Inicjatywa SprawdzaMY – siódma tura pomysłów wybrana do analiz przez Zespoły Eksperckie

SprawdzaMY – Inicjatywa Przedsiębiorcy dla Polski zaprezentowała siódmą turę pomysłów została już opublikowane na stronach www.sprawdzamy.com. Obejmuje ona 33 propozycje, z których najważniejsze to:

• mEmerytura – udostępnienie obywatelom raz w roku w aplikacji mObywatel informacji o ich środkach zgromadzonych w programach emerytalnych.
• Zabezpieczenie przed kradzieżą numerów w PESEL – obowiązek weryfikacji PESEL przy zawieraniu polis ubezpieczeniowych.
• Uproszczenie raportowania RODO dla mikro i małych przedsiębiorstw – zmniejszenie obciążeń administracyjnych, które w obecnej formie są zbyt uciążliwe w stosunku do skali ich działalności. Takie rozwiązanie przyniesie korzyści zarówno dla przedsiębiorców, jak i dla konsumentów, umożliwiając równocześnie lepsze dostosowanie przepisów do realiów prowadzenia małego biznesu.
• Przyspieszenie odbiorów inwestycji budowlanej (pozwolenie na użytkowanie) – przedsiębiorcy i inwestorzy szybciej uruchomią swoje inwestycje, zaabsorbują środki z KPO, zatrudnią pracowników i zaczną płacić podatki dzięki wprowadzeniu instytucji oświadczenia specjalistów z odpowiednimi uprawnieniami. Zmiana ta znacząco skróci czas oczekiwania na pozwolenie na użytkowanie budynków.
• Szybsze wypłaty ekwiwalentu urlopowego – uproszczenia procedur kadrowo-płacowych, który przyniesie korzyści obu stronom – pracodawcom i pracownikom. Umożliwienie takiej wypłaty zmniejszy biurokrację, oszczędzi czas, zredukuje ryzyko naruszenia przepisów prawa pracy, a także zapewni płynność finansową zarówno firmom, jak i pracownikom.
• Skrócenie okresu przechowywania dokumentacji pracowniczej do 5 lat (obecnie 10 lat) – zmniejszenie obowiązków związanych z przechowywaniem dokumentów odciąży działy HR i administracji w firmach.
• Utworzenie cyfrowego dostępu do danych przedsiębiorcy ZUS i KAS – co skróci czas potrzebny na kompletowanie dokumentów, usprawni ocenę kontrahentów i zdolności kredytowej, a także zmniejszy biurokrację i ryzyko błędów. Co najważniejsze, zachowa pełną kontrolę przedsiębiorców nad swoimi danymi, jednocześnie wspierając transformację cyfrową w Polsce. To innowacyjne rozwiązanie, które z pewnością przyniesie korzyści zarówno przedsiębiorcom, jak i instytucjom finansowym, a także pozytywnie wpłynie na rozwój gospodarki opartej na nowoczesnych technologiach.
• Utworzenie Stref Rozwoju Zrównoważonego Przemysłu – powołanie specjalnych lokalizacji z dostępem do tańszej energii.
• Kolejny pakiet ułatwień energetycznych – m.in. zwiększenie limitu mocy dla linii bezpośrednich OZE, przyspieszenie wydawania warunków przyłączenia do sieci energetycznej czy uwolnienie mocy przyłączeniowych.
• Pakiet uproszczeń na rynku kapitałowym – w zakresie działania FIZ, OFE, obowiązku raportowania, etc.

Zespoły pracujące w ramach Inicjatywy SprawdzaMY przygotowały i opublikowały dotychczas 205 rozwiązań deregulacyjnych z różnych obszarów – można je przeanalizować, a także oddać głos na dowolną liczbę inicjatyw. Większość zmian dotyczą siedmiu obszarów. Ta „Siódemka” dotyczy projektów zdrowotnych i ułatwień dla osób niepełnosprawnych, uproszczenia podatków i poprawy płynności dla MSP, odblokowania sądownictwa, cyfryzacji i projektów rozwojowych, bezpieczeństwa energetycznego i tańszej energii, deregulacji unijnych przepisów oraz rozwiązań z zakresu obronności i bezpieczeństwa.

