Scanway wesprze projekty w ramach programu Małych Misji Księżycowych z inicjatywy Europejskiej Agencji Kosmicznej ESA. Do programu zgłoszonych zostało łącznie 62 projektów, a do etapu wstępnej fazy A zakwalifikowano 7 z nich. W 2 projektach – Mani oraz LUMI – konsorcjantem jest Scanway. Rozpoczęcie prac nad misjami księżycowymi jest planowane na grudzień 2024 roku, a projekt Mani właśnie wystartował. To kolejny krok Scanway nakierowany na dopełnienie oferty produktowej o rozwiązania wykraczające poza domenę EO (Earth Observation) i udziału Spółki w rosnącej ekonomii księżycowej.
- Mani to projekt mający na celu wykonanie fotometrycznego mapowania powierzchni Księżyca z najwyższą dotychczas rozdzielczością przestrzenną – w skali mikrometrów. Poprawa precyzji map topograficznych Księżyca pozwoli na lepsze przygotowanie misji eksploracyjnych, a weryfikacja potencjału fotometrycznego rozwiązania może wesprzeć przyszłe misje w dalsze rejony kosmosu.
- LUMI jest projektem, który skupi się na wysokorozdzielczym obrazowaniu powierzchni Księżyca, umożliwiającym stworzenie cyfrowych modeli wysokościowych regionów bieguna południowego. Modele dostarczą cennych danych dla przyszłych lądowań i operacji na powierzchni Srebrnego Globu dla ESA, NASA oraz podmiotów komercyjnych i instytucjonalnych.
- Projekty Mani oraz LUMI są realizowane w ramach programu Terrae Novae Europejskiej Agencji Kosmicznej ESA, która ma na celu rozwój eksploracji kosmosu, w tym Księżyca. Docelowo ESA wybierze do 2 projektów w programie Małych Misji Księżycowych, które mają zostać wyniesione w ciągu 4-4,5 lat, a całkowity koszt realizacji każdej z nich zamknie się w budżecie 50 mln EUR.
- W 2023 roku Polska zwiększyła o 100 mln EUR swoją składkę do programu European Exploration Envelope Program (E3P) ESA, który jest kluczowym narzędziem operacyjnym dla strategicznych kierunków działań wyznaczanych przez program Terrae Novae.
– Dwa innowacyjne projekty międzynarodowych konsorcjów z udziałem Scanway zostały zakwalifikowane przez Europejską Agencję Kosmiczną do przygotowania wstępnej fazy A misji księżycowych. Znalezienie się w wąskim gronie 7 projektów wyłonionych spośród 62 zgłoszeń to duże wyróżnienie i jednocześnie wysoka ekspozycja na korzyści wynikające z Programu Małych Misji Księżycowych w ramach szerokiej inicjatywy Terrae Novae nakierowanej na eksplorację kosmosu, w tym Księżyca. Będziemy współtworzyć międzynarodowy ekosystem współpracy firm prywatnych i instytucji naukowych, w tym m.in. z takimi podmiotami jak TRL Space z Czech czy duński Space Inventor, z którym zawarliśmy w sierpniu br. porozumienie o współpracy. Wymiana know-how, budowanie relacji i wspólne inicjatywy, które mają szansę zostać w perspektywie do 4 lat wysłane na Księżyc z budżetem do 50 mln EUR dla każdego z projektów to kluczowe korzyści, jakie identyfikujemy w ramach naszej partycypacji w programie – komentuje Mikołaj Podgórski, COO i współzałożyciel Scanway S.A.
Projekt Mani
Mani to misja orbitera księżycowego, która będzie mapować powierzchnię Księżyca z najwyższą dotychczas rozdzielczością przestrzenną. Dzięki strategii eksploracji opartej na wielokątnym mapowaniu fotometrycznym projekt może dostarczyć informacji subpikselowych o mikrostrukturze powierzchni Księżyca na poziomie mikrometrów, a także znacząco ulepszyć mapy wysokościowe. Ułatwi i zmniejszy to ryzyko przyszłych misji eksploracyjnych, a także rozpocznie nowe badania naukowe, dostarczając cennych danych uzupełniających istniejące zestawy informacji orbitalnych dla powierzchni Księżyca. Potwierdzenie potencjału w podejściu fotometrycznym może wesprzeć również przyszłe misji eksploracyjne, w tym w dalsze rejony kosmosu. Udoskonalona kwantyfikacja funkcji reflektancji Księżyca poprawi również obserwacje Ziemi poprzez wykorzystanie Księżyca jako źródła kalibracji, a także ulepszy modele klimatyczne Ziemi.
