Okres wakacyjny stanowi spore wyzwanie dla przewoźników. Poza brakami kadrowymi spowodowanymi urlopami firmy transportowe muszą wnikliwie planować trasy przejazdu ciężarówek, aby terminowo wykonywać załadunki i dostawy towarów pomimo wakacyjnych zakazów ruchu. Kluczowe w tym okresie jest także znalezienie komfortowych i bezpiecznych miejsc postoju ciężarówki zarówno w Polsce, jak i na głównych europejskich szlakach komunikacyjnych.
Wakacyjne zakazy ruchu w Polsce
Wakacyjne zakazy ruchu dla samochodów ciężarowych w Polsce mają za zadanie ograniczyć przemieszczanie się pojazdów ciężarowych nie tylko podczas świąt, lecz także m.in. w piątki oraz w weekendy, czyli w okresach zwiększonego, wakacyjnego ruchu samochodów osobowych. Szczegółowe informacje dotyczące letnich zakazów dla ciężarówek zawarte są w rozporządzeniu Ministra Transportu z 31 lipca 2007 r.[1] Wspomniane ograniczenia dotyczą w Polsce pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 12 ton i poza świętem Wniebowzięcia WNP obchodzonym 15 sierpnia zakaz ruchu dla ciężarówek obowiązuje od 21 czerwca do 28 sierpnia 2024 r. w następujących dniach i godzinach:
- w piątki od godz. 18.00 do 22.00,
- w soboty od godz. 8.00 do 14.00,
- w niedziele w godzinach od 8.00 do 22.00.
Za niedostosowanie się do przepisów ograniczenia ruchu drogowego przewoźnicy mogą otrzymać karę finansową w wysokości 2000 zł. Z kolei zarządcy transportu mogą dostać mandat w kwocie 1000 zł.
Kogo nie obejmują ograniczenia?
Spod wakacyjnego zakazu ruchu w Polsce wyjęte są m.in. ciężarówki przewożące towary szybko psujące się i artykuły spożywcze, leki, żywe zwierzęta, a także niektóre pojazdy przewożące towary ADR oraz ciężarówki wykorzystywane w transporcie kombinowanym. Jednak znaczna część pojazdów ciężarowych o DMC powyżej 12 ton zmuszona jest pozostać w bazach transportowych lub na parkingach w czasie obowiązywania ograniczeń.
Szczególnie w tym okresie przydatna okazuje się telematyka, która pozwala na bieżąco monitorować sytuację drogową, czas pracy kierowców oraz parametry pojazdu. Stały dostęp do tych informacji pozwala skutecznie planować przejazdy i postoje każdej ciężarówki wchodzącej w skład floty transportowej przewoźnika.
„Kluczowe dla przewoźników będzie szczegółowe zaplanowanie harmonogramu wyjazdów i przyjazdów z wyprzedzeniem i ciągły monitoring, gdzie występują ograniczenia w ruchu drogowym na europejskich drogach. Warto tutaj sprawdzić sobie również opcjonalne trasy dojazdu do punktów docelowych, które mogą być dostępne w tym czasie” – zaznacza Tomasz Góralewicz, National Sales Manager, Grupa Eurowag.
Miejsca postojowe w okresie letnim
Według raportu PITD o zarobkach kierowców zawodowych w Polsce 2023[2], aż 17 proc. badanych na pytanie: „Czego nie lubisz w swojej pracy?” odpowiedziało, że niewystarczającej liczby miejsc parkingowych. Z kolei 16 proc. kierowców narzeka na warunki sanitarne. Choć brak infrastruktury i dobrego wyposażenia w miejscach załadunku czy rozładunku już od dawna jest bolączką sektora TSL, to coraz częściej pojawiają się inicjatywy społeczne, mające na uwadze ochronę kierowców, które dążą do poprawy sanitariatów i stworzenia dla nich miejsc do odpoczynku.
