Ponad dekadę temu, gdy pierwszy fundusz hipoteczny rozpoczynał działalność w Polsce, hipoteka odwrócona była rozwiązaniem zupełnie nowym i nieznanym. Co prawda w Wielkiej Brytanii i na innych rozwiniętych rynkach funkcjonowała już od ponad 20 lat, ale w Polsce dopiero raczkowała. Jeszcze w 2012 roku ponad 80 proc. seniorów nie znało różnicy między rentą dożywotnią, a odwróconym kredytem hipotecznym.[1] Koncepcję hipoteki odwróconej znało wtedy 40 proc. ankietowanych.
Czy dzisiaj wiedza seniorów jest większa?
Hipoteka odwrócona jest rozwiązaniem dla osób 65+, które posiadają na własność nieruchomość np. dom lub mieszkanie. Z badania Funduszu Hipotecznego DOM przeprowadzonego w 2019 roku wynika, że ponad 80 proc. emerytów chce zostawić swoją nieruchomość dzieciom, wnukom lub innym spadkobiercom.[2] Jeśli przyjmiemy, że 20 proc. seniorów nie ma komu zostawić mieszkania lub jeszcze nie wie kto będzie je dziedziczył, to i tak odsetek osób potencjalnie zainteresowanych hipoteką odwróconą będzie duży. Z danych GUS wynika bowiem, że w tej chwili żyje w Polsce blisko 10 mln. seniorów.
Jeszcze dekadę temu emeryci wiedzieli o hipotece odwróconej dużo mniej niż teraz. Dziś ponad 92 proc. seniorów deklaruje, że słyszało o tym rozwiązaniu i wie na czym ono polega. Fundusz Hipoteczny DOM realizuje cykliczne badania opinii na temat poziomu życia seniorów w Polsce oraz ich wiedzy na temat hipoteki odwróconej. Najnowsza edycja badania zakończyła się w lipcu br. i objęła 1125 osób w wieku 65+. Z ostatniego badania wynika, że 61 proc. seniorów nie wie, że hipoteka odwrócona dotyczy również właścicieli domów. Emeryci pytani do kogo skierowane jest to rozwiązanie twierdzą, że przede wszystkim, że do właścicieli mieszkań (20 proc.) lub wszystkich nieruchomości (36 proc.). Co piąty ankietowany przyznaje wprost, że nie zna odpowiedzi na to pytanie.[3]
– Faktycznie, przez wiele lat naszymi klientami byli przede wszystkim właściciele mieszkań zlokalizowanych w większych aglomeracjach miejskich powyżej 100 tys. mieszkańców. Średni metraż mieszkania, które było przedmiotem umowy zmieniał się na przestrzeni lat i wynosił ok. 50 m. kw. Od dwóch lat widzimy wzmożone zainteresowanie usługą ze strony właścicieli domów. Takie osoby, ze względu na dużą wartość nieruchomości, mogą liczyć na dużo wyższe świadczenia pieniężne w wysokości np. 3000-4000 zł miesięcznie – mówi Robert Majkowski, Prezes Funduszu Hipotecznego DOM.
Z zagranicy do Polski
Robert Majkowski podkreśla, że wiele rozwiązań zagranicznych jest wartych naśladowania na rodzimym rynku. O jakich rozwiązaniach mowa? Chociażby o dostępności różnych modeli hipoteki odwróconej, ofercie profilowanej pod kątem potrzeb seniorów, profesjonalnym doradztwie emerytalnym ze strony urzędów i organizacji państwowych, a przede wszystkim o rządowym nadzorze nad rynkiem. Jednym z ciekawszych rozwiązań (funkcjonującym na razie w Wielkiej Brytanii i Włoszech) jest odwrócony kredyt hipoteczny na preferencyjnych warunkach skierowany do osób, które chcą zmodernizować swoje domy w taki sposób, by były bardziej ekologiczne.
– Zagranica wyznacza trendy i to nie tylko w Polsce. Tam hipoteka odwrócona rozwija się od trzydziestu lat, a prognozy dotyczące rozwoju tego rynku przygotowywane chociażby przez firmę doradczą Ernst & Young oraz European Pensions and Property Asset Release Group są bardzo obiecujące. Tymczasem z naszego najnowszego badania opinii wynika, że blisko
70 proc. emerytów w ogóle nie wie, że hipoteka odwrócona istnieje poza Polską. Podobny odsetek nie wie również, że istnieją tam różne modele tej usługi. Warto byłoby to zmienić, zwłaszcza że Polska jest w przededniu różnicowania oferty pod kątem potrzeb seniorów. Kiedyś edukowaliśmy czym jest hipoteka odwrócona, dziś powinniśmy edukować jakie korzyści może ona przynieść zarówno seniorowi jak i jego bliskim. Powinniśmy podkreślać, że produkt można dopasować do potrzeb, do konkretnej sytuacji i że nie jest on rozwiązaniem jedynie dla osób, które nie mają spadkobierców, a takie myślenie przeważa w naszym społeczeństwie – podsumowuje Robert Majkowski.
[1] Badanie opinii zrealizowane na zlecenie Funduszu Hipotecznego DOM w 2012 roku na próbie 200 osób 65+. Szczegółowe wyniki opisano m.in. na portalu PR News: https://prnews.pl/hipoteka-odwrocona-seniorzy-w-niewiedzy-23827/amp
[1] Badania CATI przeprowadzone przez Fundusz Hipoteczny DOM S.A. w październiku 2019 roku na próbie 625 osób w wieku 65+ zamieszkałych w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców.
[1] Tamże.
[1] Badanie opinii zrealizowane na zlecenie Funduszu Hipotecznego DOM w 2012 roku na próbie 200 osób 65+. Szczegółowe wyniki opisano m.in. na portalu PR News: https://prnews.pl/hipoteka-odwrocona-seniorzy-w-niewiedzy-23827/amp
[2] Badania CATI przeprowadzone przez Fundusz Hipoteczny DOM S.A. w październiku 2019 roku na próbie 625 osób w wieku 65+ zamieszkałych w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców.
[3] Badanie opinii zrealizowane przed Fundusz Hipoteczny dom na próbie 1125 osób w wieku 65+, zakończone w lipcu 2021 r.
