Zadbaj o zdrowie i kondycję fizyczną swoich pracowników

Otyłość i choroby jej towarzyszące, niski poziom aktywności fizycznej oraz starzenie się – to istotne czynniki obniżające sprawność i wydajność pracowników, a także przyczyniające się do ich częstszych absencji. Dlatego eksperci apelują, aby aktywnie przeciwdziałać tym problemom i podpowiadają, jak to robić.

„Aktywność fizyczna i prawidłowe odżywianie się to czynniki, które w istotnym stopniu kształtują stan zdrowia, samopoczucie i poziom energii pracowników” – przekonują eksperci Krajowego Centrum Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy, działającego w ramach Instytutu Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera.

Specjaliści podkreślają, że dobra kondycja pracowników i dbanie o nią przez pracodawców przekłada się na wiele wymiernych korzyści, m.in. na: mniejszą częstość i długość absencji chorobowych pracowników, a także ich większą produktywność i zaangażowanie. Zyskuje też na tym wizerunek danej firmy czy organizacji oraz jej atrakcyjność na rynku pracy.

Co mogą zrobić pracodawcy, aby zadbać o kondycję fizyczną personelu

Oto przykładowe rekomendacje ekspertów z Krajowego Centrum Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy:

1. edukuj pracowników na temat wartości zdrowotnej różnych form aktywności fizycznej (np. jako metody radzenia sobie ze stresem czy zwiększania poziomu energii) i zachęcaj ich do podejmowania jej w czasie wolnym,
2. organizuj spotkania (bezpośrednie i online) ze sportowcami, amatorami-pasjonatami aktywności ruchowej, w tym również z twojej firmy czy środowiska lokalnego,
   zawieraj „kontrakty na aktywność fizyczną” z pracownikami, polegające na tym, że oni deklarują jakąś konkretną aktywność w określonym przedziale czasu czy osiągnięcie jakiegoś konkretnego wyniku, a firma wspiera ich w tym finansowo (np. refundując zakup sprzętu albo wsparcie trenera),
3. zapewniaj udogodnienia np. w postaci stojaków na rowery, pryszniców i szatni, dla osób które aktywnie pokonują drogę do i z pracy (np. na rowerze, biegiem, na rolkach),
   organizuj lub wspieraj grupy pracowników, które wspólnie ćwiczą, biegają lub grają w gry zespołowe,
4. przygotuj na terenie firmy miejsca i pomieszczenia do ćwiczeń, do wykorzystywania przez personel w czasie wolnym lub w przerwach od pracy (dostępnych także dla rodzin pracowników), organizuj w takich miejscach zajęcia ruchowe z trenerem lub rehabilitantem (np. joga, aerobic, tai-chi, sztuki walki),
5. organizuj gry, konkursy lub zawody sportowe dla pracowników i ich rodzin,
   sponsoruj zajęcia sportowo-rekreacyjne pracowników, np. w formie karnetów umożliwiających im regularny wstęp do centrów sportowych, klubów fitness czy na basen,
   opracuj i upowszechniaj wśród pracowników informację na temat wpływu ich stanowiska pracy na narząd ruchu, wraz ze szczegółową instrukcją jakie ćwiczenia usprawniające lub odciążające mogą wykonywać (w czasie pracy lub po),
6. doposaż stanowiska pracy siedzącej w sprzęt ograniczający negatywne skutki długotrwałego siedzenia (np. specjalne piłki do siedzenia, ruchome blaty umożliwiające pracę na stojąco czy tzw. klękosiady),
7. wyposaż miejsce pracy lub pracowników w proste przyrządy do ćwiczeń (np. korektory postawy, bieżnie, drabinki, rowery stacjonarne),
8. organizuj krótkie przerwy w pracy na wspólne ćwiczenia, zachęcaj pracowników do przemieszczania się, korzystania ze schodów, etc.

