Inicjatywa SprawdzaMy – piąta tura pomysłów wybrana do analiz przez Zespoły Eksperckie

SprawdzaMy – Inicjatywa Przedsiębiorcy dla Polski zaprezentowała piątą turę pomysłów została już opublikowane na stronach www.sprawdzamy.com. Obejmuje ona 29 propozycji, z których najważniejsze to.:

• ułatwienie w dostępie do posiłków dla dzieci w ramach programu „Posiłek w domu i w szkole” – czyli usunięcie upokarzającej procedury comiesięcznego składania wniosków oraz przeprowadzania wywiadu środowiskowego przy każdorazowym przyznawaniu świadczenia
• możliwość rozwiązanie małżeństwa przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego, jeśli małżonkowie są zgodni, nie mają dzieci i nie zależy im na orzekaniu o winie, zamiast przez sąd na zgodny wniosek małżonków – co uprości i skróci procedurę oraz odciąży sądy
• przeniesienie rozpoznawania spraw gospodarczych do wydziałów cywilnych sądów rejonowych – sądy w mniejszych miastach mają znacznie mnie spraw do rozpoznania, dzięki czemu mogą przejąć zadania sądów z dużych miast i przyspieszyć wydawanie wyroków
• wydłużenie lub zmiana godzin pracy urzędów na bardziej dostępne dla Polaków – dzięki temu Polacy będą mogli zajmować się sprawami urzędowymi poza godzinami swojej pracy
• skrócenie terminu trwania kontroli celno-skarbowych do jednego roku
• ograniczenie stosowania tzw. czynności sprawdzających – które są bardzo uciążliwe i często nadużywane w sytuacji, gdy nie może być prowadzona kontrola podatkowa
• wprowadzenie tzw. umowy podatkowej na etapie przed postępowaniem skarbowym – dzięki czemu podatnik może uniknąć postępowania skarbowego
• wprowadzenie realnego Partnerstwa Publiczno-Prywatnego – co pozwoli przyspieszyć inwestycje oraz zwiększy ich efektywność dzięki zaangażowaniu kapitału prywatnego
• ESG – uproszczenie raportowania w ramach unijnych regulacji klimatycznych dla przedsiębiorstw

Piąty pakiet obejmuje również rozwiązania cyfryzacyjne, m,in.: digitalizację orzeczeń lekarskich z obszaru medycyny pracy, dostęp do informacji o rachunkach osób zmarłych dla spadkobierców, zmiany zasad opodatkowania podziału nieruchomości, zniesienie obowiązku wysyłania rozliczenia PIT przez pracodawców, dopuszczenie zmiany formy opodatkowania w trakcie roku podatkowego, ułatwienie dostępu do zezwoleń na ogródki gastronomiczne zamiast corocznych formalności.

Zespoły pracujące w ramach Inicjatywy SprawdzaMy przygotowały i opublikowały dotychczas 134 rozwiązania deregulacyjne z różnych obszarów – można je przeanalizować, a także oddać głos na dowolną liczbę inicjatyw. Inicjatywa SprawdzaMy planuje przygotowanie około 300 propozycji w ciągu 100 dni i ma nadzieję na wdrożenie około 30% z nich.

– Ułatwienia dla obywateli to przede wszystkim propozycja zmiany przepisów w ramach programu „Posiłek w domu i w szkole”. Wprowadza ona istotne udogodnienia, które mogą znacząco poprawić dostępność i efektywność świadczeń – czyli obiadów dla dzieci w całej Polsce. Rezygnacja z wymogu comiesięcznego składania wniosków oraz przeprowadzania wywiadu środowiskowego przy każdorazowym przyznawaniu świadczenia to krok w stronę uproszczenia systemu i zmniejszenia biurokratycznych barier, które mogą być szczególnie trudne do pokonania dla osób w trudnej sytuacji zdrowotnej lub materialnej. Ponadto zalecamy podział majątku u notariusza oraz zmianę przepisów umożliwiającą rozwiązanie małżeństwa przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego, zamiast przez sąd. To może stanowić ważny krok w stronę uproszczenia procedur rozwodowych w przypadkach, gdy małżonkowie są w pełni zgodni co do zakończenia małżeństwa i spełniają określone warunki, jak na przykład brak małoletnich dzieci. Dzięki temu proces może stać się szybszy, mniej kosztowny oraz mniej obciążający emocjonalnie, co szczególnie może pomóc osobom, które chcą zakończyć związek w sposób cywilizowany, bez dodatkowego stresu związanego z procedurami sądowymi. Zamiast długotrwałego postępowania sądowego, które często wiąże się z koniecznością gromadzenia dowodów, przedstawiania argumentów i stresującymi rozprawami, cała procedura mogłaby zostać załatwiona w Urzędzie Stanu Cywilnego w mniej formalny sposób – komentuje Rafał Wojciechowski, Menedżer ds. prawnych w Inicjatywie SprawdzaMy.

