W 2025 roku Polacy będą mieli okazję skorzystać z różnych form odpoczynku. Oprócz ustawowych dni wolnych od pracy, firmy coraz częściej wprowadzają nietypowe urlopy dostosowane do współczesnych potrzeb zespołów. Jest w czym wybierać, wynika z analiz Grupy Progres.
W nadchodzącym roku przypada 14 ustawowych dni wolnych od pracy wynikających ze świąt państwowych i religijnych. Są to Nowy Rok (1 stycznia, środa), Święto Trzech Króli (6 stycznia, poniedziałek), Wielkanoc (20 kwietnia, niedziela), Poniedziałek Wielkanocny (21 kwietnia, poniedziałek), Święto Pracy (1 maja, czwartek), Święto Konstytucji 3 Maja (3 maja, sobota), Zielone Świątki (8 czerwca, niedziela), Boże Ciało (19 czerwca, czwartek ), Wniebowzięcie NMP (15 sierpnia, piątek), Wszystkich Świętych (1 listopada, sobota), Święto Niepodległości (11 listopada, wtorek), Wigilia (24 grudnia, środa) oraz dwa dni Świąt Bożego Narodzenia (25 i 26 grudnia, czwartek i piątek). Jeśli święto przypada w sobotę, to pracownikowi – zatrudnionemu na umowie o pracę – przysługuje dodatkowy dzień wolny, który wyznacza pracodawca – w 2025 r. będą dwa takie dni.
Kodeks pracy to dopiero początek
Zgodnie z Kodeksem pracy, każda osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę ma też prawo do urlopu wypoczynkowego. Jeśli staż pracy wynosi mniej niż 10 lat, może ona korzystać z 20 dni urlopu rocznie, dłuższy okres aktywności zawodowej – co najmniej 10 lat daje prawo do 26 dni wolnych w ciągu roku. Dodatkowo można skorzystać z urlopu na żądanie (do czterech dni w roku) oraz urlopów okolicznościowych, takich jak dwa dni w przypadku ślubu pracownika lub zgonu najbliższego członka rodziny, ślubu dziecka lub jego narodzin.
Na dodatkowy urlop będą mogli liczyć też rodzice wcześniaków. Ustawa przyjęta w tym roku przewiduje dodatkowy urlop macierzyński, którego długość zależy od tygodnia ciąży, masy urodzeniowej i czasu hospitalizacji dziecka. Do 15 tygodni mogą wykorzystać rodzice dzieci urodzonych przed 28. tygodniem ciąży lub z masą urodzeniową poniżej 1000 g. Przyznaje się tydzień urlopu za każdy tydzień hospitalizacji dziecka. Nie więcej niż 8 tygodni wolnego od pracy, będą mogli wciąć rodzice dzieci urodzonych między 28. a 36. tygodniem ciąży, z masą powyżej 1000 g, również według zasady tydzień urlopu za tydzień pobytu w szpitalu. Tyle samo, bo do 8 tygodni przewidziano na opiekę nad dziećmi urodzonymi po 37. tygodniu ciąży, jeśli wymagają hospitalizacji przez minimum 2 dni w okresie od 5. do 28. dnia po porodzie.
– Nowe regulacje dotyczące dodatkowych urlopów macierzyńskich to krok milowy w budowaniu systemu wsparcia dla rodziców wcześniaków. Możliwość skorzystania z dodatkowych 8 lub nawet 15 tygodni urlopu, daje rodzinom czas na adaptację do nowej, często bardzo trudnej sytuacji. To nie tylko realna pomoc w pogodzeniu życia zawodowego z osobistym, ale także znak, że ustawodawcy coraz lepiej rozumieją wyzwania z jakimi mierzą się rodzice. Takie inicjatywy powinny stać się standardem w polityce prorodzinnej – mówi Magda Dąbrowska, wiceprezeska Grupy Progres.
Zawodowe odpoczywanie
Choć święta zawodowe nie są ustawowo wolne od pracy, to w wielu sektorach pracodawcy decydują się na dodatkowe dni wolne lub organizację uroczystości, wydarzeń integracyjnych, czy bankietów. Tradycyjnie w sektorze górniczym obchodzona jest Barbórka (4 grudnia), w straży pożarnej Dzień Strażaka (4 maja), w hutnictwie Dzień Hutnika (4 maja), a w branży kolejowej Dzień Kolejarza (25 listopada). Swoje święto i wolne od obowiązków zawodowych mają też m.in. pracownicy sektora energetycznego – Dzień Energetyka (14 sierpnia), nauczyciele nie muszą prowadzić lekcji w Dniu Edukacji Narodowej (14 października). W kalendarzu nie brakuje też innych dni dedykowanych danej profesji, które w części organizacji są celebrowane, chociaż nie zawsze wiążą się z urlopem z tej okazji. 7 kwietnia przypada Dzień Pracownika Służby Zdrowia, 10 maja to Dzień Pracownika Gospodarki Komunalnej. 5 czerwca świętują leśnicy, a w sierpniu żołnierze (15 sierpnia, Święto Wojska Polskiego) i piloci (Dzień lotnika, 28 sierpnia). W ostatnich miesiącach roku przypadają dni: mechanika (25 października) i pracownika socjalnego (21 listopada).
Wolne dla właścicieli psów, osób zmęczonych czy przechodzących trudne rozstanie
Coraz więcej firm wprowadza również nietypowe urlopy, odpowiadając na potrzeby pracowników, wynika z analiz Grupy Progres. Przykładem jest urlop „psiacierzyński”, przyznawany osobom przyjmującym nowego zwierzaka, aby ułatwić jego adaptację w nowym domu. Część firm oferuje dzień zdrowia psychicznego jako dodatkowy wolny dzień przeznaczony na regenerację, co staje się popularnym rozwiązaniem w organizacjach dbających o dobrostan pracowników. Coraz częściej pracodawcy przyznają też dni wolne na wolontariat, umożliwiając swoim pracownikom angażowanie się w działania charytatywne, a także wprowadzają urlop regeneracyjny, czyli dodatkową przerwę po zakończeniu dużego projektu. Nikogo nie dziwią też urlopy menstruacyjne, niektóre firmy umożliwiają też pracownikom wzięcie wolnego w przypadku rozwodu lub trudnego rozstania, aby uporządkować sprawy osobiste i emocjonalne.
– Współczesny rynek pracy wymaga od firm coraz większej elastyczności w podejściu do potrzeb pracowników. Nietypowe urlopy, takie jak dzień zdrowia psychicznego, dodatkowy czas na wolontariat czy urlop regeneracyjny po zakończeniu dużego projektu, to odpowiedź na rosnącą świadomość dotyczącą znaczenia dobrostanu pracowników. Wprowadzenie takich rozwiązań nie tylko poprawia atmosferę w miejscu pracy, ale także buduje wizerunek pracodawcy jako organizacji wspierającej, dbającej o swoich ludzi i ich życie poza pracą. To podejście, które przekłada się na większe zaangażowanie i lojalność zespołu – podsumowuje Magda Dąbrowska, wiceprezeska Grupy Progres.