Terapia środowiskowa przynosi nieocenione efekty w kontekście rozwiązywania problemów o podłożu psychologicznym u dzieci, młodzieży, a także dorosłych. Świadomość rośnie, a wraz z nią – zapotrzebowanie na pomoc terapeutów środowiskowych. Tych – jest ciągle zbyt mało. Dzięki ZSK do grona wykwalifikowanych TS-ów może dołączyć więcej specjalistów.
Terapia środowiskowa w swoich założeniach odwołuje się do modelu środowiskowej opieki psychiatrycznej, kładąc nacisk przede wszystkim na zapewnianie osobom z zaburzeniami psychicznymi i emocjonalnymi pomocy terapeutycznej w ich naturalnym otoczeniu. Praca terapeuty środowiskowego (TŚ) polega na udzielaniu wielowymiarowego wsparcia pacjentowi oraz jego rodzinie. Co powinno charakteryzować terapeutę środowiskowego? Przede wszystkim wiedza, ale na pewno też duża doza empatii i cierpliwości, oraz otwartość na innych ludzi. Brzmi ciekawie? Być może posiadasz i odpowiednie przygotowanie i chcesz zdobyć certyfikat terapeuty środowiskowego? Jeśli tak – propozycją dla Ciebie może być potwierdzenie kwalifikacji i otrzymanie wiarygodnego certyfikatu. Nawet jeśli uczyłeś się tylko (lub aż!) przez doświadczenie i nie masz „zaliczonych” kursów lub szkół. Tak działa ZSK.
Zintegrowany System Kwalifikacji (ZSK), za którego wdrożenie odpowiedzialny jest Instytut Badań Edukacyjnych, umożliwia wiarygodne potwierdzanie umiejętności w różnych obszarach. Jak to działa? Mechanizm jest prosty i oparty na coraz bardziej popularnej idei lifelong learning. Wygląda podobnie jak w przypadku potwierdzania umiejętności językowych certyfikatami: jeśli mamy daną umiejętność, możemy podejść do egzaminu i sprawdzić się. Jeśli zdamy, otrzymamy wiarygodny certyfikat. Nieistotne, jak zdobyliśmy daną umiejętność – w domu, w pracy czy podczas samodzielnej nauki. Ważne, że potrafimy.
Terapia środowiskowa – w wielkim skrócie – polega na leczeniu ludzi wśród ludzi. Izolacja, będąca wynikiem zaburzeń psychicznych i emocjonalnych, powoduje często poczucie wyobcowania – bycia niepasującym ogniwem w ramach zdrowego społeczeństwa. Celem terapeuty środowiskowego jest ponowne wprowadzenie pacjenta na tory integracji ze społeczeństwem – poprzez naukę nowych ról społecznych bądź odbudowywanie tych, których wykonywanie stało się niemożliwe przez zaburzenia, jakich doświadczał pacjent. Oczywiście, terapia środowiskowa nie zastąpi leczenia ambulatoryjnego i farmakoterapii, jednak – jak pokazują przykłady pacjentów – jest doskonałym uzupełnieniem leczenia.
W dzisiejszych czasach szczególnie palącą kwestią jest możliwość jak najwcześniejszego udzielenia niezbędnej pomocy terapeutycznej dzieciom i młodzieży. Coraz więcej młodych ludzi cierpi na zaburzenia psychiczne i emocjonalne. W takiej sytuacji niemal pewne jest, że bez odpowiedniego wsparcia nie poradzą sobie z nimi sami. Prowadzenie terapii środowiskowej dzieci i młodzieży może zainteresować zarówno psychologów i pedagogów pracujących z rodzinami, dziećmi i młodzieżą w systemie oświaty, ochrony zdrowia, wymiaru sprawiedliwości oraz pomocy społecznej, ale także lekarzy i pielęgniarki.
Najważniejszym zadaniem terapeuty środowiskowego dzieci i młodzieży jest uczestnictwo we wczesnym rozpoznawaniu i rozwiązywaniu problemów zdrowia psychicznego młodych pacjentów, współpraca z rodziną i środowiskiem wychowawczym we wspomaganiu rozwoju psychicznego, koordynacja opieki oraz dostęp do różnorodnych placówek zajmujących się tego rodzaju wsparciem.
Osoba posiadająca kwalifikację „Prowadzenie terapii środowiskowej dzieci i młodzieży” będzie merytorycznie przygotowana by – poza oddziaływaniem na biologiczne i psychologiczne funkcjonowanie młodego pacjenta – wzmacniać jego/jej zasoby i oparcie w środowisku. Zintegrowany System Kwalifikacji pozwala na potwierdzanie umiejętności, które zdobywamy przez całe życie – w szkole, w pracy, w domu oraz w innych okolicznościach. Nieistotne, jak posiedliśmy daną umiejętność. Teraz możemy potwierdzić ją wiarygodnym certyfikatem z numerem Polskiej Ramy Kwalifikacji. Dzięki PRK kwalifikacje polskich specjalistów spełniają takie same kryteria, jak analogiczne w innych krajach.
Specjaliści podkreślają, że terapeuci są na wagę złota, a potrzeby społeczne nie maleją. – Dzięki temu, że kwalifikacja „Prowadzenie terapii środowiskowej dzieci i młodzieży” została dodana do ZSK, system może mieć realny wpływ na poprawę sytuacji – zarówno w kontekście potrzeb społecznych, jak również rynku pracy. Należy pamiętać, że system otwiera możliwość pasjonatom, którzy swoje życiowe doświadczenie mogą przekuć w narzędzie na rynku pracy. Jeśli pracujesz jako wolontariusz, możesz pasję zamienić w zawód. Korzyści nie sposób przecenić – powiedział Marcin Bartnicki z Instytutu Badań Edukacyjnych.
Instytucją uprawnioną do nadawania kwalifikacji jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.