Czarny Piątek to dzień, w którym sklepy stacjonarne i internetowe oferują ogromne rabaty, przyciągając rzesze konsumentów. Choć pierwotnie był to dzień wyprzedaży związany z amerykańskim Świętem Dziękczynienia, to teraz jest to globalne zjawisko, w tym również w Polsce. Choć Black Friday trwa formalnie tylko jeden dzień (piątek), to wiele sklepów zaczyna swoje wyprzedaże wcześniej – w czwartek wieczorem, a wyprzedaże trwają nawet do poniedziałku, co nazywane jest Cyber Monday.
Black Friday to czas, kiedy nie tylko sklepom zależy na wysokich obrotach, ale również
i konsumentom na oszczędnościach. Niestety, zniżki mogą być złudne. Na rynku pojawiają się różne pułapki, takie jak:
- Sztuczne podnoszenie cen przed wyprzedażą. Wiele sklepów może podnieść ceny tuż przed Black Friday, a następnie oferować „zniżkę” na produkty, które w rzeczywistości wcale nie były tańsze przed wyprzedażą. Przykład: produkt, który przed promocją kosztował 200 zł, w dniu wyprzedaży podnosi się do 300 zł, by później ogłosić obniżkę o 20%.
- Skrócony czas promocji. Często promocje są reklamowane jako „ograniczone”, co może skłonić konsumentów do impulsywnego zakupu. Należy więc zachować ostrożność i przed dokonaniem zakupu sprawdzić ceny w innych sklepach.
- Produkt w tzw. „nowej cenie” – starszy model. Czasami promocje obejmują produkty, które są starsze, mniej wydajne lub wycofane z rynku, a konsumenci mogą nie być tego świadomi.
Na skróty:
Na co zwrócić uwagę robiąc zakupy w sklepach stacjonarnych i w internecie?
Podczas zakupów zarówno w sklepach stacjonarnych, jak i internetowych, warto zachować szczególną ostrożność. W sklepach stacjonarnych kluczowe jest, by dokładnie sprawdzić stan produktu przed zakupem, zwracając uwagę na ewentualne uszkodzenia czy wady. Warto także porównać ceny, ponieważ niektóre sklepy mogą podnieść ceny przed wyprzedażą, a następnie zastosować zniżki, które wcale nie są tak atrakcyjne, jak się wydaje. Ważne jest również, by zapoznać się z warunkami promocji, aby mieć pewność, że obejmują one wszystkie produkty i nie zawierają ukrytych ograniczeń. Jeśli chodzi o zwroty, warto dopytać, czy sklep przyjmuje produkty zwrócone po zakupie, zwłaszcza jeśli wyprzedaż dotyczy rzeczy, które mogą się nie sprawdzić, jak odzież czy elektronika.
W przypadku zakupów internetowych kluczowe jest upewnienie się, że sklep jest wiarygodny. Przed dokonaniem zakupu warto sprawdzić opinie innych klientów na wiarygodnych portalach oraz zwrócić uwagę na to, czy strona sklepu jest bezpieczna, co można rozpoznać po adresie URL zaczynającym się od „https://”. Należy również dokładnie sprawdzić cenę produktu oraz koszty dostawy, ponieważ niektóre sklepy oferują darmową dostawę, ale tylko po przekroczeniu określonej kwoty. Warto także zapoznać się z polityką zwrotów, aby wiedzieć, jak postępować w przypadku niezadowolenia z zakupu. Pamiętajmy, że konsument ma prawo do odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni od otrzymania towaru.
Dokonując zakupu online, dobrze jest również zwrócić uwagę na szczegółowy opis produktu, aby upewnić się, że odpowiada on naszym oczekiwaniom, szczególnie jeśli chodzi o wymiary, materiał czy dodatkowe funkcje. Porównanie cen w innych sklepach pomoże upewnić się, że oferta jest naprawdę korzystna, a także warto monitorować promocje, by nie dać się zwieść fałszywym rabatom. Bezpieczne metody płatności, czy przelewy internetowe, są zawsze lepszym wyborem niż tradycyjne przelewy bankowe.
Jak nie dać się oszukać w Black Friday?
Aby uniknąć oszustw podczas Black Friday i skorzystać z prawdziwych okazji, warto zastosować kilka sprawdzonych zasad, które pomogą nam uniknąć pułapek marketingowych i dokonać mądrych zakupów:
- a) Porównujmy ceny przed wyprzedażą – zanim zaczniemy robić zakupy, warto sprawdzić regularną cenę interesujących nas produktów. Można to zrobić, odwiedzając strony sklepów internetowych, korzystając z aplikacji i stron, które archiwizują ceny. Warto również zapisać ceny produktów, które nas interesują, aby porównać je z promocjami w czasie Black Friday.