Przykładem takiego działania jest fundacja TruckersLife, która działa od 2013 roku w zakresie poprawy zdrowia, bezpieczeństwa i warunków kierowców zawodowych. Bardzo ważna jest również działalność firm związana z transportem, które chcą inwestować w nowe koncepty, zwiększające bezpieczeństwo kierowców i komfort jazdy, jak np. Eurowag Prime – sieć stacji paliw zlokalizowanych w najbardziej strategicznych i wyeksponowanych lokalizacjach w Europie, które mogą wystąpić z parkingami dla samochodów ciężarowych.
„W całej Europie znajduje się już ponad 70 placówek EW Prime, a ich liczba stale rośnie. W Polsce stacje i parkingi premium znajdują się przy wszystkich głównych drogach, takich jak m.in. autostrady A1, A2, czy A4. Lokalizację najbliższej stacji benzynowej oznaczonej niebieskim logo z czarną koroną można łatwo sprawdzić za pomocą aplikacji mobilnej Eurowag dostępnej w sklepach Google Play oraz App Store. Zależało nam na tym, żeby zrealizować koncept, który będzie dostarczał kierowcom i klientom wyższy standard usług, lepsze ceny i dodatkowe udogodnienia, które są w trasie szczególnie istotne. W planach mamy oczywiście stopniowe powiększanie sieci” – wyjaśnia Tomasz Góralewicz, National Sales Manager, Grupa Eurowag.
Letnie zakazy ruchu w Europie – wybrane kierunki
Niemcy
Wakacyjne zakazy ruchu obowiązują również w wielu europejskich krajach. W Niemczech stały zakaz ruchu dla ciężarówek o DMC powyżej 7,5 tony obowiązujący w każdą niedzielę w godzinach od północy do 22.00 zostaje rozszerzony w lipcu i sierpniu o każdą sobotę w godzinach od 7.00 do 22.00 na niektórych odcinkach dróg. Ograniczenie ruchu ciężarówek na niemieckich drogach nie obowiązuje w pewnym zakresie pojazdów używanych w transporcie kombinowanym, a także m.in. aut przewożących świeże produkty mleczarskie, mięsne, rybne, owoce i warzywa oraz pojazdów jadących na miejsce załadunku tego typu produktów „na pusto”.[3]
– Jeżeli chodzi o kary za nieprzestrzeganie niemieckich przepisów to kierowca może dostać mandat w kwocie 120 euro (około 500 zł). Z kolei kwota kary dla przewoźnika zależna jest od kilku czynników, m.in. od liczby przejechanych kilometrów i ustalana jest na podstawie niemieckich wzorów naliczania kar – mówi Jakub Ordon, ekspert regionalny, Inelo z Grupy Eurowag.
Francja
We Francji w okresie wakacyjnym zakaz dotyczy większości sobót w godz. od godz. 7.00 do 19.00 oraz we wszystkie niedziele od północy do 22.00 a także od 22.00 w przeddzień święta do 22.00 w dniu świątecznym. W tym czasie przypadają dwa święta, podczas których obowiązuje zakaz ruchu dla pojazdów o DMC powyżej 7,5 tony. Pierwszym z nich jest święto narodowe 14 lipca, a drugim Wniebowzięcie NMP obchodzone 15 sierpnia. Wspomniane zakazy ruchu nie obejmują m.in. pojazdów przewożących żywe zwierzęta i szybko psującą się żywność, taką jak jaja, skorupiaki, ryby, mięso i inne produkty spożywcze wymagające stałej i schłodzonej temperatury przewozu.[4]
Firmy transportowe, które zignorują obowiązujące przepisy o zakazie ruchu mogą otrzymać karę finansową w wysokości od 750 euro do nawet 4000 euro, czyli od około 3200 zł do nawet 17 000 zł.[5] (aktualizacja – 17.06.2024).
