- Globalny handel odbudował się w 2024 roku i prognozuje się, że będzie rósł jeszcze szybciej
w ciągu następnych pięciu lat niż w poprzedniej dekadzie. - Nawet jeśli wszystkie zmiany w kontekście ceł, zaproponowane podczas kampanii wyborczej prezydenta Donalda Trumpa zostaną wprowadzone, a kraje podejmą działania odwetowe, przewiduje się, że handel będzie rósł – choć wolniej.
- Indie, Wietnam, Indonezja i Filipiny mają szansę zostać liderami wzrostu handlu w latach 2024–2029.
- Konflikt handlowy między USA a Chinami nie zmniejszył istotnie zależności USA od chińskich towarów.
- Odejście od handlu między blokami geopolitycznymi obserwowane w latach 2022 i 2023 nie było kontynuowane w 2024 roku.
DHL oraz New York University Stern School of Business opublikowali DHL Trade Atlas 2025, który zawiera kompleksową analizę najważniejszych trendów w handlu światowym. W obliczu napięć geopolitycznych i obaw o powszechne podwyżki ceł, raport zawiera wnioski poparte danymi, obejmujące niemal 200 krajów i terytoriów.
Pomimo niepewności dotyczącej przyszłej polityki handlowej związanej z reelekcją Donalda Trumpa, DHL Trade Atlas 2025 wskazuje, że globalny wzrost handlu okazał się zaskakująco odporny na ostatnie zakłócenia. Ten trend prawdopodobnie będzie się utrzymywał, nawet gdy USA rozpoczną kampanię podwyżek ceł.
Szybszy wzrost handlu w porównaniu do poprzedniej dekady
Najnowsze prognozy przewidują, że w latach 2024–2029 handel towarami będzie rósł w skali roku o 3,1%. Jest to tempo zbliżone do wzrostu PKB i nieco szybsze niż w poprzedniej dekadzie. Nawet jeśli nowa administracja USA wprowadzi wszystkie zapowiadane podwyżki ceł, a inne kraje odpowiedzą działaniami odwetowymi, globalny handel nadal powinien rosnąć w ciągu najbliższych pięciu lat – choć w znacznie wolniejszym tempie.
„DHL Trade Atlas 2025 ujawnia niezwykle interesujące spostrzeżenia. Wciąż istnieje znaczący potencjał wzrostu handlu w rozwiniętych i rozwijających się gospodarkach na całym świecie. Imponujące jest to, jak handel międzynarodowy potrafi stawić czoła wszelkim pojawiającym się wyzwaniom – od kryzysu finansowego w 2008 roku i pandemii COVID-19 po cła i konflikty geopolityczne. W dzisiejszym globalnym środowisku biznesowym DHL może pomóc klientom w ponownej ocenie ich łańcuchów dostaw, zapewniając zrównoważone podejście między kosztami a ryzykiem, co pozwala na utrzymanie ich wydajności i bezpieczeństwa” – powiedział John Pearson, dyrektor generalny DHL Express.
Nowi liderzy wzrostu handlu: Indie, Wietnam, Indonezja i Filipiny
W latach 2024–2029 Indie, Wietnam, Indonezja oraz Filipiny zarówno pod względem tempa wzrostu (dynamiki), jak i skali wzrostu handlu (wartości bezwzględnej) mają szansę znaleźć się w pierwszej trzydziestce liderów wzrostu handlu.
Indie wyróżniają się jako kraj z trzecim największym przewidywanym wzrostem handlu biorąc pod uwagę wartość bezwzględną (6% globalnego wzrostu handlu), zaraz za Chinami (12%) i Stanami Zjednoczonymi (10%). Pozostałe kraje, które mają osiągnąć największy wzrost wartości handlu, są rozproszone po Azji, Europie i Ameryce Północnej. Jednocześnie kraje o najszybszym prognozowanym wzroście handlu obejmują również kilka państw w Afryce i Ameryce Łacińskiej.
Na poziomie głównych regionów świata najszybszy wzrost wolumenu handlu w latach 2024–2029 prognozowany jest dla Azji Południowej i Środkowej, Afryki Subsaharyjskiej oraz krajów ASEAN z rocznym wzrostem na poziomie od 5% do 6%. Dla wszystkich pozostałych regionów przewiduje się wzrost na poziomie od 2% do 4%.
Nowy rekord w handlu dalekobieżnym
Pomimo rosnącego zainteresowania nearshoringiem i produkcją towarów bliżej klientów, DHL Trade Atlas 2025 pokazuje, że handel nie stał się bardziej zregionalizowany. Rzeczywiste przepływy handlowe wskazują na odwrotny trend. W pierwszych dziewięciu miesiącach 2024 roku średnia odległość pokonywana przez wszystkie towary handlowe osiągnęła rekordowy poziom 5 000 kilometrów, podczas gdy udział handlu wewnątrz głównych regionów spadł do nowego minimum wynoszącego 51%.
Potwierdzają to również dane dla Polski. W latach 2018-2023 Chiny plasowały się na drugim miejscu (9,6%) pod względem pochodzenia towarów importowanych. Najczęściej były to maszyny i urządzenia elektryczne, maszyny przemysłowe, pojazdy, paliwa czy różne tworzywa sztuczne.
Powody do optymizmu w obliczu zmian w polityce USA
Większość krajów nadal postrzega handel jako kluczową szansę gospodarczą, a bariery handlowe USA mogą wzmocnić więzi między innymi państwami. Ponadto wiele, zapowiedzianych przez Donalda Trumpa, podwyżek ceł może ulec zmianie w stosunku do pierwotnych propozycji lub zostać opóźnionych, aby uniknąć wzrostu krajowej inflacji. Co więcej, udział USA w światowym imporcie wynosi obecnie 13%, a w eksporcie 9% – wystarczająco, aby polityka USA miała znaczący wpływ na inne kraje, ale niewystarczająco, by jednostronnie określić przyszłość globalnego handlu.
Chińskie produkty znajdują nowe drogi do Stanów Zjednoczonych
Handel pomiędzy blokami bliskich sojuszników USA i Chin zmniejszył się w latach 2022 i 2023 w porównaniu z handlem wewnątrz tych bloków, jednak spadki te były niewielkie i nie utrzymały się w 2024 roku.
USA i Chiny ograniczyły udział wzajemnego handlu, jednak nie na tyle, by można było mówić o znaczącym „rozłączeniu”. Bezpośredni handel między USA a Chinami spadł z 3,5% światowego handlu w 2016 roku do 2,6% w ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy 2024 roku. Niemniej jednak USA nadal importują podobny odsetek towarów z Chin jak reszta świata. Istnieją również dowody sugerujące, że import USA z Chin jest niedoszacowany. Co więcej, dane uwzględniające chińskie komponenty w towarach importowanych przez USA z innych krajów wskazują na brak istotnego spadku zależności USA od towarów produkowanych w Chinach.