Zaledwie 14% badanych pracowników odnotowało poprawę swojej sytuacji finansowej w porównaniu do początku 2022 roku – wynika z najnowszego badania „Potrzeby pracowników 2023” zrealizowanego przez PBS na zlecenie Pluxee Polska. Ponad jedna trzecia (35%) obserwuje w swoim miejscu pracy zwiększenie obowiązków bez dodatkowego wynagrodzenia, jednak rzadko kiedy proponowane są zróżnicowane formy wsparcia finansowego
i pozapłacowego.
Kluczowe dane z raportu Pluxee „Pod presją. Czas na działanie!”
- Aż 78% badanych, którzy z trudnością regulują niezbędne płatności i wydatki, podkreśla, że ich sytuacja jeszcze bardziej się pogorszyła.
- Więcej pracy za to samo wynagrodzenie (44%), więcej stresu (37%), brak lub mniejsza premia (32%) to najczęstsze obawy pracowników.
- 30,5% badanych pracowników obserwuje dużą rotację w swoim miejscu pracy.
- Aż 45% respondentów uznaje zwiększenie wartości i ilości benefitów za preferowaną formę wsparcia od pracodawcy.
Czy jest lepiej niż rok temu?
Długotrwałe zjawisko niepewności ekonomicznej i wyzwań związanych z domowym budżetem wyraźnie się utrzymuje. Ponad połowa (51%) pracujących deklaruje, że dostrzega pogorszenie swojej sytuacji finansowej w porównaniu do początku 2022 roku. Spora część pracujących (35,3%) przyznaje, że ich sytuacja ani się nie polepszyła, ani się nie pogorszyła, co może wskazywać na odczuwanie swego rodzaju stagnacji, co w efekcie odbija się na zaangażowaniu, motywacji i satysfakcji zawodowej. Szczególnie alarmujące są statystyki wskazujące na pogłębiający się niedostatek finansowy i coraz większy wysiłek wkładany w to, by sprostać piętrzącym się zobowiązaniom. Aż 78% badanych, którzy z trudnością regulują niezbędne płatności i wydatki, podkreśla, że ich sytuacja jeszcze bardziej się pogorszyła. W lepszej sytuacji są natomiast ci, których budżet domowy pozwala z łatwością regulować różne zobowiązania i wydatki. Wśród tej grupy 29% badanych zauważa poprawę swojej sytuacji, ale aż 47% nie widzi różnicy na przestrzeni ostatnich miesięcy.
Czego najbardziej obawiają się pracownicy?
Z badania „Potrzeby pracowników 2023” wybrzmiewa wielogłos, którego wspólnym doświadczeniem są różnego rodzaju obawy. Spoglądając z perspektywy ostatniego roku, widać wyraźnie, że obniżone nastroje nadal są powszechne wśród pracowników. Obecnie najczęściej deklarują, że obawiają się większej ilości pracy przy niezmienionym wynagrodzeniu (44%). Dzisiejsze realia rynkowe wymagają ciągłego poszerzania kompetencji i elastyczności, rozumianej także w kontekście wielozadaniowości
i umiejętności adaptacji do kolejnych wyzwań. A to – w rzeczywistości, w której towarzyszą nam finansowe obawy i trudności związane z codziennym funkcjonowaniem – potrafi być stresujące. Nie dziwi więc, że odpowiedź „więcej stresu” znalazła się aż na drugiej pozycji wśród pracowniczych obaw (37%). Kolejne miejsce zajmuje lęk związany z sytuacją ekonomiczną: „brak lub mniejsza dodatkowa premia” (32%). W porównaniu do zeszłorocznej edycji raportu wzrósł także znacząco poziom obaw związanych ze zwolnieniem z pracy (23%; wzrost o 8,6 p. p.). Pracownicy niepokoją się, że trudności finansowe firm mogą prowadzić do redukcji zatrudnienia. Obawa związana z większą ilością pracy wiąże się poniekąd z niepokojem dotyczącym zmniejszenia zatrudnienia – w takiej sytuacji pracownicy, którzy nie stracą pracy, mogą zostać obarczeni dodatkowymi zadaniami z powodu braków kadrowych i rosnących kosztów w organizacji.
Jak wygląda sytuacja w firmach?
Czy obawy pracowników znajdują odzwierciedlenie w środowisku zawodowym? Okazuje się, że nie brakuje tutaj presji, niepewności i różnego rodzaju zmian, które wpływają na dobrostan zatrudnionych. Aż 35% respondentów obserwuje w swoim miejscu pracy zwiększenie zakresu obowiązków bez dodatkowego wynagrodzenia. Ponadto 1/3 pracowników dostrzega trudną sytuację finansową w firmie, a 31% odczuwa zwiększone wymagania w pracy. Co ważne, aż 30,5% badanych zauważa rotację – dużo osób odchodzi z firmy i pojawiają się nowi pracownicy.