Czechy
W Czechach wakacyjne zakazy ruchu dla ciężarówek o DMC powyżej 7,5 tony obowiązują od 1 lipca do 31 sierpnia. W tym okresie niedzielne ograniczenie ruchu pojazdów ciężarowych w godzinach od 13.00 do 22.00 jest rozszerzone o każdą sobotę w godzinach od 7.00 do 13.00 oraz o każdy piątek od godz. 17.00 do 21.00. Ponadto na czeskich autostradach, drogach ekspresowych i trasach pierwszej klasy zakaz ruchu ciężarówek obowiązuje w dni świąteczne 5 i 6 lipca. Ograniczenia nie dotyczą, m.in. pojazdów używanych w transporcie kombinowanym na odcinku od nadawcy do najbliższego miejsca rozładunku, a także ciężarówek przewożących żywe zwierzęta i towary łatwo psujące się, pod warunkiem, że produkty wrażliwe zajmują co najmniej połowę przestrzeni ładunkowej[6]. Warto pamiętać, że kierowcy w tym kraju, którzy nie dostosują się do wspomnianych zakazów mogą zostać ukarani mandatem o równowartości około 500 zł.
Słowacja
Na Słowacji obowiązują w lipcu i w sierpniu letnie zakazy ruchu dla ciężarówek w soboty. W tych dniach pojazdy ciężarowe nie mogą poruszać się po drogach w godzinach od 7.00 do 19.00. Zakaz dotyczy również wszystkich niedziel i świąt od północy do 22.00. Dni świąteczne w Słowacji wypadają na 5 lipca (św. Cyryla i Metodego) i 29 sierpnia (rocznica Słowackiego Powstania Narodowego). Spod zakazów ruchu wyjęte są, m.in. pojazdy przewożące żywe zwierzęta i towary niebezpieczne.[7] Pozostałe ciężarówki zobowiązane są do postoju na parkingach.
Austria
W Austrii wakacyjny zakaz ruchu obowiązuje od 6 lipca do 31 sierpnia na autostradzie A13 prowadzącej przez Przełęcz Brenner we wszystkie soboty w godzinach od godz. 7.00 do 15.00 i łączy się ze stałym zakazem weekendowym obowiązującym w soboty od 15.00 do północy oraz w niedziele i święta od północy do godz. 22.00.[8]
Włochy
We Włoszech podczas okresu wakacyjnego, czyli w lipcu i w sierpniu stały zakaz ruchu ciężarówek o DMC powyżej 7,5 tony obowiązujący w niedziele w godzinach od 7.00 do 22.00 jest rozszerzony o soboty. W tych dniach ograniczenia poruszania się ciężarówek po drogach obowiązują od godz. 8.00 do 16.00. Warto pamiętać także o zakazie ruchu 15 sierpnia, który będzie obowiązywać od godz. 7.00 do 22.00. Zakazy ruchu nie obejmują, m.in. ciężarówek przewożących świeżą żywność i żywe zwierzęta. Ponadto w przypadku wjeżdżających do Włoch z zagranicy czas rozpoczęcia obowiązywania zakazu przesunięty jest o cztery godziny.[9]
[1] https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20210000783/O/D20210783.pdf
[2] Raport, Zarobki kierowców zawodowych w Polsce 2023. Bezpieczeństwo i stan infrastruktury parkingowej
[3] Trafficban.com, Zakazy ruchu ciężarówek w Europie, Niemcy
[4] Trafficban.com, Zakazy ruchu ciężarówek w Europie, Francja
[5] Wise.com.pl, Przelicznik walut
[6] Trafficban.com, Zakazy ruchu ciężarówek w Europie, Czechy
[7] Trafficban.com, Zakazy ruchu ciężarówek w Europie, Słowacja
[8] Trafficban.com, Zakazy ruchu ciężarówek w Europie, Austria
[9] Trafficban.com, Zakazy ruchu ciężarówek w Europie, Włochy