Centralny System Cyfryzacji – od wystawienia elektronicznej karty zgonu, przez usługę kremacji bądź tez organizacji ceremonii pogrzebowej z trumną, aż po szczegółową ewidencję cmentarza – instytucja taka pojawić ma się w znowelizowanym Prawie Pogrzebowym. Ustawa, która trafić ma do sejmu na wiosnę, określi ramy działania funeralnego Centralnego Systemu Cyfryzacji, zaś szczegóły jego funkcjonowania znaleźć się mają w towarzyszących znowelizowanemu Prawu Pogrzebowemu aktach wykonawczych. Wprowadzenie takiego Systemu spowoduje znaczne usprawnienie wszystkich czynności związanych z pochówkiem, a tym samym – podniesie poziom świadczonych przez wyspecjalizowane podmioty usług pogrzebowych – uważa Polska Izba Branży Pogrzebowej.
Centralny Systemu Cyfryzacji zrewolucjonizuje całą procedurę pochówku, przyczyniając się do jej usprawnienia, a tym samym – do znacznego nawet podwyższenia – usług funeralnych.
– Czekamy na wprowadzenie tego rozwiązania, do którego podłączone zostaną wszystkie podmioty zaangażowane w realizację zadań dotyczących procedury pogrzebowej – przyznaje Robert Czyżak, prezes Polskiej Izby Branży Pogrzebowej, która jako zrzeszony w Federacji Przedsiębiorców Polskich podmiot, brała udział w pracach nad nowelizacją Prawa Pogrzebowego. Jak wskazuje Robert Czyżak, w System ten włączeni zostaną zarówno właściciele domów pogrzebowych, krematoriów czy administracje cmentarzy. – Bycie jego częścią pozwoli przede wszystkim na szybką reakcję w udrożnieniu procedury wydawania kart zgonu, a w następstwie – dalszych czynności koniecznych do dokonania pochówku – tłumaczy Robert Czyżak. Cała procedura – od wystawienia zaświadczenia o śmierci (Karta Zgonu), poprzez kremację bądź organizację ceremonii pogrzebowej z trumną, aż po ewidencję cmentarza – podlegać ma elektronicznej rejestracji w takim systemie.
– Dziś jeszcze każda z tych czynności ma charakter wobec siebie niezależny, a więc w pewnym sensie rozproszony. Po uruchomieniu Systemu, wszystkie działania związane z pochówkiem staną się częściami jednego procesu pogrzebowego. Jeśli więc czegoś zabraknie lub dojdzie do opóźnień, każdy uczestnik tego procesu zostanie o tym natychmiast poinformowany, co pozwoli mu na racjonalną organizację pracy m.in. przez odpowiednie planowanie realizacji zadań – przewiduje prezes Polskiej Izby Branży Pogrzebowej i wskazuje, że obecnie największym z wyzwań jest odblokowanie zatorów na różnych etapach usługi pogrzebowej, w szczególności na samym jej początku, czyli przy wystawianiu karty zgonu, co w myśl nowych przepisów będzie miało charakter elektroniczny, a dziś jeszcze – formę papierową.
– Jak wiadomo, na razie trzeba często czekać na oficjalne stwierdzenie śmierci nawet do kilkunastu godzin czyli np. na przyjazd karetki pogotowia z mającym uprawnienia lekarzem. Centralny System Elektroniczny znacząco to zmieni – twierdzi Robert Czyżak.
Informacje o zgonie w elektronicznym systemie
Według nowych przepisów lekarz czy koroner, który wyposażony ma zostać w odpowiednie uprawnienia do stwierdzenia zgonu, automatycznie wprowadzaliby do Systemu informację o tym. Następnie firma pogrzebowa, po otrzymaniu specjalnego kodu dostępu dotyczącego konkretnej osoby zmarłej, mogłaby odebrać osobę zmarłą ze wskazanego miejsca – np. z domu czy innego obiektu poza szpitalem, zaś w samym szpitalu rolę taką dalej pełnić będą lekarze oddziałowi. – Firma pogrzebowa, po przyjęciu usługi, wprowadzi do systemu miejsce oraz rodzaj pochówku i na tej podstawie już konkretny cmentarz pobierze te dane oraz udzieli zgody na pochówek – opisuje prezes Polskiej Izby Branży Pogrzebowej.
