W związku z Polskim Ładem pojawiło się wiele ulg i zwolnień podatkowych. Początek roku to dobry moment, aby przeanalizować o które z nich warto się starać, z których lepiej zrezygnować i kiedy złożyć odpowiednie oświadczenia.
Na skróty:
Ulga dla klasy średniej
Przede wszystkim rekomenduję, aby przed pierwszą wypłatą w roku składać wniosek o niestosowanie ulgi dla klasy średniej. W mojej ocenie może być to pułapka na podatników. Oczywiście, jeśli pracownik zarabia np. około 8 tys. zł. brutto miesięcznie i jest pewny, że ta kwota się nie zmieni, to może takiego oświadczenia nie składać.
Jednak jeśli pracownik nie zrezygnuje z ulgi dla klasy średniej, a zachoruje lub z innych przyczyn przerwie pracę, to na koniec roku może się okazać, że nie był uprawniony do jej stosowania. Jego zarobki mogą bowiem nie osiągnąć dolnego limitu, od którego przysługuje ulga.
Moja rekomendacja wynika też z faktu, że uldze dla klasy średniej towarzyszy rollercoaster interpretacyjny. Raz otrzymujemy informacje, że można ją stosować we wspólnym rozliczeniu z małżonkiem – podzielić i zweryfikować, czy dochody obojga mieszczą się w odpowiednim progu. Innym razem dostajemy wiadomość, że każdy z podatników musi osobno policzyć, czy jest do jej stosowania uprawniony. W związku z niejasnościami lepszym rozwiązaniem jest zrezygnowanie z ulgi. Warto pamiętać, że złożenie wniosku o jej niestosowanie nie spowoduje, że pracownik ją straci. Jeśli spełni wymagania, będzie mógł rozliczyć ulgę w zeznaniu rocznym.
Koszty uzyskania przychodów
Novum, które pojawiło się w Polskim Ładzie, to wniosek o niestosowanie kosztów uzyskania przychodów. Do tej pory, jeśli pracownik był zatrudniony w więcej niż jednym zakładzie pracy, każdy pracodawca stosował koszty uzyskania przychodów. W konsekwencji okazywało się, że pracownik przekraczał roczne limity kosztów uzyskania przychodów.
Jeśli pozostawał w dwóch stosunkach pracy mogło to nie mieć aż tak negatywnych konsekwencji finansowych. Natomiast jeśli pracownik był zatrudniony np. u trzech lub czterech pracodawców i każdy z nich musiał zastosować koszty uzyskania przychodów, to na koniec roku pracownik musiał obniżyć koszty uzyskania przychodów do minimalnego poziomu i zapłacić należny podatek.
Przykładowo: z jednego stosunku pracy pracownikowi rocznie przysługują koszty uzyskania przychodu w kwocie 3000 zł. Z dwóch i więcej stosunków pracy – 4500 zł. Jednak każdy z pracodawców zastosuje 3000 zł, a więc łączna kwota przekroczy maksymalny próg wynoszący wspomniane 4500 zł.
PIT-2
Kolejne oświadczenie to PIT-2, który dotyczy stosowania dla pracownika kwoty wolnej od podatku w trakcie roku podatkowego. Nie jest to nowe rozwiązanie – także w ubiegłych latach każdy pracownik powinien był złożyć takie oświadczenie.
Jednak w związku ze zmianą kwoty wolnej od 2022 roku warto upewnić się, czy pracodawca posiada taki dokument. Po zmianach wprowadzonych przez Polski Ład do obliczania podstawy podatku dla pracownika co miesiąc nie będzie uwzględniana kwota w wysokości 2500 zł (30 tys. zł / 12 miesięcy). A zatem pracownik będzie miał miesięcznie obniżony podatek o 425 złotych (17% z 2500 zł).
Jeśli pracownik składał już wcześniej u swojego pracodawcy PIT-2, nie musi tego robić ponownie, o ile stan faktyczny deklarowany w złożonym oświadczeniu się nie zmienił. Gdyby PIT-2 nie złożył, to ulga podatkowa mu nie przepadnie. Podobnie jak w przypadku ulgi dla klasy średniej, zostanie rozliczona w zeznaniu rocznym. Warto natomiast pamiętać, że jeśli ktoś pozostaje w dwóch stosunkach pracy lub prowadzi działalność gospodarczą i w jej ramach rozlicza kwotę wolną, to nie powinien składać PIT-2 u wszystkich, aby kwota wolna się nie podwajała.
Ulga 4+ oraz dla pracujących emerytów
Kolejne dokumenty, które warto złożyć, to oświadczenie podatnika o spełnieniu warunków do stosowania ulgi 4+ dla rodziców posiadających przynajmniej czworo dzieci. Polski Ład wprowadza dla każdego z rodziców kwotę wolną od podatku w wysokości 85 528 zł. Dotyczy to zarówno pracowników jak i osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą.
Nowością wynikającą z Polskiego Ładu jest też oświadczenie o spełnieniu warunków skorzystania z ulgi dla pracujących emerytów. Seniorzy, którzy spełniają te warunki i mają ukończone 60 lat w przypadku kobiet lub 65 w przypadku mężczyzn, mogą skorzystać ze zwolnienia także do kwoty 85 528 zł.
Obie te ulgi dotyczą wszystkich podatników, niezależnie od sposobu opodatkowania. Natomiast ci rodzice i emeryci, którzy rozliczają się według skali podatkowej, będą mogli skorzystać także z podstawowej kwoty wolnej, która wynosi 30 tys. zł. W ich przypadku zwolnienie z PIT będzie więc obowiązywało do poziomu 115 528 złotych.
Piotr Juszczyk, Główny Doradca Podatkowy w firmie inFakt