Z najnowszego raportu Związku Przedsiębiorstw Finansowych, dotyczącego rynku hipoteki odwróconej wynika, że od początku swojej działalności fundusze hipoteczne wypłaciły seniorom blisko 30 mln zł z tytułu renty dożywotniej.[1] Łączna wartość nieruchomości zarządzanych przez fundusze hipoteczne, zrzeszone w Związku Przedsiębiorstw Finansowych, wyniosła na koniec 2022 roku 149,2 mln zł i była większa o 7,9 proc. od wartości na koniec 2021 roku.
Średnia wartość jednej nieruchomości wzrosła do 390,6 tys. zł, co oznacza wzrost o 2,5 proc. w odniesieniu do III kwartału 2022 roku i wzrost o 4,8 proc. w stosunku do końca roku 2021. Warto przypomnieć kilka danych historycznych. Wartość zarządzanej nieruchomości aż do końca 2014 roku znajdowała się w trendzie spadkowym – od 321 tys. zł w 2010 roku do 237 tys. zł w 2014 roku. Po tym okresie można było obserwować wzrosty. Wartość notowana na koniec 2022 roku jest historycznie najwyższą, na co wpływają m.in. rosnące ceny nieruchomości. Średnia wielkość nieruchomości, będącej przedmiotem umowy renty dożywotniej wyniosła na koniec 2022 roku 52,1 m kw.
– Popularność hipoteki odwróconej w Polsce jest coraz większa. Wciąż jednak skala rozwoju tego rynku jest znacznie niższa od rynków Europy Zachodniej, np. Wielkiej Brytanii. Na hipotekę odwróconą warto patrzeć w szerokiej perspektywie i widzieć w niej nie tylko usługę wspierającą senioralny budżet, ale przede wszystkim jeden z elementów długofalowej polityki bezpieczeństwa finansowego osób starszych – mówi Marcin Czugan, Prezes Związku Przedsiębiorstw Finansowych.
Kim jest senior, który korzysta z renty dożywotniej?
Uśredniony wiek seniora, który zdecydował się na rentę dożywotnią to 76,5 lat. W ciągu ostatnich dziesięciu lat wiek ten znajdował się w przedziale 75-80 lat. Największa liczba podpisywanych umów, a co za tym idzie, nieruchomości zarządzanych przez fundusze hipoteczne, znajduje się w województwie mazowieckim. Drugim w kolejności jest województwo pomorskie, na trzecim miejscu województwo śląskie.
– Kim jest senior, który decyduje się na rentę dożywotnią? Trudno uśredniać, ponieważ z tego rozwiązania korzystają zarówno właściciele mieszkań, jak i domów, osoby po siedemdziesiątce, ale też w wieku 55+. Wspólnym mianownikiem klientów jest często zadłużenie lub pogarszająca się sytuacja finansowa. Chciałbym, by hipoteka odwrócona stała się jednym z filarów tworzących przyszły budżet emeryta. W mojej opinii świadczenia z ZUS powinny być uzupełniane przez inne źródła gotówki, które będą zasilać emerycki budżet. Wśród takich puzzli, budujących bezpieczeństwo finansowe seniora, warto byłoby wymienić nie tylko nie tylko hipotekę odwróconą, ale również środki z PPK, PPE, IKE, IKZE czy pieniądze z różnych inwestycji indywidualnych, których na przestrzeni lat dokonywał senior – podsumowuje Robert Majkowski, Prezes Funduszu Hipotecznego DOM.
[1] Rynek odwróconej hipoteki w modelu sprzedażowym, lata 2010-2022. Związek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce, maj 2023.