Inicjatywa SprawdzaMY planuje przygotowanie około 300 propozycji w ciągu 100 dni i ma nadzieję na wdrożenie około 30% z nich.

– W siódmym pakiecie proponujemy kolejne ważne rozwiązania dla obywateli – czyli mEmeryturę i obowiązek weryfikacji numeru PESEL we wszystkich ważnych dla obywatela transakcjach. Udostępnienie obywatelom informacji o zgromadzonych środkach emerytalnych w aplikacji mObywatel to krok w stronę zwiększenia świadomości finansowej Polaków i ułatwienia im planowania przyszłości. Taki system niesie ze sobą szereg korzyści, zarówno dla samych obywateli, jak i dla ich rodzin. Udostępnienie tych danych w aplikacji zwiększy przejrzystość systemu emerytalnego. Obywatele będą mieli pełną wiedzę na temat zgromadzonych środków, co pomoże im lepiej zrozumieć, jak działa system i jakie mają możliwości oszczędzania na przyszłość. Natomiast Wprowadzenie obowiązku weryfikacji zastrzeżonego numeru PESEL przy zawieraniu umów OC dla pojazdów mechanicznych to ważny krok w stronę ograniczenia przestępczości ubezpieczeniowej i ochrony danych osobowych obywateli. Kradzież danych osobowych jest poważnym zagrożeniem w dzisiejszym świecie. Wprowadzenie obowiązkowej weryfikacji zastrzeżonych numerów PESEL przez zakłady ubezpieczeniowe pomoże w zapobieganiu ich nadużywaniu i wyłudzaniu świadczeń ubezpieczeniowych na nieautoryzowane osoby. Taki mechanizm zwiększy bezpieczeństwo danych osobowych obywateli, co ma kluczowe znaczenie w erze cyfryzacji – mówi Rafał Brzoska, Pełnomocnik Przedsiębiorców ds. Deregulacji.

– Kolejne uproszczenie dotyczą obowiązków informacyjnych (RODO). Mikro i mali przedsiębiorcy często muszą poświęcać czas i duże zasoby na spełnianie wymagań informacyjnych RODO, które w przypadku małych firm mogą być nieproporcjonalnie skomplikowane i kosztowne. Jednocześnie rozwój technologii spowodował, że nie idą one często w parze z realną ochroną naszych danych. Ograniczenie obowiązków informacyjnych sprawi, że przedsiębiorcy będą mieli mniej formalności do wypełnienia, co pozwoli im skupić się na rozwoju działalności i skupić na realnym zabezpieczaniu danych. Ograniczenie obowiązków informacyjnych w zaproponowanym kształcie dla najmniejszych firm zmniejszy biurokrację i koszty, przy jednoczesnym zachowaniu podstawowych praw osób, których dane dotyczą – dodaje dr Maciej Kawecki, ekspert w Inicjatywie SprawdzaMY.

– Proponujemy bardzo ważną zmianę umożliwiającą przyspieszenie odbiorów inwestycji budowlanej. Obecnie jeśli mały przedsiębiorca rozbudowuje swój zakład usługowy, buduje budynek cukierni, piekarni, hali magazynowej – rozbudowa tego typu obiektu trwa zwykle około 6 miesięcy. Natomiast odbiór takiej inwestycji – chociaż jest ona realizowana zgodnie z pozwoleniem na budowę i pod bieżącym nadzorem budowlanym – trwa znacznie dłużej, przez długotrwałe czynności kilku odrębnych instytucji. Odbiory inwestycji poza nadzorem budowlanym przeprowadzają Straż Pożarna oraz Sanepid. Każdy z tych organów dokonuje odbiorów we wskazanych przez siebie terminach, zgłasza swoje zastrzeżenia, uwagi co powoduje, że odbiory trwają zwykle znacznie dłużej niż sama budowa. My proponujemy wprowadzenie nowego elementu – a zatem specjalistów z uprawnieniami, którzy dokonują weryfikacji inwestycji – tak, aby w maksymalnie krótkim czasie po zakończeniu budowy, jeśli oczywiście wszystko jest zrealizowane zgodnie z normami, dokonać odbioru branżowego i umożliwić funkcjonowanie takiego zakładu. Dzięki temu przedsiębiorca zatrudni pracowników, zapłaci podatki, będzie mógł odzyskać pieniądze, które zainwestował – przykładowo w ramach KPO. To zdecydowanie zwiększy poziom inwestycji – mówi Konrad Młynkiewicz, ekspert z Zespołu Budownictwo i Nieruchomości w Inicjatywie SprawdzaMY.

