W Sejmie toczą się prace nad projektem znoszącym prawo do odmowy przyjęcia mandatu. Jednak zarówno przy obecnym stanie prawnym, jak i w razie ewentualnego uchwalenia tego projektu można zawczasu zabezpieczyć się na ewentualną konieczność dowodzenia swojej niewinności przed sądem. Takim asem w rękawie jest ubezpieczenie ochrony prawnej, które zapewnia i pokrywa koszty pomocy prawnika.
Obecnie obowiązujące prawo w kwestii mandatów reguluje art. 97 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, który mówi o tym, że: „potencjalny sprawca wykroczenia może odmówić przyjęcia mandatu karnego (§2). Funkcjonariusz nakładający grzywnę jest obowiązany wskazać jej wysokość, określić zachowanie stanowiące wykroczenie, czas i miejsce jego popełnienia oraz kwalifikację prawną, a także poinformować sprawcę wykroczenia o prawie odmowy przyjęcia mandatu karnego i o skutkach prawnych takiej odmowy (§3)”. Nowa propozycja posłów przewiduje, że jeśli ukarany nie zgodzi się z decyzją funkcjonariusza, nie będzie mógł już skorzystać z prawa odmowy przyjęcia mandatu.
Na skróty:
7 dni na skuteczne działanie
W proponowanym projekcie nowelizacji, jeśli ukarany uzna, że otrzymał mandat niesłusznie lub jest on nieproporcjonalnie wysoki, będzie miał 7 dni na zaskarżenie go do sądu rejonowego.
– W tym krótkim czasie ukarany musi podjąć decyzję, czy zaskarża mandat co do winy, czy co do kary. W tym przypadku szczególnie ważne jest obiektywne spojrzenie na sytuację i wybór opcji, która w danym przypadku ma większą szansę na wygraną w sądzie. Drugą istotną kwestią jest zebranie dowodów, które udowodnią słuszność skarżącego. W obu tych przypadkach dobrym rozwiązaniem byłoby wsparcie prawnika, który oceni szanse na wygranie sprawy, a także pomoże w sprawnym zgromadzeniu odpowiednich dowodów. Zaawansowana wiedza prawna i doświadczenie zwiększają szansę na wygraną, tym bardziej, gdy musimy działać pod presją czasu – zauważa Piotr Kuźmiński, prawnik DAS Towarzystwa Ubezpieczeń Ochrony Prawnej.
Prawnik DAS dodaje, że również obecnie, gdy skorzystamy z możliwości nieprzyjęcia mandatu, sprawa jest kierowana do sądu. Jednak musimy wziąć pod uwagę, że koszty samego postępowania sądowego mogą czasem przekroczyć kwotę pierwotnie nałożonej kary. Trzeba również pamiętać o ryzyku ewentualnej przegranej, które przenosi na nas koszty rozprawy. Jednak z drugiej strony, jeśli przyjmiemy mandat, praktycznie tracimy możliwość odwołania się w kwestii jego wysokości lub zasadności, wskazuje ekspert.
W takim przypadku kluczowe są więc pierwsze minuty po zatrzymaniu przez Policję, gdy musimy szybko oszacować czy warto odmówić przyjęcia mandatu. W stresujących chwilach o racjonalne decyzje może być jednak ciężko, dlatego ekspercka pomoc może okazać się ogromnym wsparciem.
Prawnik w polisie
W takich sytuacjach przydatne okaże się ubezpieczenie ochrony prawnej, które zapewnia natychmiastową pomoc prawną i finansuje jej koszty. W ramach takiej polisy dostępne są telefoniczne porady, dzięki którym wątpliwości dotyczące przepisów prawnych czy np. zasadności ukarania nas mandatem, możemy zweryfikować z prawnikiem od ręki. Dodatkowo, w momencie gdy zdecydujemy się na dochodzenie swoich praw w sądzie, takie ubezpieczenie sfinansuje honorarium prawnika lub radcy prawnego oraz pokryje ewentualne koszty związane ze sprawą, jak np. opłaty sądowe. Co ważne, taka ochrona będzie miała również zastosowanie, gdy proponowane przez grupę posłów zmiany w kwestii przyjmowania mandatów wejdą w życie.
Ochrona nie tylko w kraju
Ubezpieczenie prawne może mieć bardzo szeroki zakres i przydać się w razie problemów z Policją także za granicą. Warto przypomnieć, że w niektórych państwach unijnych funkcjonują przepisy, które nie pozwalają na odmowę przyjęcia mandatu. Właśnie na te przykłady powoływali się także autorzy polskiego projektu zmian w tej sferze. – Przykładowo, we Francji i Włoszech nie ma regulacji pozwalających na odmówienie mandatu, są jednak procedury sprzeciwu wobec nałożonej kary, które rozstrzygają odpowiednie instytucje i nie zawsze w pierwszej kolejności jest to sąd. Nie ma więc jednego szablonu, który obowiązywałby na terenie UE. Każdy kraj ma swoje procedury i to jest oczywiście duże wyzwanie, gdy przytrafi nam się sytuacja, w której musimy zmierzyć się z mandatem czy podobną karą – podkreśla prawnik DAS.
W obliczu odmiennych regulacji poza granicami, ale też zmieniających się przepisów w kraju, ubezpieczenie prawne zapewnia pomoc zarówno merytoryczną, jak i finansową niezależnie od miejsca zdarzenia. Koszty dochodzenia swoich racji przed sądem mogą być w wielu sytuacjach zniechęcające. Polisa prawna jest w tym przypadku optymalnym rozwiązaniem, bo finansuje wsparcie prawne niezależnie od tego, czy wygramy daną sprawę. Dzięki temu, w razie wygranej ponosimy żadnych kosztów, a w przypadku niekorzystnego wyroku opłacamy jedynie wcześniej zasądzony mandat. Taka polisa umożliwia walkę o swoje prawa lub ich obronę bez obciążania finansowego. Decydując się na nią zabezpieczamy swój interes prawny niezależnie od zmian w przepisach.
