Rok 2025 może przynieść istotne zmiany na polskim rynku energii – od utrzymania zamrożenia cen, przez nowe zasady systemu net-billing, aż po „odświeżone” programy finansowania, takie jak „Czyste Powietrze” czy „Mój Elektryk”. Inicjatywy te mają szansę przyspieszyć transformację energetyczną w Polsce, jednak branża będzie musiała również stawić czoła wyzwaniom związanym m.in. z niedoborem specjalistów czy potrzebą rozbudowy infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych.
Jacek Zarzycki, Business Development Manager w firmie Eaton wskazuje pięć kluczowych obszarów, które w 2025 r. będą kształtowały rynek energii w Polsce.
-
Na skróty:
Zamrożenie cen energii
W nowym roku dla odbiorców indywidualnych utrzymane zostaną zamrożone ceny energii – do 30 września 2025 r. mają one wynieść maksymalnie 500 zł/MWh (powiększone o akcyzę i podatek VAT). Samorządy ze stałej stawki za pobór prądu będą mogły korzystać wyłącznie do końca marca 2025 r[1].
Jednak trudno jednoznacznie stwierdzić jak ukształtują się ceny energii po zakończeniu okresu zamrożenia. Warto wspomnieć o możliwości skorzystania z dynamicznych taryf za pobór energii, które dystrybutorzy mieli obowiązek wprowadzić do swoich ofert w sierpniu 2024 r. W tym modelu ceny energii zmieniają się w zależności od takich czynników jak aktualne zapotrzebowanie, pora dnia czy stopień obciążenia sieci. Korzyści z takich rozwiązań odniosą przede wszystkim odbiorcy, którzy posiadają inteligentne liczniki oraz mają umiejętność zarządzania zapotrzebowaniem na prąd i jego konsumpcją. Niezbędne do tego jest wdrożenie systemów zarządzania energią, które na bieżąco pozwalają planować i optymalizować zużycie.
-
Nowe możliwości dla prosumentów
W 2025 roku można spodziewać się dalszego wzrostu popularności mikroinstalacji fotowoltaicznych. Wpłynie na to m.in. przedłużenie terminu składania wniosków w programie „Mój Prąd”, który w nowej formule miał trwać od 1 września do 20 grudnia 2024 r. Po raz pierwszy od początku jego istnienia wprowadzono obowiązek instalacji magazynów energii i/lub ciepła oraz ich integracji z panelami fotowoltaicznymi. Warto wspomnieć, że łączenie OZE z systemami magazynowania energii wspiera jej autokonsumpcję oraz stabilizuje pracę sieci energetycznej.
Kluczową zmianą dla prosumentów będzie powrót do rozliczeń według stawek miesięcznych w systemie net-billing. Jak wynika z nowelizacji ustawy o OZE[2], posiadacze fotowoltaiki będą mieć wybór między stawkami miesięcznymi a godzinowymi. W przypadku wybrania drugiej opcji, prosumenci mogą skorzystać z wyższego zwrotu za niewykorzystaną energię (wzrost z 20% do 30%). Ustawa przewiduje również przyspieszenie procesu inwestycyjnego dla OZE, m.in. poprzez skrócenie terminów wydawania zezwoleń na instalacje fotowoltaiczne, pompy ciepła czy systemy magazynowania energii.
-
Budynki w centrum transformacji energetycznej
Rok 2025 przyniesie kolejne propozycje wspierania inwestycji w obszarze podnoszenia efektywności energetycznej budynków. Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) zapowiedział uruchomienie zrewidowanego programu „Czyste Powietrze”, który ma ruszyć 31 marca 2025 r. Chociaż jego ostateczna forma jest jeszcze konsultowana, ze wstępnych założeń wynika, że rezygnuje się w nim z dopłat do kotłów gazowych, a audyty energetyczne mają zostać zastąpione przez system ocen specjalistów dokonywanych w miejscu inwestycji. Pieniądze natomiast mają trafiać bezpośrednio do beneficjentów, zamiast do instalatorów. Celem programu jest podniesienie efektywności energetycznej budynków oraz zmniejszenie ich emisyjności poprzez termomodernizację.
-
Elektromobilność pod znakiem zapytania
W obszarze elektromobilności uwaga będzie skupiona na programie „Mój elektryk 2.0”[3] z budżetem wynoszącym ponad 1,6 mld zł. Tym razem skorzystać z niego będą mogły wyłącznie osoby fizyczne oraz prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą. Firmy działające w innych formach prawnych – dotychczas kluczowi beneficjenci programu – zostały z niego wykluczone. Rodzi to obawy o możliwość pełnego wykorzystania budżetu przeznaczonego na wsparcie oraz dalszy rozwój elektromobilności w Polsce. Istotnym wyzwaniem pozostaje również rozbudowa infrastruktury ładowania, szczególnie w kontekście wzrostu liczby samochodów elektrycznych na rynku.
-
Potrzebni specjaliści
Dotychczasowy niedobór wykwalifikowanych pracowników w Europie zmuszał producentów technologii OZE do opracowywania szybkich i łatwych w montażu modułowych, prefabrykowanych rozwiązań. Trend ten prawdopodobnie utrzyma się również w nadchodzącym roku, a szansą na zwiększenie liczby specjalistów jest dostęp do środków z Funduszu Spójności UE. W jego ramach Polska na lata 2021-2027 ma do dyspozycji ponad 6 mld euro[4] na podnoszenie umiejętności Polaków. Daje to potencjał na zwiększenie liczby wykwalifikowanych instalatorów oraz przyspieszenie wdrażania rozwiązań technicznych wspierających transformację energetyczną.
Źródła:
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20240001831
https://www.gov.pl/web/klimat/parlament-przyjal-nowelizacje-ustawy-o-odnawialnych-zrodlach-energii
https://www.gov.pl/web/klimat/parlament-przyjal-nowelizacje-ustawy-o-odnawialnych-zrodlach-energii
https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=738&langId=en&pubId=8636&furtherPubs=yes
[1] https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20240001831
[2] https://www.gov.pl/web/klimat/parlament-przyjal-nowelizacje-ustawy-o-odnawialnych-zrodlach-energii
[3] https://www.gov.pl/web/klimat/parlament-przyjal-nowelizacje-ustawy-o-odnawialnych-zrodlach-energii
[4] https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=738&langId=en&pubId=8636&furtherPubs=yes