– Kolejny pakiet ułatwień w relacjach pracodawca – pracownik obejmuje skrócenie okresu przechowywania akt pracowniczych do 5 lat oraz szybsze wypłaty ekwiwalentu urlopowego pracownikom. Proponowana zmiana w przepisach o przechowywaniu dokumentacji pracowniczej, mająca na celu skrócenie okresu jej przechowywania, niesie ze sobą szereg korzyści zarówno dla pracodawców, jak i dla samych pracowników. Tego typu reforma może wpłynąć na poprawę efektywności zarządzania dokumentacją, obniżenie kosztów oraz lepsze dopasowanie do obowiązujących przepisów o ochronie danych osobowych. Natomiast wypłaty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop w terminie standardowej wypłaty wynagrodzenia, a nie jak dotychczas – obowiązkowo w dniu zakończenia umowy, wprowadza szereg korzyści zarówno dla pracodawców, jak i pracowników. Zmiana ta uprości procedury kadrowo-płacowe, poprawi efektywność procesów, a także zminimalizuje ryzyko naruszenia przepisów prawa pracy – wyjaśnia Agnieszka Sobota z Zespołu ds. Kodeksu Pracy w Inicjatywie SprawdzaMY.

– Proponujemy stworzenie cyfrowego systemu umożliwiającego bezpieczny dostęp do danych z ZUS i Krajowej Administracji Skarbowej za zgodą przedsiębiorcy, co znacząco usprawni procesy biznesowe. Dzięki temu rozwiązaniu weryfikacja kontrahentów, ocena zdolności kredytowej czy udostępnianie zaświadczeń stanie się prostsze i szybsze. Przedsiębiorcy zaoszczędzą czas na kompletowaniu dokumentów, a instytucje finansowe będą mogły sprawniej podejmować decyzje. System zapewni aktualność danych i zmniejszy biurokrację, jednocześnie respektując prawo przedsiębiorcy do kontroli nad własnymi informacjami. Dzięki bezpiecznemu dostępowi do danych z ZUS i KAS przedsiębiorcy oraz instytucje finansowe będą mogły łatwo i szybko zweryfikować sytuację finansową potencjalnych kontrahentów. Zamiast polegać na papierowych zaświadczeniach, które często wymagają czasu i wysiłku. Dostęp do zaktualizowanych danych w czasie rzeczywistym przyspieszy proces oceny wiarygodności i zminimalizuje ryzyko współpracy z firmami niewypłacalnymi lub mającymi zaległości – tłumaczy Justyna Bauta-Szostak, ekspertka z Zespołu Podatkowego w Inicjatywie SprawdzaMY.

– Utworzenie Stref Rozwoju Zrównoważonego Przemysłu umożliwi polskim firmom dostęp do tańszej, zielonej energii, co znacząco obniży koszty produkcji i zwiększy konkurencyjność. Dzięki skróceniu ścieżek dostarczania energii zmniejszą się straty przesyłowe, a przedsiębiorstwa zyskają możliwość podpisywania długoterminowych kontraktów na dostawy niskoemisyjnej energii. Nowe strefy przyspieszą transformację energetyczną przemysłu, przyciągną zagraniczne inwestycje oraz zabezpieczą miejsca pracy w sektorach energochłonnych. To rozwiązanie, które łączy korzyści ekonomiczne z celami środowiskowymi – podsumowuje Wanda Buk, ekspertka z Zespołu Energetycznego w Inicjatywie SprawdzaMY.