- b) Uważajmy na tzw. „hity promocji” – zdarza się, że sklepy reklamują produkty jako mega-promocje, ale ich ceny przed wyprzedażą były zawyżone, by po obniżeniu wyglądały na atrakcyjniejsze. Warto sprawdzić cenę porównawczą, którą sklep musi podać na mocy przepisów prawa. Zgodnie
z przepisami, cena porównawcza powinna odnosić się do ceny, która obowiązywała przez co najmniej 30 dni przed rozpoczęciem promocji i była ceną najniższą w tym okresie. - c) Czytajmy regulaminy promocji – często sprzedawcy oferują różne warunki, takie jak minimalna kwota zamówienia, limitowana liczba sztuk w promocji czy dodatkowe opłaty za wysyłkę. Upewnij się, że rozumiesz wszystkie zasady, które mogą dotyczyć promocji, zanim zdecydujesz się na zakup. Unikniemy w ten sposób niespodzianek i ukrytych kosztów.
- d) Zwracajmy uwagę na politykę zwrotów i reklamacji – sprawdźmy, czy sklep oferuje bezproblemowy zwrot towaru i jak wygląda procedura reklamacyjna. W przypadku zakupów online mamy prawo do odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni roboczych bez podania przyczyny, o ile produkt nie jest uszkodzony ani używany.
- e) Kupujmy tylko w sprawdzonych sklepach – w okresie Black Friday łatwo trafić na nieuczciwych sprzedawców, którzy oferują produkty po atrakcyjnych cenach, ale potem okazuje się, że są to oszustwa. Zakupy najlepiej robić w renomowanych sklepach, które mają pozytywne opinie i są znane na rynku. Przed zakupem sprawdzajmy recenzje sklepu i upewnijmy się, że oferuje on bezpieczne metody płatności.
- f) Zwracajmy uwagę na szybkość „wyprzedaży” – uważajmy na sklepy, które tworzą wrażenie, że produkty szybko się wyprzedają. Często spotykamy się z komunikatami typu „zostało tylko 5 sztuk”, co może wywołać presję na dokonanie zakupu. Warto być ostrożnym i unikać zakupów pod wpływem presji czasu. Pamiętajmy, że prawdziwa promocja nie powinna nakładać na konsumenta poczucia pośpiechu.
- g) Zabezpieczajmy swoje dane osobowe – w przypadku zakupów internetowych upewnijmy się, że strona sklepu jest zabezpieczona (sprawdź, czy adres zaczyna się od „https”). Nigdy nie podawajmy swoich danych płatniczych na stronach, które wyglądają podejrzanie lub mają nieaktualny certyfikat bezpieczeństwa.
- h) Uważajmy na oferty z „niskimi cenami” – warto być ostrożnym z ofertami, które wydają się zbyt dobre, by były prawdziwe. Bardzo niska cena może oznaczać podróbkę lub produkt, który nie spełnia deklarowanych standardów. W takich przypadkach warto poszukać opinii innych użytkowników, którzy mogli już skorzystać z danej promocji.
Jak sprawdzić, czy sprzedawca nie podniósł ceny w okresie wyprzedaży?
Przede wszystkim, przed rozpoczęciem okresu wyprzedaży warto sprawdzić regularną cenę interesującego nas produktu w różnych sklepach. Warto także zwrócić uwagę na cenę porównawczą, którą sprzedawca musi podać zgodnie z przepisami prawa, np. w ramach tzw. Dyrektywy Omnibus. Cena porównawcza powinna być ceną najniższą obowiązującą w ciągu co najmniej 30 dni przed rozpoczęciem promocji. Jeżeli sprzedawca nie podaje ceny porównawczej lub wydaje się ona znacznie wyższa niż cena przed wyprzedażą, może to sugerować, że cena została sztucznie podniesiona, aby stworzyć iluzję atrakcyjnej promocji.
Przydatne mogą okazać się również opinie innych konsumentów. Jeśli produkt jest popularny, warto sprawdzić, czy inni użytkownicy nie podzielili się swoimi doświadczeniami związanymi z ceną tego samego produktu w poprzednich miesiącach. Zdarza się, że klienci informują o swoich zakupach, co może pomóc w ustaleniu, czy cena była stabilna, czy też została podwyższona w okresie wyprzedaży.
