Zdecydowana większość obywateli Ukrainy przebywających w Polsce deklaruje, że podjęła pracę. Odsetek zatrudnionych jest wyższy wśród migrantów przedwojennych niż wśród uchodźców. Natomiast pracę zgodną ze swoimi kwalifikacjami wykonuje w naszym kraju jedynie co trzeci zatrudniony ukraiński obywatel. Świadczą o tym wyniki badania „Obywatele Ukrainy na polskim rynku pracy. Nowe wyzwania i perspektywy” przeprowadzonego przez Platformę Migracyjną EWL, Fundację EWL oraz Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego.
Badanie pokazało, że 78% przebywających w Polsce ukraińskich obywateli podjęło pracę. Odsetek zatrudnienia jest o 12 pkt. proc. wyższy u osób, które przyjechały do naszego kraju przed wojną (83% wobec 71% wśród uchodźców wojennych). Jest to efekt mocniejszej, wynikającej m.in. ze zdecydowanie lepszej znajomości języka polskiego, pozycji migrantów przedwojennych z Ukrainy na polskim rynku pracy.
Zdaniem autorów raportu Polska odniosła ogromne sukcesy w zapewnianiu zatrudnienia uchodźcom z Ukrainy.
– Dzięki programom szkoleniowym i wsparciu ze strony polskich pracodawców, obywatele Ukrainy mają możliwość nauki języka polskiego oraz zdobycia nowych kwalifikacji, co pozwoli im na pracę w swoim zawodzie, jak i wzmocnienie rynku pracy, m.in poprzez podjęcie zatrudnienia w kluczowych z perspektywy polskiej gospodarki sektorach – komentuje wyniki badania Andrzej Korkus, Prezes Platformy Migracyjnej EWL.
Według badania jedynie 35% zatrudnionych w Polsce ukraińskich obywateli zajmuje stanowiska zgodne ze swoimi kompetencjami. Niedopasowanie kwalifikacji do wykonywanej pracy jest mniej widoczne wśród migrantów, którzy przyjechali do naszego kraju przed wybuchem wojny. 42% z nich deklaruje, że znalazło zatrudnienie zgodne ze zdobytymi kwalifikacjami. Natomiast wśród uchodźców wojennych odsetek ten jest niemal dwukrotnie niższy (23%).
Zdaniem autorów raportu możemy spodziewać się, że ta część uchodźców, która zdecyduje się zostać w Polsce na dłużej, polepszy swoje kompetencje językowe, a w dalszej perspektywie będzie szukać pracy zgodnej ze swoimi kwalifikacjami.
– W interesie naszej gospodarki jest, aby ta grupa znalazła zatrudnienie odpowiadające nabytym wcześniej kwalifikacjom. Nasze doświadczenie wskazuje, że pierwszym krokiem do tego celu jest umożliwienie uczestnictwa w kursach językowych i zawodowych, a także nostryfikacja uzyskanych wcześniej dyplomów i uprawnień – podkreśla Andrzej Korkus.
Eksperci komentujący najnowsze badanie EWL zwracają uwagę na to, że Polska przyjęła więcej ukraińskich uchodźców niż jakikolwiek inny kraj w Europie. Mimo to część z nich dalej pozostaje bez pracy.
– Ukraińcy napotykają liczne przeszkody, próbując znaleźć pracę – w tym bariery językowe, brak sieci społecznych lub zawodowych, ograniczone zrozumienie lokalnego rynku pracy i obciążenia związane z opieką nad dziećmi. Kluczową rolę, aby pomóc uchodźcom pokonać te bariery, mają do odegrania firmy – podkreśla Paulina Jaworska, Country Director – Poland w międzynarodowej organizacji Tent Partnership for Refugees.
Badanie z obywatelami Ukrainy przebywającymi w Polsce zostało przeprowadzone w dniach 4–13 marca 2023 roku za pomocą wywiadów bezpośrednich F2F w kilkunastu miejscowościach Polski na próbie liczącej łącznie N=500 dorosłych obywateli Ukrainy, zarówno migrantów przedwojennych, jak i uchodźców wojennych z Ukrainy. Kwestionariusz badania został opracowany przez Platformę Migracyjną EWL oraz Studium Europy Wschodniej UW z wykorzystaniem części pytań zgłoszonych przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, Urząd do Spraw Cudzoziemców i Biuro Bezpieczeństwa Narodowego.