Europejska dyrektywa PSD2 otworzyła nowe możliwości na rynku usług finansowych, umożliwiając korzystanie z bankowych metod weryfikacji klientów firmom spoza tego sektora. W dobie coraz popularniejszych zakupów internetowych może to być impulsem do jeszcze szybszego rozwoju handlu, umożliwiając uruchomienie sprzedaży ratalnej także mniejszym podmiotom. Tym bardziej, że rośnie również świadomość konsumentów. Jak wynika z badania Krajowego Rejestru Długów i spółki Easy Check, blisko 47 proc. Polaków słyszało już o rozwiązaniach takich jak odroczone płatności. Co trzeci z nich już korzysta z podobnych metod lub w najbliższym czasie zamierza to zrobić.
Unijna dyrektywa PSD2 (ang. Payment Services Directive) to rozporządzenie dotyczące usług płatniczych, do którego musiały dostosować się wszystkie kraje Wspólnoty Europejskiej. Przepisy umożliwiają m.in. dostęp do informacji o rachunkach firmowych oraz osobistych (za zgodą i wiedzą ich właścicieli). Takie dane mogą być wykorzystywane np. do inicjowania płatności, badania wiarygodności finansowej czy analizy zachowań finansowych właściciela rachunku. Pomogą również w ocenie ryzyka współpracy z klientem na przykład w przypadku sprzedaży ratalnej lub z odroczonym terminem płatności.
– Na podstawie informacji udostępnionych z rachunku bankowego klienta, firmy mające dostęp do odpowiedniej technologii mogą nie tylko przygotować jego bilans przychodów i wydatków, ale również odpowiednio uporządkować i skategoryzować wszystkie informacje na temat transakcji dokonywanych przez właściciela tego rachunku. W ten sposób można określić jego predyspozycje do spłaty zaciąganych zobowiązań. Do niedawno takie możliwości miały tylko banki, które dzięki zatrudnianym analitykom mogły ocenić profil kredytobiorcy. Mniejsze firmy, które nie mają takiego zaplecza, szukają modeli biznesowych, które odpowiadają na potrzebę, np. dogłębnej analizy pożyczkobiorcy – tłumaczy Zbigniew Hordecki, prezes Zarządu Easy Check, spółki oferującej bezpiecznie rozwiązanie technologiczne, umożliwiające dostęp do informacji o rachunku bankowym kontrahenta.
Odroczone płatności zwiększają sprzedaż
Płatność odroczona to metoda, dzięki której klient może przesunąć termin zapłaty za zakupy nawet o 45 dni. W ten sposób kupujący mogą sprawdzić zamówiony produkt, zanim za niego zapłacą. Takie rozwiązanie umożliwia również zakupy osobom, które w danym momencie nie posiadają odpowiednich środków na koncie, bo na przykład czekają na wypłatę.
– Albo zamawiają np. kilka par butów, żeby wybrać tę jedną, która będzie wygodna. Teraz muszą zapłacić za wszystkie, a potem czekać na zwrot pieniędzy, a to zamraża im wolne środki nawet na kilka tygodni. Albo wydłuża zakupy, jeśli mają pieniądze tylko na jedną parę obuwia. Jeśli takie osoby będą mogły przelać pieniądze później, po dokonaniu wyboru, zyskają i kupujący, bo szybciej dostaną to, na czym im zależy, i sprzedawcy, bo więcej będą mogli sprzedać – komentuje Zbigniew Hordecki.
Z takich możliwości korzysta już coraz więcej sklepów internetowych. Z dorocznego raportu dotyczącego rynku e-commerce „Koszyk Roku 2020” przygotowanego przez Twisto wynika, że odroczone płatności oferuje już 30 proc. największych sklepów internetowych w Polsce. Równocześnie udział tej metody w rynku płatności online wynosi ok. 5 proc.
– Takie nowoczesne metody płatności będą zyskiwać na popularności. Także dlatego, że kupowanie na odległość jest wygodne, bo nie trzeba jechać do sklepów. Otwiera to nowe możliwości dla konsumentów z małych miast i ze wsi, którzy teraz muszą jechać na zakupy czasami nawet 100 kilometrów do dużego miasta – mówi Zbigniew Hordecki, prezes Zarządu Easy Check.