Zwraca też uwagę, że ważnym elementem przy okazji wprowadzenia Centralnego Systemu Cyfryzacji będzie precyzyjne uregulowanie funkcjonowania krematoriów – tak, aby dokumenty, na których pracują, jak też i te, które wydają, były jednolite, a przede wszystkim dana czynność została niezwłocznie zarejestrowana w systemie. – Każda kremacja musi odbyć się zgodnie z założeniami projektu ustawy tak, aby rodziny osób zmarłych były stuprocentowo pewne co do autentyczności przekazywanych im prochów. Posłużyć temu mają tzw. niepalne identyfikatory zmarłych, które przed skremowaniem umieszczane zostają w trumnach ze zwłokami – zaznacza Robert Czyżak. Odnosi się przy tym do stanu obecnego, bowiem z tej formy zabezpieczenia korzysta dziś jedynie około 2% krematoriów. – W naszej ocenie jest to jeden z najważniejszych elementów, jakie powinny być stosowane jako zabezpieczenie przez krematoria – uważa prezes Polskiej Izby Branży Pogrzebowej. Jak wskazuje, coraz częściej wybierana jest obecnie właśnie tego typu forma grzebania i w niektórych rejonach Polski, takich jak Wielkopolska czy Mazowsze, stanowi już nawet od 40-50 % ogółu wszystkich pochówków.
Organizacyjno techniczne wymagania wobec krematorium – w myśl przepisu z projektu nowelizacji Prawa Pogrzebowego
Ramy dla nowej procedury w tym obszarze wyznacza art. 69 projektu Prawa Pogrzebowego, który wiosną trafić ma do sejmu. W jego myśl minister właściwy do spraw środowiska, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia i ministrem właściwym do spraw informatyzacji, określi, w drodze rozporządzenia, wymagania organizacyjno-techniczne wobec krematorium oraz dotyczące dokumentowania spopielenia zwłok i szczątków ludzkich w krematorium, w tym:
- parametry techniczne dla krematorium i warunki zapewniające prawidłowy przebieg procesu spopielania zwłok lub szczątków ludzkich,
- minimalne wyposażenie krematorium, w szczególności w instalacje i urządzenia zapewniające oczyszczanie gazów odlotowych i wprowadzanie ich do powietrza, z kontrolą, sterowaniem i monitorowaniem procesu spopielania,
- minimalne wymagania funkcjonalno-organizacyjne, w tym wobec pomieszczeń w krematorium,
- sposób postępowania przy przyjmowaniu i ewidencji zwłok lub szczątków ludzkich przeznaczonych do spopielenia,
- sposób składania popiołów ludzkich do urn,
- sposób przechowywania i wydawania urn z popiołami ludzkimi,
- wzór protokołu spopielenia,
- sposób przechowywania i prowadzenia dokumentacji oraz sposób przekazywania danych i informacji do systemu elektronicznego, obsługiwanego przez ministra właściwego do spraw informatyzacji,
Elektroniczna procedura umożliwi też szybsze wyjaśnienie przyczyn zgonu. Potrzebę z tym związaną przyśpieszyła pandemia Covid 19, gdy precyzyjne określenie nadmiarowych przyczyn zgonów napotykało na liczne przeszkody i opóźniało się. System zapewni też lepszą ochronę wrażliwych informacji – np. okoliczności śmierci i – na co powołują się twórcy projektu nowelizacji Prawa Pogrzebowego – łatwiejszy obieg dokumentów. Wskazują też, że Cyfrowa Baza Cmentarzy i Grobów, z której dowiedzieć się będzie można m.in. o każdym miejscu pochówku w Polsce, pozwoli też na usprawnienie działań związanych z chowaniem zmarłych i utrzymywaniem ich grobów. Stosowne zapisy znajdować się mają w Elektronicznych Księgach Cmentarnych. Będą tam też informacje o opłaceniu grobu czy przewidywanej dacie jego likwidacji. Normujące to przepisy mają zacząć obowiązywać od 2026 r.
Zasady funkcjonowania Centralnego Rejestru Elektronicznego znajdą się w nowelizowanym Prawie Pogrzebowym. Szczegóły zaś określą przepisy towarzyszących tej ustawie m.in. aktów wykonawczych.
