże MŚP, a zgodnie z zapowiedziami banków, trend łagodzenia powinien utrzymać się do końca roku. Ten fakt może przełożyć się na większą popularność zobowiązań długoterminowych w najbliższych miesiącach.
Raport Transcash.eu “Finansowy Indeks Branży TSL” ukaże się w grudniu 2024 roku i uwzględni zarówno zbiorcze dane o kondycji finansowej firm z branży transportowej, jak i ocenę sytuacji przewoźników i spedytorów z uwzględnieniem specyfiki ich działalności.