Dziesiątki miliardów pozostającego poza kontrolą obrotu, blisko miliard nielegalnego przychodu i setki milionów strat dla państwa – to wnioski z najnowszego raportu światowego lidera usług doradczych EY przygotowanego na zlecenie Stowarzyszenia na Rzecz Likwidacji Szarej Strefy Gier i Zakładów Wzajemnych w Polsce „Graj Legalnie”.
Zgodnie z szacunkami EY wartość przychodów w szarej strefie tylko w ciągu pięciu lat urosła nad Wisłą o blisko 360 milionów” złotych i wynosi 1 mld i 37,5 mln złotych. Ze zgromadzonych w dokumencie danych wynika, że występowanie szarej strefy niesie ze sobą istotne konsekwencje gospodarcze oraz społeczne. Mogą się one objawiać gorszą sytuacją sektora finansów publicznych, zaburzeniem konkurencji na rynku, degradacją instytucji oraz osłabieniem wzrostu gospodarczego.
Nieskuteczne narzędzia
Na rynku kasyn online w Polsce szara strefa odnosi się do gier organizowanych poza kasynem należącym do państwowego monopolisty – Totalizatora Sportowego. Nielegalni operatorzy kasyn online oferują gry polskim graczom pomimo zakazu prowadzenia takiej działalności przez podmioty prywatne.
Z naszych analiz wynika, że wykorzystywane dotychczas sposoby walki organów państwa z podmiotami stosującymi nielegalne praktyki i czerpiącymi wielomilionowe zyski z udziału w szarej strefie kasyn online są daleko nieskuteczne. W tym zakresie należy zadbać o unowocześnienie i dostosowanie narzędzi do metod stosowanych przez podmioty w szarej strefie. Modeli skutecznej walki dostarcza wiele państw Unii Europejskiej, które należycie uregulowały ten rynek – podkreśla Zdzisław Kostrubała, prezes Stowarzyszenia „Graj Legalnie”.
Miliardowe obroty na nielegalnym rynku
Oprócz przychodów, wielkość nielegalnego rynku w Polsce opisuje także obrót, czyli suma stawek, które postawili gracze. Według ekspertów EY wielkość obrotów zarejestrowanych przez nielegalnych operatorów w 2023 r. wyniosła ok 25,9 mld.
Obecnie na polskim rynku kasyn online obowiązuje monopol państwowy, realizowany przez kasyno Total Casino, które należy do Totalizatora Sportowego. Szara strefa na rynku kasyn online w Polsce obejmuje usługi świadczone polskim graczom przez operatorów, którzy nie przestrzegają zakazu działalności. Nielegalne podmioty nie odprowadzają podatków w Polsce, co wiąże się ze szkodą dla sektora finansów publicznych w postaci utraconych dochodów podatkowych. – wynika z analizy EY.
Setki milionów strat
Ukazana w analizie EY dynamika wzrostu obrotów i przychodów nielegalnych podmiotów sprawia, że budżet państwa traci ponad 2,5 krotność wydatków zaplanowanych w tym roku przez Ministerstwo Sportu na realizację programu „Sportowa Polska”, którego celem jest rozwój lokalnej infrastruktury sportowej, w tym budowy pływalni, boisk, kortów czy sal gimnastycznych w małych i średnich miastach.
Rosnąca szara strefa na rynku internetowych kasyn wiąże się z konsekwencjami dla sektora finansów publicznych w postaci coraz wyższych strat dochodu z tytułu podatku od gier. W 2018 r. wartość utraconych dochodów wyniosła ok. 339 mln PLN, a w 2023 r. – już ok. 519 mln PLN, odpowiadając za 11,5% wpływów z podatku od gier ogółem w tym roku – stwierdza EY w raporcie.
Do oszacowania wartości szarej strefy nad Wisłą eksperci z EY posłużyli się panelowym modelem ekonometrycznym. Objaśnia przychody legalnego rynku kasyn online przypadające na osobę dorosłą w populacji danego kraju w okresie 2003-2022. Model obejmuje 20 krajów Unii Europejskiej. Monopol państwowy w sektorze kasyn online obowiązuje tylko w Polsce, Finlandii i Austrii . W zdecydowanej większości europejskich państw – m.in. Włoszech, Danii, Szwecji czy Belgii o legalności działania podmiotów na tym rynku decyduje uzyskanie państwowych licencji.