Mogło się wydawać, że czas pandemii znacząco wpłynie na funkcjonowanie rynku fuzji i przejęć, powodując jego spowolnienie. Okazuje się jednak, że jest lepiej, niż można było przypuszczać. W porównaniu z innymi wschodzącymi gospodarkami Europa Środkowo-Wschodnia osiągnęła w roku 2021 status stabilnego obszaru dla inwestycji, przyciągając do siebie firmy z całego świata, na czym skorzystały kraje, takie jak Polska czy Czechy.
Jak wynika z raportu „Emerging Europe M&A Report”, autorstwa ekspertów i analityków EMIS z ISI Emerging Markets Group oraz kancelarii CMS, odnotowano wzrost rok do roku liczby i wartości inwestycji zarówno krajowych, jak i międzynarodowych. W całym zeszłym roku kwartalne wartości transakcji międzynarodowych przekroczyły 20 mld euro. Wolumeny podniosły się o 18,2% do liczby 2015 transakcji a łączna wartość inwestycji była najwyższa od 2013 roku.
Na skróty:
Polska liderem rynku fuzji i przejęć
W Europie środkowej i wschodniej dobre warunki dla inwestycji panowały w Rosji (wzrost liczby o 15,8% do 609 a wartość o 51,2% do 45,38 mld euro), Czechach (rekordowy wzrost wartości transakcji na poziomie 13,37 mld euro) oraz Chorwacji (wzrost liczby o 60,5% i wartości o 387%, w tym cztery transakcje przekraczające 100 mln euro). Również dla Polski rok 2021 był jednym z najlepszych od dawna pod względem przejęć i fuzji. Choć nad Wisłą odnotowano spadek wolumenu transakcji o 4,3% do poziomu 270, to i tak wartość przejęć i akwizycji wzrosła o 2,3% i wyniosła 11,93 mld euro, najwięcej w ostatniej dekadzie. Część ekspertów przewidywała, że inwestorzy będą obawiali się niektórych działań polskich polityków m.in. konfliktu z władzami Unii Europejskiej, jednak nie znalazło to odzwierciedlenia w spadku chęci do prowadzenia biznesu w naszym kraju.
Zdaniem ekspertów z ISI Emerging Markets Group, organizacji zajmującej się agregowaniem danych służących do pogłębionych analiz ekonomicznych, chęć rozwoju, wspomagana przez inwestycje zagraniczne i coraz bardziej wyrafinowany rynek fuzji i przejęć pomoże rozwijać krajowe biznesy. Pomimo nie do końca pewnego otoczenia gospodarczego i politycznego, liczba Pierwszych Ofert Publicznych (ang. Initial Public Offering, IPO) w 2021 r. biła rekordy. W Europie Środkowo-Wschodniej było ich 116, w porównaniu do zaledwie 26 w roku poprzednim. Polska odnotowała największą wartość dla spółki InPost. Po wycenie na 9,5 mld euro od razu stała się najdroższą firmą na wszystkich europejskich giełdach. Uwagę zwróciła również wycena Pepco Group na warszawskiej giełdzie, wysokości 5 mld euro.
„Na aktywność fuzji i przejęć w 2022 r. duży wpływ będzie miał rozwój sytuacji geopolitycznej. Zmniejszenie międzynarodowych napięć będzie niewątpliwie czynnikiem sprzyjającym utrzymaniu wysokiej aktywności M&A na rynkach europejskich. Spodziewamy się nadal bardzo dużej aktywności w obszarze energetyki odnawialnej – zarówno w Polsce, jak i w innych krajach UE ze względu na ambitne cele klimatyczne stawiane przez Komisję Europejską. Dużym zainteresowaniem inwestorów cieszą się firmy technologiczne, w szczególności dostawcy nowoczesnych rozwiązań IT i e-commerce, spółki z sektora usług medycznych, produktów farmaceutycznych oraz biotechnologii” – ocenia Rafał Zwierz, partner w zespole M&A kancelarii CMS.
Inwestycje w obszarze cyfrowym
Jednym z pierwszych skutków pandemii COVID-19 było przeniesienie wielu procesów biznesowych, a także aspektów życia do sieci. Według raportu CMS i EMIS, gospodarka cyfrowa osiągnęła 35% wzrost od 2020 roku. Sektor ten był również największym pod względem wartości – 23,4 mld euro. Nie dziwi zatem fakt, że biznes skupił się na inwestycjach w obszarze technologii chcąc zapewnić sobie rozwiązania ułatwiające poprawę doświadczeń klienta czy umożliwiające dokonywanie płatności cyfrowych. Dało się to zaobserwować nawet wśród firm reprezentujących mniej zaawansowane technicznie branże. Wiele międzynarodowych przedsiębiorstw już działających lub zainteresowanych rozpoczęciem działalności w Europie Środkowo-Wschodniej, skupiło się na pozyskiwaniu cyfrowych rozwiązań płatniczych. Według danych z raportu „Emerging Europe M&A”, 20% wszystkich zarejestrowanych w bazie EMIS transakcji dotyczyło tego obszaru. Przykładowo w 2020 roku duńska firma płatnicza Nets nabyła swojego polskiego odpowiednika „Polskie ePlatnosci (PeP)”, uzyskując w ten sposób dostęp do około 125 000 terminali w punktach sprzedaży w całej Polsce. Wartość transakcji wyniosła 405 mln euro. W minionym roku największą transakcją na rodzimym rynku było przejęcie spółki Aviva Poland przez Allianz za łączną kwotę 2,5 mld euro.
Branżą, w której transakcje opiewają na wysokie sumy jest bez wątpienia telekomunikacja. Tak było w zeszłym roku, gdy francuska grupa Illiad SA zakupiła Play Communications. Z kolei w 2021 r. Illiad SA wykupiło polską spółkę UPC za 1,52 mld euro. Inną istotną transakcją w branży telekomunikacyjnej było również kupno Polkomtel Infrastruktura przez hiszpańską firmę Cellnex za 1,58 mld euro.
W Polsce inwestuje się w nieruchomości i budownictwo
Jak podaje raport „Emerging Europe M&A”, najwięcej transakcji w 2021 r. w Europie Środkowo-Wschodniej dokonano w branżach:
- telekomunikacyjnej i IT (450 transakcji),
- nieruchomości i budownictwa (340 transakcji),
- produkcji (253 transakcji).
Rekordową sumę, bo aż 7,34 miliarda euro zapłacił NortonLifeLock za pochodzącą z Czech firmę Avast, która również specjalizuje się w produkcji rozwiązań antywirusowych. W Polsce ¼ transakcji o łącznej wartości 2,09 mld euro odbyła się w sektorze nieruchomości i budownictwa. Jak podkreślają eksperci ISI Emerging Markets Group na dużą liczbę przejęć i fuzji mogła mieć wpływ rosnąca inflacja oraz niskie stopy procentowe, co napędza inwestycje w tym obszarze. Kolejno znalazły się branże: telekomunikacyjna i IT oraz energetyczna i usług komunalnych, gdzie odnotowano najwyższy wzrost pod względem liczby transakcji. Największy spadek zanotowały natomiast firmy z sektora finansów i ubezpieczeń.
Źródło: Emerging Europe M&A Report Jest to 11. edycja raportu, w którym wykorzystane zostały informacje o transakcjach z bazy danych Dealwatch EMIS do analizy trendów sektorowych i krajowych w Europie Środkowo-Wschodniej.
