Czego może się spodziewać branża nowych technologii w 2025 roku? Jak oceniają eksperci Związku Cyfrowa Polska, głównym hasłem najbliższych miesięcy będzie cyfrowe bezpieczeństwo. W ślad za nim podążą inne tematy, a wśród nich sztuczna inteligencja i kompetencje cyfrowe. Istotnych zmian możemy spodziewać się w przepisach regulujących rynek cyfrowy. Sektor technologiczny spore nadzieje wiąże również z polską prezydencją w Radzie Unii Europejskiej.
– Główne cyfrowe wyzwania 2025 roku nie powinny być dla nikogo wielkim zaskoczeniem. To kontynuacja trendów, które obserwujemy od dłuższego czasu. Zmienią się jednak warunki zewnętrzne, w tym przede wszystkim prawo, co wpływa na tempo transformacji cyfrowej w naszym kraju – ocenia Michał Kanownik, prezes Cyfrowej Polski, organizacji zrzeszającej najważniejszych graczy w branży nowych technologii.
Eksperci Cyfrowej Polski przeanalizowali najnowsze trendy i określili pięć najważniejszych wyzwań, przed którymi stanie branża cyfrowa w 2025 roku.
Wyzwanie 1: Unijne regulacje cyfrowe
W ocenie organizacji branżowej kluczowa dla sektora będzie pierwsza połowa 2025 roku ze względu na przewodnictwo Polski w Radzie Unii Europejskiej. Eksperci upatrują w niej szansę na zmianę kierunku podejścia unijnych urzędników do kwestii regulacji na rynku cyfrowym. Dziś na przedsiębiorców z tego sektora nakładane są coraz to nowe obciążenia i obowiązki, co często wiąże się także z wysokimi kosztami, które mogą być nie do udźwignięcia przez małe i średnie firmy. Brakuje też instrumentów, które pozwoliłyby przewidywać i oszacowywać skutki decyzji unijnych urzędników i ich wpływ na gospodarkę cyfrową UE. – Polska ma niepowtarzalną okazję, by wprowadzić mądre i efektywne podejście do kwestii wdrażania kolejnych przepisów na unijnym rynku cyfrowym. Działania podejmowane przez Brukselę powinny silniej wspierać rozwój i wdrażanie nowych technologii w Europie, a nie stawiać bariery w tym procesie – zaznacza Michał Kanownik.
Wyzwanie 2: Cyberbezpieczeństwo
Zagrożenia związane z wojną hybrydową i wojną za wschodnią granicą przybierają na sile. Choć borykamy się z nimi od dłuższego czasu, to w minionym roku mieliśmy do czynienia z ich wzmożonymi falami. Rosła liczba cyberataków; coraz większym problemem stawała się także dezinformacja. W opinii ekspertów Cyfrowej Polski, przypadek wyborów prezydenckich w Rumunii, uznanych za nieważne ze względu na domniemany udział rosyjskich farm trolli na TikToku, pokazuje, jak istotnym wyzwaniem z punktu widzenia stabilności państwa i biznesu jest dzisiaj bardzo szeroko rozumiane cyberbezpieczeństwo. Temat ten silniej będzie w najbliższych miesiącach skupiał uwagę sektora i służb państwowych, także dlatego, że jesteśmy w przededniu polskich wyborów prezydenckich.
Dobre wiadomości? Eksperci branży cyfrowej spodziewają się, że w 2025 roku nadal będzie wzrastał poziom świadomości w zakresie cyberbezpieczeństwa. To z kolei pociągnie za sobą zwiększone inwestycje w administracji publicznej i biznesie na narzędzia oraz rozwiązania z zakresu cyberbezpieczeństwa. Stabilność i impuls do dalszych inwestycji przyniesie także planowane przyjęcie w 2025 roku ustawy o krajowym systemie certyfikacji cyberbezpieczeństwa, która ma za zadanie podnieść poziom bezpieczeństwa produktów, usług oraz procesów ICT na rynku.
Jednym z kamieni milowych będzie przyjęcie nowelizacji Krajowego Systemu Cyberbezpieczeństwa, na którą branża cyfrowa czeka od dawna. Obecne przepisy mają już ponad sześć lat, co w realiach dynamicznie zmieniających się realiów technologicznych oznacza, że nie jesteśmy dobrze chronieni przed aktualnymi zagrożeniami. Ustawa wprowadzi nowe elementy podnoszące poziom cyfrowego bezpieczeństwa w kraju, w tym przede wszystkim infrastruktury krytycznej, np. określi i wykluczy z rynku tzw. Dostawców Wysokiego Ryzyka oraz wdroży wytyczne unijnej dyrektywy NIS2. Dzięki nowelizacji KSC wzrośnie także rola audytów cyberbezpieczeństwa.
Wyzwanie 3: Sztuczna inteligencja
Sztuczna inteligencja jest obecnie wiodącą technologią na świecie i jednym z najszybciej rozwijających się sektorów globalnej gospodarki. To właśnie AI będzie odgrywać kluczową rolę w kształtowaniu przyszłości naszej branży w nadchodzących latach, wpływając zarówno na rozwój produktów, jak i usług cyfrowych. W związku z tym – w opinii ekspertów Cyfrowej Polski – będziemy obserwować wzrost inwestycji w zaawansowane narzędzia oparte na AI, które mają potencjał, by zrewolucjonizować nasze codzienne życie, edukację oraz sposób pracy.
