Prawie każdy przedsiębiorca z sektora MŚP pracuje nad zaangażowaniem swoich pracowników, wielu jednak robi to nieświadomie, czyli nie tak jak należy – wynika z obserwacji ekspertów z platformy Enpulse, służącej do badania zaangażowania pracowników. Niestety nieodpowiednie zarządzanie zaangażowaniem osób zatrudnionych w firmie – lekceważenie tego tematu – może mieć dla pracodawcy negatywne skutki. Według doniesień medialnych jeden niezaangażowany pracownik może kosztować przedsiębiorcę z sektora MŚP nawet 35 tys. złotych rocznie[1].
Nie ma w Polsce firmy z sektora MŚP, która nie pracowałaby nad zaangażowaniem swoich pracowników. Nawet jeśli pracodawca nie robi nic, by zwiększyć motywację w swoim zespole, to ten brak działania nadal wywiera wpływ na wszystkich zatrudnionych. Niestety, wtedy mówimy o nieświadomej pracy z zaangażowaniem, która w dłuższym okresie czasu może mieć negatywne skutki dla firmy. Z tego powodu nad zaangażowaniem warto pracować aktywnie – tak, by jak najlepiej wykorzystać potencjał swoich pracowników.
– Dla przedsiębiorcy praca z zaangażowaniem powinna być tak naturalna i tak oczywista, jak prowadzenie dokumentacji pracowniczej – mówi Magda Pietkiewicz, ekspert rynku pracy oraz twórczyni platformy Enpulse, służącej do badania zaangażowania pracowników. – Trzeba przede wszystkim pamiętać, że zaangażowanie zależy w dużym stopniu od tego, jak zarządzamy ludźmi – czy budujemy dobrą atmosferę, czy stwarzamy warunki do rozwoju i czy włączamy ich w procesy zarządcze w firmie. Musimy też pamiętać o absolutnych podstawach, czyli stawianiu na klarowną komunikację i docenianie pracowników, no i oczywiście o odpowiednim wynagrodzeniu. Jeżeli w firmie panuje chaos – stawiane są niejasne oczekiwania, brakuje komunikacji i zaufania, a pracownicy są niesprawiedliwie traktowani lub mają ograniczone możliwości rozwoju – nie ma szans by ludziom „chciało się chcieć” – dodaje.
Więcej, lepiej, szybciej
Liczne badania potwierdzają, że im wyższy odsetek zaangażowanych pracowników w firmie, tym wyższa dochodowość i rentowność przedsiębiorstwa. Trzeba pamiętać jednak, że działa to również w drugą stronę. Według danych z raportu „State of the Global Workplace 2023” opracowanego przez Instytut Gallupa, niskie zaangażowanie pracowników kosztuje światowe gospodarki około 8,9 biliona dolarów, czyli 9 proc. globalnego PKB[2].
– Zaangażowany pracownik to taki, który identyfikuje się z misją i wartościami firmy i wiąże swoją przyszłość z organizacją. Taka osoba chętnie wykonuje swoje obowiązki służbowe i chętnie bierze udział w tym, co się dzieje w firmie. Taki pracownik to dla organizacji skarb – potwierdzają to liczne badania. Według najnowszych szacunków ekspertów z Instytutu Gallupa, firmy z większym udziałem zaangażowanych pracowników generują o 23 proc. wyższe dochody. Co więcej, w takich miejscach absencja chorobowa jest mniejsza o 78 proc., a rotacja pracowników nawet o 50 proc.[3] To naturalne. Jeżeli czujemy się docenieni, wiemy, że to co robimy ma sens, nasze samopoczucie polepsza się, a lojalność względem pracodawcy wzrasta. Właśnie takie wymierne korzyści potwierdzają, że warto pracować nad zaangażowaniem pracowników – mówi dr hab. Mikołaj Pindelski, profesor Szkoły Głównej Handlowej.
Wyzwania branży MŚP
Firmy z sektora MŚP stanowią zdecydowaną większość przedsiębiorstw w Polsce, bo aż 99,8 proc., i generują blisko co drugą złotówkę PKB (45,3 proc.)[4]. Stan polskiej gospodarki zależy poniekąd od kondycji, w jakiej znajdują się mali i średni przedsiębiorcy. Właśnie dlatego tak istotne jest, aby przedstawiciele tego sektora podejmowali działania mające na celu umocnienie ich pozycji na rynku.
– Polskie MŚP mierzą się dziś z wieloma wyzwaniami, takimi jak wzrost płacy minimalnej i niedobór pracowników, które wpływają na ich wyniki finansowe. Wiele firm szuka ratunku w kosztownej, acz oczywiście potrzebnej, cyfryzacji procesów, zapominając, że najpierw powinni zacząć od przyjrzenia się, jak bardzo zaangażowani w swoje obowiązki są ich pracownicy. Według doniesień medialnych bowiem jeden niezaangażowany pracownik kosztuje polską firmę nawet 35 tys. złotych rocznie – mówi Agnieszka Musiał-Terlecka, prezes firmy HR Institute. – Nie zapominajmy też, że gros sektora MŚP stanowią przedsiębiorstwa z branży usługowo-handlowej, gdzie o sukcesie decyduje tak naprawdę obsługa klienta. Praca nad zaangażowaniem zespołu, dbałość o pracowników wpływa na to, w jaki sposób obsługują oni klientów. To z kolei sprawia, że klienci są zadowoleni i lojalni – wzrasta więc renoma i dochodowość przedsiębiorstwa – dodaje.
Budowanie zaangażowania
W pracy nad zaangażowaniem pracowników najistotniejsze jest zrozumienie, że jest to bardzo złożony proces. Jego składowe to między innymi poczucie sprawczości i docenienia, komunikacja czy relacje z przełożonymi i współpracownikami w organizacji. Trzeba być świadomym, że nie wystarczy dowiedzieć się, który z tych elementów wymaga poprawy, lecz dlaczego i jak można jej dokonać.
– Zaangażowanie jest kluczowym czynnikiem determinującym efektywność pracowników, a jednak budowanie go wcale nie wymaga wielkich nakładów finansowych. Stała praca nad zaangażowaniem może natomiast przypominać operację na otwartym sercu – każdy ruch musi być precyzyjny i wskazana jest rozwaga. Bez odpowiednio oddanych swojej pracy ludzi, firma nie może liczyć na długotrwały sukces biznesowy. Z kolei zbyt zaangażowani pracownicy mogą się szybko „wypalić” – mówi Magda Pietkiewicz. – Zaangażowanie jest równie złożone jak nasz organizm, i tak jak nasz organizm zmienia się z czasem. Może zmniejszyć się, gdy firma przechodzi kryzys lub zwiększyć wraz z przyjściem nowego pracownika, który wniesie powiew świeżości w struktury naszej organizacji. Dlatego właśnie, tak jak regularnie chodzimy do lekarza, tak będąc pracodawcą czy menagerem powinniśmy regularnie badać zaangażowanie naszych pracowników – dodaje ekspertka.
[1] https://prnews.pl/srednio-35-tysiecy-zlotych-rocznie-tyle-kosztuje-polska-firme-jeden-niezaangazowany-pracownik-477685
[2] https://www.gallup.com/workplace/349484/state-of-the-global-workplace.aspx#ite-506924
[3] https://www.gallup.com/workplace/349484/state-of-the-global-workplace.aspx#ite-506924
[4] https://www.parp.gov.pl/component/publications/publication/raport-o-stanie-sektora-malych-i-srednich-przedsiebiorstw-w-polsce-2024