„Forbes” po raz kolejny opublikował listę 100 najbogatszych Polaków. W pierwszej dziesiątce znalazło się kilku przedsiębiorców działających w firmach rodzinnych. Specjaliści z platformy edukacyjnej Preply przeanalizowali, co stoi za sukcesem najsilniejszych rodzinnych biznesów na świecie.
Już ponad 800 tysięcy rodzinnych biznesów w Polsce
Rodzinne biznesy podbijają rynek. Na szczycie tegorocznej listy 100 najbogatszych Polaków „Forbesa” znaleźli się między innymi Sebastian Kulczyk (4. miejsce) i Dominika Kulczyk (6. miejsce) – dzieci Jana Kulczyka regularnie klasyfikowanego w rankingach jako najbogatszy Polak, a także Zbigniew Juroszek i jego syn Mateusz (9. miejsce).
Nieco dalej w zestawieniu pojawili się chociażby Bogdan i Elżbieta Kaczmarkowie produkujący meble m.in. dla IKEA, Grzegorz, Sebastian i Marcin Ćwik – właściciele Agata Meble, Małgorzata i Maciej Adamkiewiczowie z firmy Adamed czy dzieci słynnych braci Koral. Rodzinne firmy już dawno przestały się nam kojarzyć z lokalnymi sklepikami osiedlowymi – zauważają eksperci z Preply, którzy od lat wspierają polskich przedsiębiorców poprzez naukę języków i dzielenie się wiedzą na temat światowych trendów w biznesie.
Jak wynika z raportu INSEAD, w 2020 roku biznesy rodzinne stanowiły dwie trzecie przedsiębiorstw na całym świecie, wytwarzając 70–90% rocznego światowego PKB i zapewniając 50–80% miejsc pracy. Na ich czele znajdują się takie kultowe marki jak Walmart, Porsche czy L’Oréal. Według polskiej edycji badania Family Business Survey 2023 zrealizowanego przez PwC w Polsce funkcjonuje ponad 830 tysięcy rodzinnych firm, które z roku na rok stają się coraz ważniejszymi graczami na rynku światowym.
Tylko 13% rodzinnych firm trafia w ręce trzeciego pokolenia
Według danych GUS już 60% polskich firm rodzinnych wysyła swoje produkty za granicę. Przykładowo, na eksport trafia aż 90% mebli wyprodukowanych przez Fabrykę Mebli „Forte”. Dojście do takiego poziomu wymaga nie tylko doskonałej znajomości branży, ale także wdrożenia polityki, jaka działa w przedsiębiorstwach, które odnoszą trwały sukces międzynarodowy – komentuje Sylvia Johnson, ekspert ds. umiejętności językowych i międzykulturowych w Preply.
Specjaliści Preply podkreślają, że statystycznie średnia długość życia rodzinnych biznesów na świecie to 24 lata. Jedynie 40% z nich z sukcesem trafia w ręce drugiego pokolenia, a tylko 13% – w ręce trzeciego. Jak znaleźć się w gronie tych, którym taka sukcesja się udała?
Zewnętrzni eksperci i mediatorzy potrzebni od zaraz
Otwarta, szczera komunikacja, jasno zdefiniowane role w przedsiębiorstwie oraz umiejętność rozdzielenia życia zawodowego od życia prywatnego. Tak według Preply brzmią podstawowe sekrety prowadzenia udanego rodzinnego przedsiębiorstwa. Podkreślają tu między innymi siłę jasnego określania stanowisk, obowiązków i wymagań wobec poszczególnych członków rodziny w budowaniu wspólnego biznesu.
Na liście znalazła się też konieczność angażowania zewnętrznych doradców (zwłaszcza w aspektach prawnych i księgowych), a w sytuacjach konfliktowych – bezstronnych mediatorów. Preply przestrzega także przed przydzielaniem stanowisk czy udzielaniem awansów na podstawie nie wyników, a wyłącznie rodzinnych powiązań.
Chrzest bojowy dla młodego pokolenia
Jak zabezpieczyć firmę, aby pozostała w rękach rodziny, a jednocześnie zagwarantować jej silne i mądre przywództwo w przyszłości? Specjaliści z Preply zauważają, że coraz więcej światowych przedsiębiorstw wysyła najmłodszych członków rodziny do pracy dla innych firm, zwłaszcza za granicą.
Praca dla zagranicznej firmy to fantastyczny test dla przyszłego lidera rodzinnego biznesu. Z jednej strony pozwala mu sprawdzić w praktyce, czy prowadzenie przedsiębiorstwa jest tym, co chce robić. Z drugiej strony – jeśli faktycznie zdecyduje się zaangażować w rodzinny biznes – może wnieść do niego mnóstwo świeżych pomysłów. Tym bardziej że takie kurczowe trzymanie się tradycji i niechęć do zmian to częsty problem rodzinnych firm, nie tylko w Polsce – zauważa Sylvia Johnson z Preply.
Polskie firmy rodzinne już działają za granicą
Jednym z rozwiązań, które pozwalają wielopokoleniowym firmom iść z duchem czasu i rozwijać skrzydła, jest ekspansja działalności na rynki zagraniczne. Jak wynika z ubiegłorocznej listy 100 Największych Firm Rodzinnych w Polsce przygotowanej przez „Forbesa”, około 80% przedsiębiorstw, które znalazły się w tym zestawieniu, działa za granicą.
Polskie biznesy rodzinne na początek zwykle decydują się na rozszerzenie działalności o Niemcy, Czechy i Francję, choć nie brakuje i takich, które z powodzeniem sprzedają swoje produkty lub usługi także w RPA czy Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Otwartość na zmiany, poznawanie różnych kultur biznesu z całego świata i wdrażanie rozwiązań, które działają na międzynarodowych rynkach, to sprawdzony przepis na to, by z niewielkiej firmy rodzinnej móc stać się prawdziwym liderem w swojej branży – dodaje Sylvia Johnson.