Również w obszarze cyberbezpieczeństwa sztuczna inteligencja oferuje ogromne możliwości. Dzięki zdolności do analizy dużych zbiorów danych z różnych źródeł, AI może identyfikować charakterystyczne wzorce zachowań w organizacji. Pozwala to lepiej rozpoznawać nietypowe działania i potencjalne zagrożenia, które wymagają uwagi. Innymi słowy, choć ludzie nadal będą kluczowym elementem walki z cyberprzestępczością, sztuczna inteligencja może znacznie zwiększyć ich efektywność, umożliwiając szybszą i dokładniejszą analizę oraz identyfikację zagrożeń.
– W zakresie regulacji prawnych możemy spodziewać się wielu zmian, takich jak wdrożenie nowej polskiej strategii dotyczącej sztucznej inteligencji, a także implementacji do krajowego prawa zapisów unijnego AI Act. Impulsem dla rozwoju tej nowej technologii w Polsce może okazać się uruchomienie zapowiadanego przez wicepremiera Krzysztofa Gawkowskiego specjalnego funduszu AI – przewiduje Michał Kanownik. Eksperci Cyfrowej Polski przekonują jednocześnie, że wraz ze zmianą prawa konieczne będzie zwiększenie działań uświadamiających małe i średnie przedsiębiorstwa, jak mogą efektywnie wykorzystywać narzędzia sztucznej inteligencji w swojej działalności. – Wyzwaniem na 2025 rok i kolejne lata będzie także przygotowanie rynku pracy na AI oraz wdrożenie tej nowej technologii w takich dziedzinach jak medycyna, edukacja czy energetyka – mówi Michał Kanownik.
Wyzwanie 4: Kompetencje cyfrowe
Od trzech lat branża cyfrowa przy wsparciu resortów cyfryzacji, edukacji, a także rozwoju i technologii przeprowadza w polskich szkołach sprawdzian umiejętności cyfrowych. Ostatnia edycja IT Fitness Test, choć rekordowa pod względem frekwencji, ujawniła jednak smutną prawdę: polska młodzież coraz gorzej radzi sobie w cyberświecie.
– Choć sprawdzian jest zbalansowany pod względem trudności, to co roku zauważamy coraz niższe wyniki, nawet w pytaniach z takich dziedzin jak media społecznościowe – zauważa Michał Kanownik. – Rosną co prawda średnie wyniki w zadaniach związanych z podstawami programowania, ale to nikłe pocieszenie w sytuacji, gdy polscy uczniowie niezbyt dobrze radzą sobie z cyberbezpieczeństwem i nie umieją obsługiwać programów biurowych, które już za kilka lat będą dla nich codziennością w pracy – podkreśla prezes Cyfrowej Polski.
Dlatego, zdaniem organizacji, absolutną koniecznością jest coraz szersze nagłaśnianie tematu niedoborów kompetencji cyfrowych, nie tylko wśród młodzieży, ale i w całym społeczeństwie. Tym bardziej, że, według europejskiego indeksu DESI, Polska zajmuje 25 miejsce wśród 27 krajów Unii Europejskiej pod względem umiejętności cyfrowych obywateli. Posiadaniem przynajmniej przeciętnych zdolności cyfrowych w 2023 roku mogło się pochwalić tylko 44 proc. Polek i Polaków. Od lidera, Holandii, dzieli nas przepaść aż 39 proc.
W ocenie organizacji, krokiem ku poprawy tej sytuacji, może być między innymi wdrożenie celów i zadań zapisanych w tym zakresie w projektowanej przez Ministerstwo Cyfryzacji Strategii Cyfryzacji Państwa do 2035 roku. Budowa kompetencji cyfrowych to jeden z fundamentów tego strategicznego dokumentu rządowego,
Wyzwanie 5: Chmura
Doświadczenia państw bardziej zaawansowanych we wdrażaniu technologii cyfrowych jasno pokazują, że przyszłością administracji państwowej są technologie chmurowe. Także nad Wisłą mówi się o tym coraz więcej.
W ocenie ekspertów Cyfrowej Polski, trendy wskazują, że rosnąć znaczenie będzie znaczenie e-usług, szczególnie w relacji państwo-obywatel. Narzędzia chmurowe pomagać będą administracji publicznej w budowaniu e-państwa.
Zdaniem organizacji reprezentującej sektor cyfrowy, w upowszechnieniu chmury pomoże wdrożenie tak zwanej polityki Cloud-First, która zachęci lub wręcz nakaże agencjom rządowym i samorządowym korzystanie z usług w chmurze jako głównego rozwiązania IT. To nie jest zupełna nowość w polskich realiach: rząd przyjął już uchwałę w sprawie Wspólnej Infrastruktury Informacyjnej Państwa, której celem jest upowszechnienie rozwiązań chmurowych w administracji. Wyzwaniem wciąż w tym zakresie pozostają organy samorządowe, gdzie „uchmurowienie” jest na niskim poziomie. Branża cyfrowa liczy na przełom w tej sprawie w 2025 roku.