W skład projektu wchodzą 3 podmioty: lider konsorcjum Uniwersytet w Kopenhadze i członkowie konsorcjum Scanway S.A. oraz Space Inventor. W projekcie zakładany jest udział i doradztwo także 8 partnerów, którzy będą dostawcą wybranych rozwiązań dla Uniwersytetu w Kopenhadze oraz Space Inventor. Budżet wstępnej fazy A projektu ze środków ESA wynosi 150 tys. EUR, z czego ok. 30% przypadnie Scanway, harmonogram realizacji to 6 miesięcy.
Projekt LUMI
LUMI (Lunar Mapper and Inspector) ma na celu wykonanie wysokorozdzielczych obrazów powierzchni Księżyca z wielu kątów widzenia, co pozwoli na stworzenie ulepszonych cyfrowych modeli wysokościowych regionów bieguna południowego. Modele te będą wspierać lądowania, planowanie misji oraz operacje powierzchniowe dla ESA, NASA i innych instytucjonalnych oraz komercyjnych misji. Dzięki zastosowaniu wielofunkcyjnego systemu napędowego, LUMI będzie korzystać z wymagającej orbity o niskim perygeum i wysokiej ekscentryczności, aby osiągnąć docelowe wysokorozdzielcze obserwacje. Planowana intensywna eksploracja Księżyca wymaga zaawansowanych systemów zdalnego obrazowania, zbliżonych do technologii stosowanych w satelitach obserwacyjnych Ziemi. LUMI, jako misja łatwa do powielenia i oparta na komponentach komercyjnych (COTS), odpowie na to zapotrzebowanie.
W skład projektu wchodzi 8 podmiotów: lider konsorcjum TRL Space z Czech i członkowie konsorcjum Scanway S.A., CrystalSpace, Tartu Observatory, Tyvak, RCAES, Dawn Aerospace, ZAITRA. Budżet wstępnej fazy A projektu ze środków ESA wynosi 150 tys. EUR, a harmonogram realizacji to 6 miesięcy.
– Projekty Mani i LUMI doskonale wpisują się w cele Terrae Novae, mogąc dostarczyć zarówno innowacyjnych rozwiązań technologicznych, jak i danych naukowych niezbędnych do realizacji przyszłych misji kosmicznych. Intencja zrealizowania w ciągu 4 lat całego projektu, od wstępnej fazy A do wystrzelenia satelity, jest ambitnym rozwijaniem zdolności eksploracyjnych Europy i cieszymy się, że możemy być częścią dwóch z siedmiu projektów, które mają szansę przejść do kolejnych etapów. Doświadczenie jakie zbuduje w ten sposób europejski sektor kosmiczny będzie miało duże znaczenie dla wzmacniania roli Europy w eksploracji kosmicznej, w tym strategicznym kierunku związanym z badaniem Księżyca i planach budowy stałej obecności człowieka na jego powierzchni – mówi Oskar Zdunek, Business Development Manager Scanway S.A.
Wartość inwestycji w misje księżycowe ma wzrosnąć z 11 mld USD wygenerowanych w 2023 roku do blisko 17 mld USD planowanych w 2032 roku wg danych raportu Euroconsult[1]. Plany największych krajów, jak USA i Chiny, związane z ustanowieniem na Księżycu trwałej obecności napędzają globalne inwestycje w misje załogowe, obserwacyjne oraz robotyczne, które zbudują kluczową infrastrukturę orbitalną i transportową.
Scanway S.A. od kilku lat aktywnie wspiera rozwój ekonomii kosmicznej. Rozwiązania optyczne Spółki znalazły się w najważniejszych europejskich i polskich misjach kosmicznych 2024 roku. Firma realizuje jedne z największych w Polsce kontrakty na urządzenia kosmiczne (w tym dla klientów komercyjnych) i jest kluczowym konsorcjantem w największych projektach kosmicznych w Polsce (m.in. EagleEye i PIAST). W lipcu br. firma umieściła swój sprzęt (Scanway Camera System) w inauguracyjnym locie największej europejskiej rakiety nośnej – Ariane 6.
[1] A Euroconsult Report, September 2023 4th Edition, “Prospects for Space Exploration. An economic and strategic assessment of the space exploration sector. Moon Exploration Focus”