Pełnomocnik i Koordynatorzy Inicjatywy SprawdzaMY regularnie spotykają się z nowo powołanym Rządowym Zespołem ds. Deregulacji, którym kieruje Minister Maciej Berek – Członek Rady Ministrów, Przewodniczący Komitetu Stałego Rady Ministrów. Inicjatywa SprawdzaMY – pod kierownictwem Rafała Brzoski, Pełnomocnika Przedsiębiorców ds. Deregulacji – powołała dwóch profesjonalnych Koordynatorów, którzy zarządzają pracą kilkudziesięciu zespołów tematycznych oraz 4 Rad Ekspertów. Funkcję Koordynatorów przyjęli Adam Malinowski z Corporate Connections i Jacek Socha z Fundacji Wsparcia Przedsiębiorczości. To ogromne przedsięwzięcie koordynowane przez Fundację Wspierania Przedsiębiorczości, w którym uczestniczy kilkuset ekspertów pracujących PRO BONO i analizujących napływające propozycje rozwiązań deregulacyjnych.

Najważniejsze propozycje deregulacyjne Inicjatywy SprawdzaMY obejmują:

• Rewolucyjne rozszerzenie mediacji w sprawach administracyjnych, dzięki czemu zamiast obciążać sporami sądy strony mediacji osiągają porozumienie, do budżetu Państwa wpływają środki, a firmy i obywatele mogą nadal prowadzić działalność, zamiast często prowadzić wieloletnie kosztowne spory sądowe lub w skrajnych przypadkach ogłaszać upadłość.
• Pakiety poprawiające płynność firm w dobie drogich kredytów bankowych, czyli – kasowy PIT dla szerszego grona firm oraz krótsze terminy zwrotu VAT połączone z mechanizmem ostrzegania przed nieuczciwymi kontrahentami czy ułatwienia w egzekucji należności. To także uproszczenie raportowania do urzędów skarbowych, zwiększenie skłonności do inwestycji przez usprawnienie procedur w przetargach publicznych i lepszy dzięki temu dostęp do nich dla polskich firm, a także wiele uproszczeń w zakresie procedur dostępu i korzystania z dofinansowań unijnych.
• Czytelne rachunki za prąd dla obywateli i firm, szybsza możliwość uruchamiania już istniejących inwestycji OZE i zwiększenie limitów instalacji PV do użytku własnego – bardzo ważne dla rolników i małych firm. Pakiet propozycji przewiduje również ułatwienia w procedurach administracyjnych, zwolnienie usług prawnych z VAT, zwiększenie jednorazowej kwoty amortyzacji.
• Sztandarowym projektem cyfryzacyjnym, opartym na już istniejących możliwościach, to dostęp do wszystkich badań medycznych w aplikacjach IkP (Internetowe Konto Pacjenta) i/lub w m-Obywatelu. Rozwiązania w tym tygodniu zawierają również wybrane propozycje poselskich projektów deregulacyjnych rządowego, projektów PiS oraz Polska 2050.
• Zniesienie obowiązku badań okresowych niepełnosprawnych, ograniczenie kradzieży tożsamości, elektroniczne paragony fiskalne, wdrożenie nowych usług cyfrowych, 12-miesięczne vacatio legis, uproszczona egzekucja należności, aktualizacja interpretacji podatkowych czy pozyskiwanie informacji przez organy skarbowe z rejestrów publicznych.
• Lepszy dostęp do infrastruktury cyfrowej – zwłaszcza na terenach wykluczonych cyfrowo, cyfryzacja archiwów bankowych, ułatwienia w zakresie korekty deklaracji bez nakładania kar na podatnika, lepszy i szybszy dostęp do infrastruktury dla obywateli, obowiązkowa mediacja między stronami po złożeniu pozwu, zniesienie złej praktyki składania umów szczegółowych do KRS, rozszerzenie zakresu działania eSądu i cyfryzacja postępowań by przyspieszyć postępowania sądowe, ustalenie standardu rachunku kosztów u świadczeniodawcy w procedurach medycznych, adekwatność w działaniu NCBiR do stwierdzonych naruszeń, aktualizacja harmonogramu naboru wniosków w programach unijnych, zmiana dyrektywy unijnej w zakresie wpływu EU ETS na inwestycje energetyczne, zrównanie korespondencji cyfrowej z korespondencją papierową w branży energetycznej, zrównanie wymogów koncesjonowania OZE z instalacjami tradycyjnymi, ułatwienie obrotu autorskimi prawami majątkowymi, skrócenie terminu przedawnienia JPK, ułatwienie inwestycji w obszarze infrastruktury telekomunikacyjnej.
