Obserwowany spadek liczby pracowników z Ukrainy, którzy przez ostatnie kilka lat wspierali logistykę, przemysł, przetwórstwo i rolnictwo, otwiera drzwi nowym kierunkom migracji. Szczególną uwagę przyciągają pracownicy z Ameryki Południowej i Azji. Statystyki GUS pokazują wyraźny wzrost wydanych im zezwoleń na pracę – w 2023 roku pracownikom z obu tych regionów wydano ponad 275 tys. (pięć razy więcej niż w 2019 r.). Według danych ZUS, w 2023 roku największy wzrost pracujących w Polsce cudzoziemców odnotowano pośród Kolumbijczyków, Nepalczyków i Argentyńczyków. To pozytywny trend, bo wobec rosnącego PKB (prognozy dla Polski wynoszą 3% w 2025 r.) polska gospodarka przy niskim bezrobociu będzie nadal odczuwać braki kadrowe. Jednakże, czy nowa fala migracji zarobkowej będzie w stanie zaspokoić potrzeby rynku pracy i z jakimi wyzwaniami będą mierzyć się w nadchodzącym roku tak pracodawcy jak i agencje outsourcingowe? Komentuje Grupa Opteamic, kompleksowy dostawca outsourcingu procesowego w Polsce.
Migranci z Ameryki Południowej wypełniają braki kadrowe w magazynowaniu, przetwórstwie przemysłowym, budownictwie, rolnictwie – czyli wszędzie tam, gdzie zapotrzebowanie na pracowników niewymagających wysokich kwalifikacji jest szczególnie duże.
Polska gospodarka, z jedną najniższych stóp bezrobocia w EU i prognozowanym wzrostem PKB na poziomie ok. 3% w latach 2024–2025, stoi przed ogromnym wyzwaniem – znalezienia zasobów kadrowych. W obliczu malejącego napływu pracowników z Ukrainy, istotnym wsparciem dla wielu przedsiębiorstw i agencji pracy tymczasowej stają się migranci z Ameryki Południowej. Dla wielu z nich Polska jest krajem spełniającym marzenia o lepszym życiu.
I wyciągając tak proste wnioski, na tym można by temat zakończyć, ale…
– Napływ nowej migracji zarobkowej wiąże się z kilkoma istotnymi wyzwaniami. Po stronie pracodawców głównie jest to długi proces legalizacji pobytu i otrzymania zezwolenia na pracę a po stronie migrantów to brak znajomości języka polskiego oraz różnice kulturowe. Bariery te skutecznie zniechęcają rynek pracy do otwarcia się na nową grupę migrantów zarobkowych. Tutaj kluczową rolę w procesie integracji przybyszów z innych kontynentów mogą odegrać agencje outsourcingu procesowego i leasingu pracowniczego – od załatwienia wszelkich formalności biurokratycznych związanych z legalizacją ich pobytu i zezwoleniem na pracę, poprzez organizację kursów językowych, wsparcie w adaptacji kulturowej, aż po pomoc w zrozumieniu lokalnych przepisów – wyjaśnia Jakub Kizielewicz, prezes Grupy Opteamic.
Jednakże należy pamiętać, iż aby sprostać oczekiwaniom pracodawców, agencje, które zajmują się outsourcingiem i leasingiem pracowników, powinny być o krok dalej od swoich klientów. Oznacza to, iż dużo wcześniej muszą rozpoznać potrzeby rynku, zmieniające się trendy i przede wszystkim doskonale orientować się w przepisach prawa oraz w ich wszelkich nowelizacjach i zmianach. Trzeba przyznać, że w naszym kraju nie jest to proste.
Jednym z głównych wyzwań jest biurokracja i czasochłonność procesów związanych z legalizacją pobytu i uzyskaniem zezwolenia na pracę – procedury dla obywateli z krajów spoza UE trwają od 3 do 6 miesięcy. To bariera, która opóźnia dostępność pracowników, a w skrajnych przypadkach zniechęca zarówno kandydatów, jak i pracodawców. Niszczy to elastyczność rynku pracy, tak bardzo potrzebną w czasach ciągłych zmian i fluktuacji. Innym, równie istotnym wyzwaniem, są nieuczciwe praktyki na rynku pośrednictwa pracy. Wzrost liczby przypadków wyzysku czy nieprzestrzegania praw pracowników zmusza polski rząd do poszukiwania nowych, bardziej rygorystycznych regulacji i intensyfikacji kontroli nad działalnością agencji pracy. Chociażby, w ostatnich tygodniach Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy o warunkach zatrudniania cudzoziemców na terytorium RP, w której proponuje zapewnienie migrantom lepszej ochrony oraz możliwości pracy na bardziej stabilnych warunkach. Oczywiście propozycje MRiPS są godne pochwały, tylko powstaje tutaj pytanie – w jaki sposób będzie to realizowane, jak bardzo skomplikowane będą to procedury i czy nie usztywni to, a wręcz czy nie zblokuje rynku pracy w obszarze zatrudniania obcokrajowców? Rok 2025, z pewnością przyniesie jeszcze więcej podobnych pytań i wyzwań.
– Trzeba podkreślić, że napływ migrantów z Ameryki Południowej to ogromna szansa dla polskiej gospodarki, która w kontekście niskiego bezrobocia i rosnącej liczby inwestycji nabiera szczególnego znaczenia. Aby w pełni wykorzystać ten potencjał, kluczowe w przyszłym roku będzie usprawnienie procedur wizowych i legalizacyjnych, zwiększenie wsparcia integracyjnego, m.in. poprzez dofinansowanie przez państwo kursów językowych i szkoleń międzykulturowych. A rolą agencji outsourcingowych jest tutaj nie tylko odpowiadanie na bieżące potrzeby rynku, ale także budowanie zrównoważonych modeli współpracy, które zapewnią stabilność i bezpieczeństwo zarówno pracownikom, jak i pracodawcom – podsumowuje prezes Grupy Opteamic.