W ciągu ostatnich lat liczba zatrudnionych w Polsce obcokrajowców sukcesywnie rośnie. Według danych ZUS, na koniec listopada 2024 roku w systemie ubezpieczeń społecznych zarejestrowano ponad 1,2 miliona cudzoziemców. Choć Ukraińcy nadal dominują, na znaczeniu zyskują pracownicy z Ameryki Południowej i Azji. Zmiany te niosą wyzwania, które komentują eksperci Smart Solutions HR.
Na skróty:
Nowe kierunki migracyjne
Od kilku lat obserwujemy napływ imigrantów z Ukrainy, jednak zgodnie z raportami Głównego Urzędu Statystycznego, ich udział w ogólnej liczbie cudzoziemców wykonujących pracę w Polsce, powoli ustępuje na rzecz obywateli innych krajów – ciągu ostatnich dwóch lat zmniejszył się o 6 p. procentowych (GUS). Jak wynika z opublikowanych na początku stycznia 2025 r. danych Urzędu do Spraw Cudzoziemców, wciąż najwięcej wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt w Polsce składają Ukraińcy (286 tys. w 2024 r.).
Na czwartym. miejscu, z liczbą 18 tys. wniosków, znajduje się Kolumbia, którego liczba obywateli w Polsce sukcesywnie rośnie. Na przestrzeni kilku ostatnich lat liczba Kolumbijczyków zwiększyła się niemal 50-krotnie. Ogromny wzrost udzielonych zezwoleń na pracę, bo aż o 352%, miał miejsce na przełomie 2023 i 2024 r. Poza rozpatrzonymi pozytywnie wnioskami o zezwolenie na pracę, rośnie także liczba pozytywnych decyzji dotyczących pobytu stałego lub czasowego. W 2024 roku Kolumbijczykom wydano ok. 3 tys. pozytywnych decyzji ws. legalnego pobytu w Polsce, w porównaniu do niecałego 1 tys. w 2023 r. Aktualnie, w styczniu 2025 roku, już niemal 300 wniosków obywateli Kolumbii zostało rozpatrzonych pozytywnie, a na ocenę czeka ponad 1600 osób. Ta liczba najprawdopodobniej będzie rosła.
Drugą grupą imigrantów, których liczba w Polsce podczas ostatnich kilku lat znacznie się zwiększyła, są Filipińczycy. W pierwszej połowie 2024 r. Filipińczykom wydano 20,5 tys. zezwoleń na pracę, w porównaniu do 13 tys. w całym 2023 roku. Podobnie jak w przypadku Kolumbijczyków, obywatele Filipin także czekają na decyzje ws. nie tylko pracy, ale także legalnego pobytu – w zeszłym roku przyjęto 9 tys. wniosków. W styczniu 2025 roku ok. 300 osób otrzymało pozytywne decyzje.
Zmiany w strukturze zatrudnienia cudzoziemców w Polsce wyraźnie pokazują rosnącą rolę pracowników z Ameryki Południowej i Azji na naszym rynku pracy – mówi Tetiana Hrynczyszyn, specjalista ds. legalizacji w Smart Solutions. – Z perspektywy legalizacji pobytu i pracy, oznacza to konieczność dostosowania procedur administracyjnych do specyfiki nowych grup migracyjnych. Wzrost liczby wniosków o zezwolenia na pracę i pobyt może skutkować wydłużeniem czasu oczekiwania na decyzje urzędowe, co stanowi wyzwanie zarówno dla pracodawców, jak i samych kandydatów – wyjaśnia.
Nowe źródło talentów
Rynki Ameryki Południowej, w tym Kolumbia i Argentyna, stają się coraz istotniejszym źródłem nowych talentów – mówi Natalia Myskova, Head of Delivery Department w Smart Solutions. – Pracownicy z tych krajów szybko przystosowują się do wymagań polskiego rynku, a ich zaangażowanie i wysoka etyka pracy pomagają uzupełnić braki kadrowe oraz sprostać rosnącej konkurencji z Europy Zachodniej.
Eksperci Smart Solutions wskazują, że pracownicy z Ameryki Południowej i Azji wykazują się dużą otwartością na zdobywanie nowych umiejętności oraz gotowością do długoterminowej współpracy, co czyni ich atrakcyjnymi kandydatami w oczach pracodawców.
Po kilku latach aktywnego wdrażania pracowników z różnych krajów zaobserwowaliśmy, że pracownicy z tych regionów wyróżniają się dobrą znajomością języka angielskiego oraz wysoką elastycznością adaptacyjną, co sprawia, że są chętnie zatrudniani przez polskich pracodawców. Ich doświadczenie w sektorach takich jak produkcja, logistyka czy usługi, sprawia, że stanowią cenne uzupełnienie dla polskiego rynku pracy – tłumaczy Natalia Myskova.
Wyzwania w procesie zatrudnienia
Zatrudnienie cudzoziemców wciąż wiąże się z licznymi wyzwaniami. Złożone procedury wizowe, długi czas oczekiwania na zezwolenia na pracę oraz niejasne przepisy, mogą prowadzić do opóźnień w procesach rekrutacyjnych. Wymagania formalne i konieczność dostosowania dokumentacji do specyfiki poszczególnych krajów pochodzenia pracowników często stanowią barierę dla przedsiębiorstw. Ponadto różnice kulturowe i językowe mogą wpływać na efektywność współpracy i integrację w miejscu pracy.
Wsparcie w zakresie legalizacji, uproszczenia procesów wizowych, przejrzyste procedury oraz lepsze dostosowanie przepisów i sprawna komunikacja z instytucjami państwowymi to kluczowe czynniki, które mogą przyczynić się do skutecznej integracji nowych pracowników oraz zapewnienia stabilności zatrudnienia w Polsce – wskazuje Tetiana Hrynczyszyn. – Zarówno przedsiębiorcy, jak i instytucje administracyjne powinny skupić się na tworzeniu rozwiązań umożliwiających szybszą adaptację cudzoziemców, co wpłynie pozytywnie na ich efektywność zawodową i długofalowe zaangażowanie na polskim rynku pracy – dodaje.
Skuteczna integracja i zarządzanie różnorodnością
Korzystanie z potencjału pracowników z różnych krajów sprzyja wzrostowi innowacyjności, poprawie efektywności oraz zwiększeniu stabilności zespołów. Polska gospodarka, stojąca przed wyzwaniami związanymi z niedoborem wykwalifikowanych pracowników, coraz skuteczniej wykorzystuje atuty międzynarodowej siły roboczej. Umiejętne zarządzanie różnorodnością pozwala firmom budować przewagę konkurencyjną, wzmacniać zaufanie oraz angażować pracowników w realizację wspólnych celów.
Nasze doświadczenie pokazuje, że kluczem do sukcesu w pracy z międzynarodowymi zespołami jest nie tylko zapewnienie odpowiednich szkoleń, ale także stworzenie środowiska otwartego na różnorodność i promującego współpracę międzykulturową – dodaje Natalia Myskova.
Źródła danych: ZUS, GUS, Urząd do Spraw Cudzoziemców, opracowanie własne.