Jak ostatnio donosiły media, Klaudia Halejcio i jej narzeczony Oskar zostali zatrzymani w strefie celnej na Lotnisku Chopina. Chodziło o zawartość ich walizek i oskarżenie o nielegalny przemyt towaru. O komentarz w tej sprawie poprosiliśmy mec. Katarzyny Bórawskiej z Kancelarii B-Legal.
Jakie konkretne przepisy prawne dotyczące strefy celnej na Lotnisku Chopina były istotne w przypadku zatrzymania Klaudii Halejcio i jej narzeczonego Oskara?
Klaudia Halejcio i Oskar Wojciechowski zostali zatrzymani przez Straż Graniczną na lotnisku Chopina w Warszawie w związku z „nielegalnym przemytem towaru”. Para otrzymała mandat i cło do zapłaty z uwagi na fakt zakupu trampek z Doha. W zakresie naruszenia przepisów dotyczących ceł należy zapoznać się z kodeksem karnym skarbowym, a dokładnie z art. 47, który stanowi o karze dla osoby, która, uchylając się od powinności celnej, wprowadza z zagranicy na obszar polski celny lub wyprowadza z tego obszaru
za granicę towar bez uiszczenia cła.
Czy istnieją szczególne przepisy regulujące opłaty celne za przewóz określonych przedmiotów, takich jak trampki, które były przyczyną zatrzymania pary?
Opłaty celne za przewóz określonych przedmiotów różnią się w zależności od kraju, do którego są przewożone, rodzaju towarów oraz obowiązujących przepisów celnych. W celu uzyskania dokładnych informacji na temat opłat celnych, najlepiej skonsultować się z organem celnym kraju docelowego,
z przepisami danego kraju, do którego zmierzamy, bowiem regulacje te są różne.
W jaki sposób procedury związane ze strefą celową wpływają na przejazd podróżnych przez lotnisko, a zwłaszcza na kontrolę przewożonych przedmiotów?
Strefa celna to obszar, gdzie obowiązują specjalne regulacje celne i podatkowe, odbiegające
od standardowych przepisów obowiązujących na terytorium kraju. W wielu przypadkach strefy celne tworzone są w celu stworzenia bardziej sprzyjającego środowiska dla biznesu, handlu i inwestycji.
Czy zatrzymanie pary i nałożenie mandatu stanowiły procedury rutynowe, czy też mogły wynikać z jakichś szczególnych okoliczności w tym konkretnym przypadku?
W większości krajów każdy pasażer podlega kontroli celnej przy przekraczaniu granic. Kontrole celne mają na celu monitorowanie przewożonych towarów, egzekwowanie przepisów celnych, podatkowych i innych regulacji.
Organy celne sprawdzają, czy podróżny nie przewozi towarów, które podlegają ograniczeniom, zakazom lub obowiązkowi uiszczenia opłat celnych. W niektórych krajach kontrole te wykonywane są wyrywkowo i nie obejmują wszystkich pasażerów.
Próżno szukać również wytycznych, którymi kierują się Strażnicy Graniczni, wybierając osoby, które przejdą taką kontrolę – choć oczywiście, pierwsze co przychodzi na myśl, to pasażerowie, którzy na pierwszy rzut oka wyglądają „podejrzanie”. Po wykryciu nieprawidłowości funkcjonariusze mają pełne prawo do nałożenia mandatu i podjęcia stosownych środków zmierzających do zachowania porządku prawnego.
Jakie są ewentualne konsekwencje prawne dla Klaudii Halejcio i jej towarzysza w związku z otrzymanym mandatem i sprawą, która trafiła do sądu?
Osoba, która nie uiściła cła, może być obciążona karą finansową. Wysokość kary może zależeć od wartości towarów, rodzaju naruszenia, a także od polityki celnej danego kraju. W przypadku Klaudii Halejcio i Oskara Wojciechowskiego zostali oni ukarani karą grzywny w formie mandatu karnego. Tylko gdy dojdzie do odmowy przyjęcia mandatu karnego, wówczas sprawa zostaje skierowana na drogę postępowania sądowego
do właściwego sądu rejonowego. Jeśli więc mandat został przez osoby naruszające prawo przyjęty, wówczas sprawa kończy swój bieg i nie zostanie skierowana do sądu.
Czy w sytuacji zatrzymania na strefie celnej istnieje prawo do odwołania się od decyzji lub mandatu?
Tak, istnieje możliwość, aby odmówić przyjęcia mandatu. Wówczas, jak zostało to już wyżej opisane, sprawa zostaje skierowana do sądu powszechnego, który rozstrzygnie czy odmowa przyjęcia mandatu była uzasadniona, czy też nie. Osoba, która odmawia przyjęcia mandatu ma zaledwie chwilę na podjęcie takiej decyzji, bowiem może uczynić to tylko wtedy, gdy funkcjonariusz zadaje pytanie „czy przyjmujemy mandat”.
Jakie są różnice w traktowaniu przewożonych przedmiotów o charakterze osobistym a tymi, które mogą podlegać opłatom celno-skarbowym?
Większość podróżnych uważa, że opłaty za cło dotyczą zazwyczaj używek bądź elektroniki,
lecz w rzeczywistości ocleniu podlega wiele innych przedmiotów m. in. odzież, pamiątki czy prezenty. Ocleniu nie podlegają towary, które są potrzebne podróżującemu, a więc jego bagaż osobisty. Aby uniknąć kłopotów na granicy, należy pamiętać, że, jeśli zakupimy rzeczy w kraju poza UE o łącznej wartości przekraczającej limity cła, należy to niezwłocznie zgłosić to w trakcie odprawy, aby uniknąć poźniejszych nieporozumień.
Czy celebrytka i jej narzeczony mieli świadomość występowania przepisów, związanych z przewozem trampek z Doha, które doprowadziły do zatrzymania?
Ciężko wypowiedzieć się na temat świadomości podróżnych w zakresie przepisów związanych z przewozem jakichkolwiek rzeczy z innych państw – najlepiej w tym zakresie poprosić o komentarz celebrytkę i jej narzeczonego. Przepisy dotyczące przewozów różnych rzeczy z zagranicy nie są jednakże informacją tajemną i wydaje mi się, iż każdy podróżujący w mniejszym lub większym stopniu ma świadomość, co to jest cło.
W jaki sposób prawo reguluje sprawy związane z przemytem czy ewentualnym nieświadomym naruszeniem przepisów celnych?
Naruszenie przepisów celnych może być wynikiem braku świadomości lub niedostatecznej wiedzy podróżnego na temat obowiązujących przepisów. Wiele krajów wprowadza na swoich granicach przepisy celne, mające na celu kontrolę i regulację przewozu różnych towarów.
Jeśli podróżny przypadkowo naruszy przepisy celne, często może liczyć na pewne umorzenia lub inne formy łagodzenia konsekwencji, zwłaszcza jeśli chodzi o przypadki nieumyślne i brak intencji uniknięcia opłat celnych. Najlepiej oczywiście zapoznać się przed przylotem do danego kraju z przepisami celnymi danego kraju.
Czy zdarzenia tego typu są częste, czy raczej rzadkie i czy istnieją środki prewencyjne, aby uniknąć takich sytuacji na strefie celnej lotniska?
W tego typu sytuacjach swoje stanowisko na lotniskach wyrażają jedynie strażnicy graniczni, którzy stoją na straży porządku prawa.