Jak pracownicy radzą sobie z wyzwaniami?
W dobie wysokich kosztów życia najczęściej wybieraną strategią jest oszczędzanie – ponad połowa (51%) pracowników deklaruje, że szuka oszczędności w domowym budżecie. Pracownicy starają się redukować niepotrzebne wydatki i zwiększać swoją poduszkę finansową, aby być przygotowanym na ewentualne nieoczekiwane koszty czy sytuacje kryzysowe. Rozglądanie się za nowymi możliwościami zawodowymi to kolejny krok – dodatkowej pracy szuka 35% respondentów, a 25% deklaruje, że szuka nowej lepiej płatnej pracy. Decyzje o przebranżowieniu (7% wskazań) i pozyskiwanie nowych umiejętności (11%) nie cieszą się na tle innych działań dużą popularnością. Może to wynikać z faktu, że tego typu aktywności stanowią raczej strategię długofalową, nienastawioną na natychmiastowe i wymierne efekty. A właśnie takich efektów dziś – w dobie codziennych wyzwań – w większości oczekujemy. Dlatego działania „tu i teraz” skoncentrowane są przede wszystkim na zapewnieniu stabilności finansowej i skuteczniejszym zarządzaniu domowym budżetem.
Jak firmy odpowiadają na presję płacową?
Czy jednak pracodawcy rozumieją potrzeby pracowników, którzy oczekują większego poczucia bezpieczeństwa finansowego? Jak pokazuje badanie, mimo rosnących kosztów życia, a co za tym idzie, obciążeń dla pracowniczego portfela, podwyżkę inflacyjną otrzymała w ciągu ostatniego roku mniej niż połowa osób zatrudnionych (47,6%). Pracodawcy pod presją rosnących kosztów rzadko rozszerzają narzędzia motywacji pracowników o inne rodzaje wsparcia finansowego – jedynie 3 na 10 pracowników otrzymało w ciągu ostatniego roku np. okazjonalną premię, dofinansowanie dojazdów do pracy czy pomoc dla dzieci. W wielu przypadkach zabrakło też odpowiedzi na inflację w sposób pozafinansowy, np. jako pomoc psychologiczna, programy doceniania pracowników czy szkolenia podnoszące kwalifikacje. Aż 82% badanych stwierdziło, że nie otrzymało takiego rodzaju wsparcia. To pokazuje, że elastyczność i różnorodność
w zarządzaniu systemami wynagrodzeń i polityką pozapłacową jest sporym wyzwaniem w czasach spowolnienia gospodarczego.
Co dzisiaj wpływa na zaangażowanie?
Stabilność zatrudnienia (79%), duża samodzielność w wykonywaniu zadań (78%), elastyczny czas pracy (63%) oraz wspierający i doceniający lider (67%) – to zdaniem pracowników czynniki, które wpływające na ich poziom zaangażowania. Warto też wiedzieć, jakich rozwiązań motywujących oczekują sami zainteresowani. Aż 45% badanych pracowników uznaje zwiększenie wartości i ilości benefitów za preferowaną formę wsparcia od pracodawcy. Popularnością cieszą się m.in. benefity finansowe i żywieniowe, np. w formie karty na posiłek ufundowanej przez pracodawcę.
Z badania „Potrzeby pracowników 2023” płynie wniosek, że istnieje potrzeba jeszcze większego zaangażowania pracodawców w zaspokajanie potrzeb pracowników, zarówno tych finansowych, jak i niematerialnych. Polityka płacowa i pozapłacowa stanowi dziś nieodłączny element wizerunku pracodawcy. Aby utrzymać zaangażowanie zatrudnionych, potrzebna jest kultura doceniania, skupiona wokół work-life balance, zapewniająca klarowne ścieżki rozwoju zawodowego oraz transparentne zasady dotyczące wynagrodzeń i benefitów pracowniczych.
Więcej szczegółowych informacji w raporcie „Pod presją. Czas na działanie!”: www.pluxee.pl/lp/raport-podpresja
O badaniu
Ogólnopolskie badanie „Potrzeby pracowników 2023” zostało przeprowadzone na zlecenie Pluxee Polska przez pracownię PBS, w dniach 27.04.2023 – 16.05.2023. W badaniu wzięło udział 1200 pracowników (bez samozatrudnionych)