Jak wspierać pracowników w przeciwdziałaniu otyłości

Eksperci Krajowego Centrum Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy podpowiadają też, jak firma może pomóc pracownikom w zdrowym odżywianiu i utrzymaniu prawidłowej masy ciała:

1. dostarczaj pracownikom rzetelnych informacji i praktycznych materiałów edukacyjnych dotyczących przyczyn, skutków, a także metod leczenia i profilaktyki otyłości i nadwagi (m.in. informacji na temat zasad zdrowego żywienia, optymalnego sposobu żywienia z punktu widzenia specyfiki wykonywanej pracy, a także umiejętnego czytania etykiet produktów spożywczych),
2. informuj pracowników o lokalizacji najbliższych placówek żywienia zbiorowego lub sklepów oferujących zdrowe jedzenie,
3. wydłuż czas przerwy w pracy na posiłek dla pracowników, jeśli to możliwe daj pracownikom możliwość wyboru pory jedzenia,
4. udostępnij atrakcyjne i dobrze wyposażone pomieszczenia kuchenne w pracy, umożliwiające przygotowywanie prostych potraw i ich spożywanie,
5. zadbaj o to, żeby w dostępnych w pracy automatach z przekąskami znalazły się jak najzdrowsze produkty,
6. jeśli w pracy jest zakładowa stołówka lub bufet, zadbaj o jak najzdrowsze menu albo promuj najzdrowsze opcje (np. przez specjalne ich oznakowanie lub dofinansowanie),
   sponsoruj systematyczne i urozmaicone dostawy świeżych owoców i warzyw jako „zdrowe przekąski” dla pracowników,
7. pomóż zorganizować lub sfinansować zdrowy catering dla pracowników, z uwzględnieniem osób pracujących w godzinach wieczornych i nocnych,
8. organizuj lub sponsoruj pracownikom indywidualne konsultacje z dietetykiem czy też porady medyczne, dotyczące sposobu odżywiania (np. w formie online), najlepiej w powiązaniu z dodatkowymi badaniami medycznymi oceniającymi stan odżywienia i parametry związane ze stanem metabolizmu.

Jak zadbać o najbardziej doświadczonych pracowników

Warto też wiedzieć, co specjaliści od medycyny pracy radzą pracodawcom w kontekście wspierania zdrowia starzejącego się personelu.

Na przykład, w odpowiedzi na pojawiające się z wiekiem u pracowników ograniczenia ruchowe dotyczące stawów, ścięgien i wiązadeł, należy tak dostosować ich stanowisko i zakres pracy, aby:

• unikać częstego wykonywania czynności z podniesionymi rękami, pochylania kręgosłupa czy utrzymywania przedłużającej się, wymuszonej pozycji ciała,
• odpowiednio umiejscowić przedmioty i narzędzia (w sposób minimalizujący konieczność skręcania i pochylania tułowia), a także zaadaptować stanowisko pracy do indywidualnych rozmiarów pracownika (ergonomiczne doskonalenie miejsca pracy).

W odpowiedzi na rozwijające się z wiekiem zmniejszenie siły fizycznej, należy z kolei:

• unikać prac wymagających podnoszenia, pchania czy przenoszenia ciężkich przedmiotów,
  lub odpowiednio przeszkolić pracownika i zaaranżować stanowisko pracy związanej z dźwiganiem tak, aby ładunki mogły być przenoszone blisko ciała bez nadmiernego skręcania czy pochylania kręgosłupa (zgodnie z zasadami ergonomii).
• W celu ułatwienia pracy osobie starszej z osłabionym wzrokiem i upośledzonym widzeniem barw należy:
• zapewnić o 50-100 proc. większe natężenie oświetlenia, w zależności od wieku pracownika (po 55 r.ż. powinno być ono już o 100 proc. większe),
• zapewnić monitory i wyświetlacze o zwiększonym kontraście oraz z większą czcionką wyświetlanych liter czy cyfr.

10 sposobów na zdrową starość

„Pracodawcy, poprzez odpowiednie zakładowe przedsięwzięcia, mogą spowolnić niekorzystne procesy zachodzące w organizmach pracowników, a nawet poprawić ich zdrowie, samopoczucie i kondycję. Stan zdrowia pracowników wynika nie tylko z ich wieku” – podkreślają eksperci Instytutu Medycyny Pracy.

Według nich, procesy demograficzne spowodują, że w pracodawcy, niezależnie od swoich przekonań, będą napotykać istotne trudności w pozyskiwaniu młodych pracowników i będą mieć do czynienia z coraz starszym personelem.

„W takiej sytuacji rezerwy pozwalające utrzymywać lub zwiększać produktywność firm tkwią w zatrudnianiu osób starszych i równoległym wzmacnianiu ich zdrowia, a długofalowo także w trosce o zdrowie ogółu pracowników, którzy nieuchronnie stopniowo się starzeją. Dbanie o zdrowie młodszych pomaga przeciwdziałać problemom zdrowotnym, które mogą pojawić się w późniejszym wieku” – przekonują specjaliści.