Pandemia, w wyniku której znaczną część naszego życia przenieśliśmy do przestrzeni wirtualnej, może przyczynić się jednak do popularyzacji tej metody. Jak wynika z przeprowadzonego w IV kwartale 2020 r. na zlecenie Krajowego Rejestru Długów i spółki Easy Check badania „Polacy w Internecie w 2020 r.”, rozwiązania dotyczące odroczonych płatności cieszą się coraz większym zainteresowaniem. Blisko 47 proc. respondentów deklaruje, że wie o takich możliwościach. Najlepiej poinformowaną grupą respondentów byli konsumenci w wieku 45-64 lat, wśród których takie rozwiązania zna blisko połowa badanych.
Pomimo tego, do odroczonych płatności częściej przekonują się jednak nieco młodsi konsumenci. W przeprowadzonym badaniu ponad 15 proc. respondentów zadeklarowało, że korzysta już z takich rozwiązań, wśród respondentów w wieku 35-44 lat ten odsetek wyniósł ponad 18 proc. Dodatkowo blisko co piąty badany stwierdził, że w najbliższym czasie zamierza skorzystać z takich możliwości. Wśród osób między 35 a 44 r.ż. takiej odpowiedzi udzielił nawet co czwarty badany. Dodatkowo 57 proc. ankietowanych spośród tych, którzy płacą już w ten sposób, przyznaje, że częściej niż wcześniej robi zakupy w Internecie.
Dzięki możliwościom, jakie daje dyrektywa PSD2, firmy, które korzystają lub w najbliższym czasie planują wdrożyć odroczone płatności i sprzedaż ratalną, zyskują możliwość bezpiecznej weryfikacji klienta.
– Na podstawie udostępnionych i odpowiednio uporządkowanych przez nas danych, sprzedający będą w stanie dokonać rzetelnej oceny sytuacji klienta. To nie tylko pozwoli im dopasować ofertę finansowania do jego możliwości, ale przede wszystkim lepiej ocenić ryzyko i zadbać o swoje bezpieczeństwo finansowe czy nawet przyspieszyć decyzję o odroczeniu płatności. Sprzedający otrzymuje bardzo wiele informacji o kliencie. Dostarczamy jego charakterystykę i predyspozycje do kupowania. To zupełnie nowa forma weryfikacji wypłacalności konsumenta – mówi Zbigniew Hordecki, prezes Zarządu Easy Check.
Ograniczenie wyłudzeń kredytów i pożyczek
Wgląd w informacje o rachunku mogą mieć tylko podmioty posiadające odpowiednią licencję i tylko za zgodą i na życzenie właściciela rachunku.
Kiedy klient wyrazi zgodę na udostępnienie danych z konta, loguje się do swojego banku poprzez udostępniony przez firmę link. Przedsiębiorca może mieć wgląd do informacji maksymalnie przez 90 dni. W tym czasie może monitorować jego wydatki i przychody. Dzięki temu jest w stanie przygotować dopasowaną do potrzeb i możliwości konsumenta ofertę. Informacje na temat nawyków zakupowych pozwalają również na potwierdzenie tożsamości klienta, co pomaga ograniczyć ryzyko, np. wyłudzeń pożyczek i kredytów.
– Jedną z głównych idei dyrektywy PSD2 jest zwiększenie bezpieczeństwa konsumentów i lepsza ochrona ich przed nadużyciami finansowymi w obrocie bezgotówkowym. Dlatego wprowadzona została procedura silnego uwierzytelnienia, czyli podwójnej weryfikacji tożsamości klienta podczas m.in. logowania do konta i inicjowania przelewów. Zmniejsza również odpowiedzialność konsumenta za nieautoryzowane transakcje. Dyrektywa wprowadziła także szereg zmian, które otwierają przed nimi nowe możliwości. Udostępniając informacje o swoim rachunku innym podmiotom, np. sklepom internetowym albo firmom pożyczkowym, konsumenci mogą liczyć na błyskawiczne decyzje bez konieczności odwiedzania siedziby firmy z plikiem dokumentów, oraz na spersonalizowaną ofertę dopasowaną do ich potrzeb i możliwości. Zyskują również nowe możliwości w postaci odroczonych płatności lub zakupów ratalnych w mniejszych firmach – dodaje Zbigniew Hordecki.
Ogólnopolskie badanie „Polacy w Internecie w 2020 r.” zostało przeprowadzone przez IMAS International na zlecenie Krajowego Rejestru Długów w IV kwartale 2020 r. na reprezentatywnej grupie 1007 osób.