• ułatwienie w dostępie do posiłków dla dzieci w ramach programu „Posiłek w domu i w szkole” – czyli usunięcie upokarzającej procedury comiesięcznego składania wniosków oraz przeprowadzania wywiadu środowiskowego przy każdorazowym przyznawaniu świadczenia
• możliwość rozwiązanie małżeństwa przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego, jeśli małżonkowie są zgodni, nie mają dzieci i nie zależy im na orzekaniu o winie, zamiast przez sąd na zgodny wniosek małżonków – co uprości i skróci procedurę oraz odciąży sądy
• przeniesienie rozpoznawania spraw gospodarczych do wydziałów cywilnych sądów rejonowych – sądy w mniejszych miastach mają znacznie mnie spraw do rozpoznania, dzięki czemu mogą przejąć zadania sądów z dużych miast i przyspieszyć wydawanie wyroków
• wydłużenie lub zmiana godzin pracy urzędów na bardziej dostępne dla Polaków – dzięki temu Polacy będą mogli zajmować się sprawami urzędowymi poza godzinami swojej pracy
• skrócenie terminu trwania kontroli celno-skarbowych do jednego roku
• ograniczenie stosowania tzw. czynności sprawdzających – które są bardzo uciążliwe i często nadużywane w sytuacji, gdy nie może być prowadzona kontrola podatkowa
• wprowadzenie tzw. umowy podatkowej na etapie przed postępowaniem skarbowym – dzięki czemu podatnik może uniknąć postępowania skarbowego
• wprowadzenie realnego Partnerstwa Publiczno-Prywatnego – co pozwoli przyspieszyć inwestycje oraz zwiększy ich efektywność dzięki zaangażowaniu kapitału prywatnego
• ESG – uproszczenie raportowania w ramach unijnych regulacji klimatycznych dla przedsiębiorstw
• Ponadto rozwiązania cyfryzacyjne, m,in.: digitalizację orzeczeń lekarskich z obszaru medycyny pracy, dostęp do informacji o rachunkach osób zmarłych dla spadkobierców, zmiany zasad opodatkowania podziału nieruchomości, zniesienie obowiązku wysyłania rozliczenia PIT przez pracodawców, dopuszczenie zmiany formy opodatkowania w trakcie roku podatkowego, ułatwienie dostępu do zezwoleń na ogródki gastronomiczne zamiast corocznych formalności.
• Skrócenie kolejek do lekarzy specjalistów – dzięki centralnemu Pakietowi Kolejkowemu. Dzięki centralnej rejestracji pacjenci zyskają przejrzysty wgląd w wolne terminy wizyt, a placówki medyczne będą mogły efektywniej planować pracę personelu i ograniczać niezrealizowane wizyty. Korzyścią będzie skrócenie czasu oczekiwania na wizytę w ramach NFZ, a także znaczące podniesienie komfortu korzystania z systemu ochrony zdrowia przez pacjentów.
• Uproszczenie możliwości przekazywania darowizn na cele naukowe do wysokości 1,5% – polska nauka jest niedoinwestowana, należy zacieśnić współpracę między polską nauką a biznesem oraz ułatwić finansowanie projektów naukowych i uczelni w formie darowizn. Polscy przedsiębiorcy i darczyńcy powinni mieć łatwiejszą możliwość wspierania polskiej nauki. To możliwość dla polskiej nauki na dodatkowe środki oraz wygrywanie z konkurencją nie tylko europejską, ale również świtową.
