Według danych GUS, w 2021 roku krajowe nakłady na badania i rozwój (tzw. GERD) w relacji do PKB wyniosły 1,44% PKB (37,7 mld zł).[1] Największy udział w wydatkach na B+R miały nakłady przedsiębiorstw (BERD) – 0,91% PKB (23,8 mld zł). To ponad 2/3 całej kwoty. Dla porównania, w roku poprzednim BERD osiągnęły poziom 0,88% PKB, co w przeliczeniu na realne koszty daje 20,3 mld zł. Oznacza to wzrost nakładu przedsiębiorstw o 17 proc. r/r.
– Jednym z najbardziej efektywnych stymulantów dla zwiększania wydatków na badania i rozwój są proinnowacyjne ulgi podatkowe. Na przestrzeni lat ulga B+R stała się naprawdę atrakcyjna. Od 2022 można w jej ramach odliczyć aż 200% kosztów kwalifikowanych. Za rok 2022 możemy spodziewać się jeszcze większej liczby beneficjentów oraz wolumenu odliczeń – komentuje Agnieszka Hrynkiewicz-Sudnik, Dyrektor Obszaru Podatków i Finansowania Innowacji w Ayming Polska. – Wzrost wydatków na badania i rozwój idzie w parze ze wzrostem łącznej kwoty odliczeń – dodaje.
Na skróty:
Ulga B+R coraz bardziej popularna
W 2021 roku, z ulgi B+R skorzystało 2117 płatników CIT. To blisko 14 proc. więcej niż w roku poprzednim (w 2020 liczba ta wyniosła 1859). Łączna wartość odliczeń uzyskanych w 2021 roku osiągnęła ponad 4,5 mld zł, tym samym wykazując wzrost o prawie 900 mln zł (blisko 20 proc. więcej) w stosunku do roku 2020.
– W przypadku płatników CIT jest to wzrost o rząd wielkości. To przedsiębiorstwa są główną siłą napędową rozwoju innowacyjności kraju. Zgadza się to z danymi GUS, które jasno wskazują, że 63% wydatków na badania i rozwój było w omawianym roku udziałem firm – komentuje Agnieszka Hrynkiewicz-Sudnik.
W ramach PIT, ulgę rozliczyło 1568 płatników, odliczając od podstawy opodatkowania ponad 403 mln zł. Tu akurat można zaobserwować spadek. W 2020 liczba beneficjentów wśród płatników PIT wyniosła 1670. Od podstawy opodatkowania odliczono wtedy prawie 467 mln zł. Według ekspertki Ayming, przyczyną takiego stanu rzeczy jest fakt, że od 2021 w ramach PIT nie mogą rozliczać się spółki komandytowe.
Realne kwoty zwrotu
W 2021 roku, dzięki skorzystaniu z ulgi B+R, do podatników powróciło aż 889 mln zł. To o 32 proc. więcej w porównaniu do 2020 r. (673 mln).
Wyraźna korelacja między zwiększeniem nakładów na badania i rozwój w Polsce oraz rosnącymi odpisami z tytułu Ulgi B+R świadczy, że założony cel działania został osiągnięty. Jednocześnie nadal sporo przedsiębiorstw nie korzysta z dostępnych form wsparcia rozwoju innowacyjności. Myślę, że kryzys energetyczny i utrzymująca się wysoka inflacja zachęcą przedsiębiorców do korzystania z dodatkowych źródeł, aby pomimo licznych wyzwań nadal móc zwiększać nakłady na B+R i podnosić swoją konkurencyjność na rynku – komentuje Agnieszka Hrynkiewicz-Sudnik.
Innowacyjna mapa Polski
Najwyższy wolumen odliczeń wykazały firmy z województwa mazowieckiego, gdzie w ramach CIT w 2021 roku odliczono łącznie 1,6 mld zł. To o ponad 1 mld zł więcej niż w kolejnym w rankingu – województwie śląskim. Tam łączna wartość odliczeń w ramach CIT wyniosła ponad 596 mln zł. Najlepszy wynik, jeśli chodzi o średnią wartość odliczenia na jedno przedsiębiorstwo okazuje się być jednak udziałem województwa warmińsko-mazurskiego (niespełna 6,7 mln zł).
Największą wartość odliczeń wśród płatników PIT odnotowano również w województwie mazowieckim. Łączna kwota odliczeń za 2021 wyniosła tam ponad 57 mln zł.
Wiodące branże
Zestawienie wyników w podziale na kody PKD jasno wskazuje na dominację sektora kryjącego się pod nazwą “Działalność związana z oprogramowaniem” (kod PKD 62.01.Z). W ramach tej branży, płatnicy CIT w 2021 roku odliczyli od podstawy opodatkowania prawie 790 mln. kosztów kwalifikowanych. To ponad 17 proc. całości odliczeń dokonanych w omawianym okresie.
Na kolejnych miejscach znajdują się PKD związane z branżą motoryzacyjną. Firmy legitymujące się kodami 29.32.Z oraz 22.11.Z (“Produkcja pozostałych części i akcesoriów do pojazdów silnikowych, z wyłączeniem motocykli” i “Produkcja opon i dętek z gumy; bieżnikowanie i regenerowanie opon z gumy”) odliczyły w 2021 kolejno 294 mln. zł i 252 mln. zł. To łącznie ponad pół miliarda złotych i ponad 12 proc. kosztów kwalifikowanych odliczonych przez firmy w 2021 roku.
[1]https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5496/8/11/1/dzialalnosc_badawcza_i_rozwojowa_w_polsce_w_2021_v2.pdf
