Młodzi pracownicy i pracowniczki mają coraz większą świadomość, jak ważne jest zachowanie równowagi między obowiązkami zawodowymi a życiem osobistym. Badania pokazują, że pokolenie Z już na etapie planowania swojej kariery zawodowej bardzo poważnie podchodzi do kwestii work-life balance.
Jak wynika z raportu Politechniki Wrocławskiej „Skok w dorosłość”, dla większości młodych ludzi najważniejsze obszary w życiu to rodzina (80%) oraz przyjaciele (54%). Kariera znalazła się w tym zestawieniu dopiero na 5. miejscu (38%), wyprzedzona przez zdrowie i dobre samopoczucie (55%) oraz rozwój osobisty (49%). Oznacza to, że przedstawiciele pokolenia Z cenią swój osobisty dobrostan, relacje i wsparcie społeczne, co stanowi fundament równowagi między pracą a życiem prywatnym.
– W zachowaniu work-life balance największe znaczenie mają nasze zasoby. Bo to my decydujemy, w jakim środowisku żyjemy i na ile pozwalamy mu na nas wpływać. Założenie, że możemy kierować absolutnie wszystkim w naszym życiu jest iluzją. Jednak to głównie od nas zależy, czy będziemy odczuwać równowagę – satysfakcję zarówno z pracy, jak i z życia osobistego. Niezależnie od tego, jaki wybierzemy zawód. Wszystko tkwi bowiem w naszym sposobie myślenia. Jeśli więc będziemy dbać o nasz organizm i nasz umysł, to poradzimy sobie z każdą okolicznością – podkreśla prof. Joanna Rymaszewska, psychiatrka z Wydziału Medycznego Politechniki Wrocławskiej.
Wpływ pandemii na życiowe priorytety
Dążenie młodzieży do harmonizowania różnych obszarów życia zaczęło być wyraźne już kilka lat temu, podczas pandemii Covid-19. Wówczas okazało się, jak ważne dla młodych ludzi są pozamaterialne aspekty ich aktywności zawodowej. Raport PwC „Młodzi Polacy na rynku pracy w nowej normalności” (2020) wykazał, że 59% respondentów przedkłada work-life balance ponad wysokie zarobki, a 51% chce mieć pracę, która równocześnie jest ich pasją. Wśród najważniejszych w pracy obszarów badani wymienili – oprócz dobrej pensji – przyjazną atmosferę, poczucie sensu wykonywanych działań czy obowiązki zgodne z zainteresowaniami.
Trend work-life balance został z nami również po pandemii. W badaniu Randstad Workmonitor (2023) zajął czołowe miejsce na liście najważniejszych czynników wpływających na zadowolenie Polaków z obecnego lub potencjalnego miejsca pracy (94% wskazań). W tym samym badaniu 57 proc. respondentów zadeklarowało, że nie przyjęliby oferty zatrudnienia, która miałaby negatywny wpływ na równowagę między ich sferą zawodową a prywatną.
Samorealizacja jako klucz do sukcesu
Jednym z ciekawszych wniosków wynikających z badania przeprowadzonego przez Instytut Badawczy IPC dla Politechniki Wrocławskiej jest gotowość młodych ludzi do zdobywania doświadczenia zawodowego – ponad 56% respondentów już podejmuje pracę, najczęściej dorywczą. Choć dążenie do finansowej niezależności jest ważne, młodzież zdaje sobie sprawę z potrzeby zachowania równowagi. To wpływa na ich podejście do kariery – plany młodych ludzi dotyczące życia zawodowego obejmują także aspekty samorealizacji.
Pokolenie Z przykłada bowiem zaskakująco dużą wagę do rozwoju osobistego. Aż 49% młodych ludzi uznaje ten aspekt za jedną z najważniejszych wartości w życiu. To pokazuje nowy sposób myślenia młodzieży. Kariera zawodowa i sukces finansowy nie są już celem samym w sobie, lecz narzędziem do osiągnięcia pełniejszego życia. Szczególnie że młodzi mają też świadomość zagrożeń związanych z nadmiernym stresem i wypaleniem zawodowym. Pokolenie Z wie, jak ważna jest dbałość o swoje zdrowie psychiczne. Z raportu wynika, że młodzi ludzie cenią stabilność emocjonalną i bezpieczeństwo, które oferują im bliscy. Rodzina i przyjaciele odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu wsparcia, co jest szczególnie ważne w okresie dorastania.
– Zachowanie równowagi to sztuka, której uczymy się całe życie. Rady dojrzałych osób dla młodego pokolenia często są jednak czysto teoretyczne. Ważne więc, by na progu dorosłości nie bać się prosić o pomoc i skorzystać z psychoterapii, jeśli jest taka potrzeba. Dzięki temu można – pod okiem fachowca – bardzo dobrze poznać siebie i swoje potrzeby – podsumowuje Joanna Rymaszewska.
Jak pokazuje raport, młodzież coraz lepiej rozumie, jak ważne jest dążenie do zachowania równowagi w życiu. Z jednej strony doceniają potrzebę zdobywania doświadczenia zawodowego, z drugiej – cenią sobie zdrowie psychiczne, rozwój osobisty i relacje z bliskimi. Wskazuje to na ich dojrzałe podejście do przyszłości i przygotowanie do stawienia czoła wyzwaniom. Młode pokolenie już teraz potrafi skutecznie zarządzać swoim czasem i priorytetami. Więcej na ten temat można znaleźć w pełnym raporcie Politechniki Wrocławskiej.
O badaniu
Badanie zlecone przez Politechnikę Wrocławską przeprowadzono w marcu i kwietniu 2024 r. Badanie miało dwie części:
· ilościową – kwestionariusz elektroniczny, który wypełniło 1 060 osób (grupa reprezentatywna m.in. pod względem płci i miejsca zamieszkania),
· jakościową – wywiady grupowe w ośmiu grupach fokusowych złożonych z 64 uczniów liceum (z klas III i IV) oraz technikum (z klas IV i V).