– Mamy kolejne propozycje usprawniające dostęp do wymiaru sprawiedliwości. Po pierwsze przeniesienie rozpoznawania spraw o roszczenia pieniężne do wydziałów cywilnych sądów rejonowych, które dotąd się tym nie zajmowały. To może odciążyć specjalistyczne sądy gospodarcze, które obecnie borykają się z dużym napływem spraw i długim czasem oczekiwania na rozprawy. Dzięki temu uzyskalibyśmy szybszy dostęp do wymiaru sprawiedliwości, co jest kluczowe w kontekście lepszego obrotu gospodarczego. Po drugie proponujemy przenoszenie spraw cywilnych do mniej obciążonych sądów to jedno z rozwiązań, które mogłoby pomóc w walce z długim czasem oczekiwania na rozprawy. Zbyt duże obciążenie sądów w dużych miastach prowadzi do spadku efektywności, co skutkuje opóźnieniami w postępowaniach. Informatyzacja systemu sądownictwa mogłaby umożliwić automatyczne kierowanie spraw do odpowiednich sądów na podstawie ich obciążenia, co wpłynęłoby na bardziej sprawiedliwe i efektywne rozdzielanie zasobów – wskazuje Rafał Brzoska, Pełnomocnik Przedsiębiorców ds. Deregulacji.

– Kolejny pakiet ułatwień podatkowych obejmuje między innymi wprowadzenie umowy podatkowej – dzięki której podatnicy mogliby uniknąć postępowania skarbowego i znaleźć porozumienie z urzędem skarbowym na etapie wyjaśniania sprawy, a także uproszczenie kontroli celno-skarbowych. Ponadto proponujemy częściowe uznanie roszczeń przez podatnika w trakcie kontroli, co przyspieszy odzyskiwanie środków przez budżet państwa i zmniejszy koszty odsetek dla podatnika, a także wprowadzenie tzw. umowy podatkowej na etapie przed postępowaniem skarbowym – dodaje Andrzej Ladziński, ekspert z Zespołu ds. Podatków w Inicjatywie SprawdzaMy.

– Propozycja zmiany systemu zamówień publicznych, która daje prywatnym inwestorom możliwość składania propozycji projektów do realizacji z udziałem środków publicznych, może stanowić istotną innowację w polskim systemie zamówień publicznych. Wprowadzenie takich modeli jak „Swiss Challenge” czy „Bonus System” otwiera drogę do bardziej elastycznego, innowacyjnego podejścia do realizacji projektów infrastrukturalnych i publicznych. W modelu „Swiss Challenge” prywatni inwestorzy mają możliwość przedstawienia swojej koncepcji projektowej, która jest następnie oceniana przez administrację publiczną. Model „Bonus System” z kolei premiuje takich oferentów, oferując im dodatkowe korzyści, takie jak punktowe lub finansowe bonusy, które mogą być uwzględnione przy ocenie ofert. To może stanowić dodatkową motywację do składania ofert bardziej dopasowanych do realnych potrzeb, co może przekładać się na lepszą jakość projektów realizowanych z funduszy publicznych. Podział ryzyka pomiędzy sektor publiczny i prywatny może pozwolić na bardziej efektywne zarządzanie dużymi inwestycjami, szczególnie w przypadkach, gdzie tradycyjne modele zamówień publicznych mogłyby prowadzić do opóźnień lub nieefektywności – wyjaśnia Wojciech Kostrzewa, Prezes Polskiej Rady Biznesu.

– Przyjazne otoczenie regulacyjne jest kluczowe dla rozwoju przedsiębiorczości i przyciągania inwestycji. Propozycje deregulacyjne, takie jak ograniczenie biurokracji w administracji, uproszczenie procedur skarbowych czy lepsza organizacja wymiaru sprawiedliwości, mogą istotnie wpłynąć na klimat inwestycyjny w Polsce. Inwestorzy – zarówno krajowi, jak i zagraniczni – zwracają uwagę na przewidywalność regulacji oraz łatwość prowadzenia działalności. Wprowadzenie realnego Partnerstwa Publiczno-Prywatnego zwiększy efektywność inwestycji infrastrukturalnych, a cyfryzacja procedur administracyjnych usprawni kontakt z urzędami i skróci czas uzyskiwania pozwoleń. Z kolei uproszczenie raportowania ESG zmniejszy obciążenia dla firm, pozwalając im skoncentrować się na wzroście i innowacjach. Deregulacja w tych obszarach to realna szansa na przyspieszenie rozwoju gospodarczego i zwiększenie konkurencyjności polskich firm na arenie międzynarodowej – mówi Ryszard Chmura, Prezes Zarządu Corporate Connections.