Kolejnym sposobem jest kontakt z obsługą klienta sklepu. Warto zapytać o historię cen danego produktu, a jeśli sklep jest transparentny, powinien udzielić takiej informacji. Dzięki temu można upewnić się, czy cena rzeczywiście jest obniżona w ramach wyprzedaży, czy może jest to tylko chwyt marketingowy.
Na koniec, przed dokonaniem zakupu warto porównać ceny u konkurencyjnych sprzedawców. Porównanie ofert pomoże zauważyć, czy ceny w danym sklepie są na poziomie porównywalnym do innych, co może świadczyć o uczciwej promocji, czy też są znacznie wyższe niż te oferowane przez inne sklepy.
Czy warto robić zakupy podczas Black Friday?
Zakupy podczas Black Friday mogą być korzystne, ale warto podejść do nich z ostrożnością
i dobrze zaplanować, co i gdzie kupujemy. Black Friday to jedna z największych wyprzedaży
w roku, która przyciąga uwagę zarówno konsumentów, jak i sprzedawców. Dzięki promocjom można rzeczywiście zaoszczędzić na wielu produktach, zwłaszcza na elektronice, odzieży, obuwiu czy sprzęcie AGD. Jednak nie każda promocja jest tak atrakcyjna, jak się wydaje, dlatego warto pamiętać o kilku zasadach, które pomogą w podjęciu mądrej decyzji zakupowej.
Po pierwsze, warto zrobić dokładny research przed wyprzedażą. Zanim ruszymy na zakupy, dobrze jest sprawdzić regularną cenę interesujących nas produktów w różnych sklepach. Dzięki temu łatwiej ocenić, czy oferowana zniżka jest rzeczywiście korzystna, czy może cena została sztucznie podniesiona przed wyprzedażą, aby zniżka wydawała się bardziej atrakcyjna.
Po drugie, nie należy dać się ponieść emocjom i kupować impulsywnie. Black Friday to czas intensywnych kampanii marketingowych, które mogą sprawić, że poczujemy presję, by kupić coś tylko dlatego, że jest „taniej”. Warto zastanowić się, czy rzeczywiście potrzebujemy danego produktu, czy to zakup, który zaspokaja chwilową zachciankę. Kupowanie pod wpływem emocji może prowadzić do nietrafionych wyborów.
Dobrze jest również zwrócić uwagę na warunki promocji, zwłaszcza w sklepach internetowych. Często, aby skorzystać z promocji, trzeba spełnić określone warunki, takie jak minimalna wartość zamówienia czy dodatkowe koszty wysyłki. Ponadto, w przypadku zakupów online, warto sprawdzić, czy sklep oferuje wygodne i bezpieczne opcje zwrotu, w razie, gdyby zakupiony produkt okazał się nietrafiony.
Czy sprzedających obowiązują te same przepisy prawne co w trakcie zwykłego handlu?
Tak, sprzedawcy obowiązują te same przepisy prawne podczas Black Friday, jak i w trakcie zwykłego handlu. Konsument ma prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość (np. zakup przez internet) w terminie 14 dni roboczych bez podania przyczyny, co dotyczy także zakupów dokonanych podczas wyprzedaży. Oczywiście, aby skorzystać z tego prawa, produkt nie może nosić śladów użytkowania. Sprzedawcy muszą podać ceny towarów w sposób jasny i jednoznaczny. W okresie Black Friday, gdy ceny są obniżane, sprzedawca ma obowiązek wyraźnie wskazać, jaka była cena przed promocją i jaką obniżkę oferuje. Zgodnie z przepisami prawa, cena porównawcza powinna być najniższą ceną obowiązującą co najmniej przez 30 dni przed rozpoczęciem promocji. W przypadku braku takiej ceny, sprzedawca może zostać uznany za wprowadzającego w błąd konsumenta. Sprzedawcy mają obowiązek udzielania pełnych informacji o warunkach promocji, takich jak czas trwania wyprzedaży, ewentualne ograniczenia dotyczące liczby sztuk, a także warunki zwrotów i reklamacji. W przypadku sklepów internetowych obowiązuje także obowiązek informowania o kosztach dostawy, czasie realizacji zamówienia czy procedurze reklamacyjnej. Sprzedawcy nie mogą wprowadzać konsumentów w błąd. Oznacza to, że ceny produktów w okresie Black Friday muszą być rzeczywiście obniżone, a nie sztucznie podniesione przed wyprzedażą, aby stworzyć iluzję promocji.
adw. Karolina Pilawska, Pilawska Zorski Adwokaci