• Kolejny pakiet ułatwiający dostęp do funduszy unijnych – uproszenia w aplikowaniu i zawieraniu umów po wygranym konkursie. Obecnie zawarcie umowy trwa kilka miesięcy od uzyskania finansowania. Skrócenie terminu na zawarcie umowy sprawi, że polskie firmy i przedsiębiorcy będą mogli jak najszybciej wykorzystać przyznane środki na podnoszenie konkurencyjności, tworzenie nowych produktów i usług oraz tworzenie nowych miejsc pracy – w starciu z firmami zagranicznymi. Pakiet zawiera również łatwiejsze składanie wniosków o dofinansowanie, uproszczenie procedur aplikacyjnych – które są znacznie łatwiejsze w innych krajach europejskich, a także honorowanie dokumentów elektronicznych przy ubieganiu się o dofinansowanie – co łącznie ułatwi i uprości pozyskiwanie środków unijnych dla polskich przedsiębiorstw i zwiększy ich konkurencyjność.
• Przyspieszenie postępowań administracyjnych dzięki jednoinstancyjności – dla spraw, w których sąd w pełni podzielił kwestie wnioskowane przez obywatela. To uprości postępowania i odciąży system sądowniczy. Istotne jest także wprowadzenie możliwości, aby zaskarżalne postanowienia wydawane w postępowaniu administracyjnym mogły być skarżone do WSA na takich samych zasadach jak decyzje. Obecne przepisy nie przewidują wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego bez składania wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy w odniesieniu do postanowień podczas gdy taka możliwość istnieje w przypadku decyzji.
• Wprowadzenie postępowań odwoławczych online przed KIO – obecnie postępowania te są długie i uciążliwe, nie przystaje do nowoczesnych warunków – co blokuje inwestycje.
• Możliwość wliczania w koszty działalności badawczo-rozwojowej – dzięki temu innowacyjne polskie firmy będą mogły szybciej się rozwijać, współpracować z jednostkami naukowymi, a także rozszerzenie katalogu kosztów kwalifikowanych na potrzeby współpracy z innymi podmiotami, które również wspierają rozwój.
• Odciążenie małych firm w zakresie dokumentacji dotyczącej cen transferowych – obecnie to dodatkowe koszty i ogromne nakłady pracy, zwłaszcza dla małych firm.
• Możliwość rozłożenia opłat sądowych na raty – opłata sądowa to często największa blokada dla małych firm w dochodzeniu swoich roszczeń.
• Cyfryzacja w komunikacji między pracodawcą a pracownikami – w celu uproszczenia i usprawnienia obiegu dokumentacji oraz ograniczenia wydruków papierowych, z pełnym poszanowaniem kwestii wykluczenia cyfrowego.
• Zrównanie profilu zaufanego, mobilnego podpisu osobistego i kwalifikowanego podpisu elektronicznego – co pozwoli obywatelom i przedsiębiorcom na korzystanie z bezpiecznego narzędzia do podpisywania dokumentów i umów bez konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów na płatne rozwiązania komercyjne, dzięki czemu procedury administracyjne i obieg dokumentów staną się bardziej dostępne i uproszczone, a to obniży koszty i czas potrzebny na załatwianie spraw urzędowych, a tego oczekują wszyscy obywatele.
• Kolejny pakiet rozwiązań poprawiających płynność małych firm – notarialne nakazy zapłaty, które pozwolą na szybsze odzyskiwanie należności, zmniejszenie obciążenia sądów, zmniejszenie kosztów postępowań.
• Dostęp do Internetowego Konta Pacjenta (IKP) dla lekarzy orzeczników w ZUS – dzięki temu lekarze będą szybciej przyznawać rentę osobom wnioskującym – zwłaszcza tym z niepełnosprawnościami, w trakcie leczenia. W ten sposób nie trzeba będzie przynosić tony dokumentacji leczniczej na wydrukach.
• Pełna cyfryzacja dokumentów w aplikacji mObywatel do unijnych standardów eIDAS 2.0, uproszczenie zasad korzystania dla młodzieży oraz pełne wdrożenie mLegitymacji dla studentów i doktorantów – m.in. umożliwi podróżowanie z aplikacją i bez materialnych dokumentów.
• Wydłużenie terminu na powrót do nazwiska sprzed zawarcia małżeństwa – obecnie można to zrobić w ciągu 3 miesięcy po rozwodzie, wnioskujemy wydłużenie do 12 miesięcy oraz wdrożenie przypomnienia w aplikacji mObywatel. To zmniejszy także biurokrację i koszty administracji.