– Proponowane zmiany w ramach regulacji CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive) i CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) mogą znacząco uprościć procesy raportowania ESG dla firm, eliminując dublujące się obowiązki. Takie rozwiązanie ma szereg korzyści, zarówno dla przedsiębiorstw, jak i dla regulatorów oraz konsumentów, którzy będą w stanie łatwiej ocenić postępy firm w zakresie zrównoważonego rozwoju – podsumowuje Maciej Witucki, Prezydent Konfederacji Lewiatan.

Pełnomocnik i Koordynatorzy Inicjatywy SprawdzaMy regularnie spotykają się z nowo powołanym Rządowym Zespołem ds. Deregulacji, którym kieruje Minister Maciej Berek – Członek Rady Ministrów, Przewodniczący Komitetu Stałego Rady Ministrów. Inicjatywa SprawdzaMy – pod kierownictwem Rafała Brzoski, Pełnomocnika Przedsiębiorców ds. Deregulacji – powołała dwóch profesjonalnych Koordynatorów, którzy zarządzają pracą kilkudziesięciu zespołów tematycznych oraz 4 Rad Ekspertów. Funkcję Koordynatorów przyjęli Adam Malinowski z Corporate Connections i Jacek Socha z Fundacji Wsparcia Przedsiębiorczości. To ogromne przedsięwzięcie koordynowane przez Fundację Wspierania Przedsiębiorczości, w którym uczestniczy kilkuset ekspertów pracujących PRO BONO i analizujących napływające propozycje rozwiązań deregulacyjnych.

Najważniejsze propozycje deregulacyjne Inicjatywy SprawdzaMy obejmują:

• Rewolucyjne rozszerzenie mediacji w sprawach administracyjnych, dzięki czemu zamiast obciążać sporami sądy strony mediacji osiągają porozumienie, do budżetu Państwa wpływają środki, a firmy i obywatele mogą nadal prowadzić działalność, zamiast często prowadzić wieloletnie kosztowne spory sądowe lub w skrajnych przypadkach ogłaszać upadłość.
• Pakiety poprawiające płynność firm w dobie drogich kredytów bankowych, czyli – kasowy PIT dla szerszego grona firm oraz krótsze terminy zwrotu VAT połączone z mechanizmem ostrzegania przed nieuczciwymi kontrahentami czy ułatwienia w egzekucji należności. To także uproszczenie raportowania do urzędów skarbowych, zwiększenie skłonności do inwestycji przez usprawnienie procedur w przetargach publicznych i lepszy dzięki temu dostęp do nich dla polskich firm, a także wiele uproszczeń w zakresie procedur dostępu i korzystania z dofinansowań unijnych.
• Czytelne rachunki za prąd dla obywateli i firm, szybsza możliwość uruchamiania już istniejących inwestycji OZE i zwiększenie limitów instalacji PV do użytku własnego – bardzo ważne dla rolników i małych firm. Pakiet propozycji przewiduje również ułatwienia w procedurach administracyjnych, zwolnienie usług prawnych z VAT, zwiększenie jednorazowej kwoty amortyzacji.
• Sztandarowym projektem cyfryzacyjnym, opartym na już istniejących możliwościach, to dostęp do wszystkich badań medycznych w aplikacjach IkP (Internetowe Konto Pacjenta) i/lub w m-Obywatelu. Rozwiązania w tym tygodniu zawierają również wybrane propozycje poselskich projektów deregulacyjnych rządowego, projektów PiS oraz Polska 2050.
• Zniesienie obowiązku badań okresowych niepełnosprawnych, ograniczenie kradzieży tożsamości, elektroniczne paragony fiskalne, wdrożenie nowych usług cyfrowych, 12-miesięczne vacatio legis, uproszczona egzekucja należności, aktualizacja interpretacji podatkowych czy pozyskiwanie informacji przez organy skarbowe z rejestrów publicznych.
• Lepszy dostęp do infrastruktury cyfrowej – zwłaszcza na terenach wykluczonych cyfrowo, cyfryzacja archiwów bankowych, ułatwienia w zakresie korekty deklaracji bez nakładania kar na podatnika, lepszy i szybszy dostęp do infrastruktury dla obywateli, obowiązkowa mediacja między stronami po złożeniu pozwu, zniesienie złej praktyki składania umów szczegółowych do KRS, rozszerzenie zakresu działania eSądu i cyfryzacja postępowań by przyspieszyć postępowania sądowe, ustalenie standardu rachunku kosztów u świadczeniodawcy w procedurach medycznych, adekwatność w działaniu NCBiR do stwierdzonych naruszeń, aktualizacja harmonogramu naboru wniosków w programach unijnych, zmiana dyrektywy unijnej w zakresie wpływu EU ETS na inwestycje energetyczne, zrównanie korespondencji cyfrowej z korespondencją papierową w branży energetycznej, zrównanie wymogów koncesjonowania OZE z instalacjami tradycyjnymi, ułatwienie obrotu autorskimi prawami majątkowymi, skrócenie terminu przedawnienia JPK, ułatwienie inwestycji w obszarze infrastruktury telekomunikacyjnej.